Robert J. Flaherty

Robert Joseph Flaherty (ur. 16 lutego 1884 w Iron Mountain, zm. 23 lipca 1951 w Dummerston) – amerykański reżyser-dokumentalista, podróżnik i kartograf. Prekursor, obok Johna Griersona w Anglii i Dzigi Wiertowa w ZSRR, filmu dokumentalnego i etnograficznego.

Robert J. Flaherty
Prawdziwe imię i nazwisko	Robert Joseph Flaherty
Data i miejsce urodzenia	16 lutego 1884 Iron Mountain
Data i miejsce śmierci	23 lipca 1951 Dummerston
Zawód	reżyser-dokumentalista
Współmałżonek	Frances Johnson Hubbard
Lata aktywności	1922–1950

Robert J. Flaherty kręcący film

Flaherty współpracował z przedsiębiorstwami budującymi linie kolejowe i poszukującymi minerałów. Z tego powodu, uczestniczył w wielu wyprawach badawczych. Po raz pierwszy zabrał ze sobą kamerę w 1913.

Pierwszy film: Nanuk z Północy

Nanuk z Północy - scena z filmu

Niedługo potem powstał pierwszy film i jeden z pierwszych filmów dokumentalnych w historii: trwający ok. 56 minut Nanuk z Północy, nakręcony na wschodnim wybrzeżu Zatoki Hudsona) i przedstawiający zmagających się z naturą tubylców - Innuitów. Celem reżysera i scenarzysty filmu w jednej osobie było uchwycenie życia codziennego tubylców - bohaterem filmu jest mężczyzna o imieniu Nanuk, kamera towarzyszy jemu i jego rodzinie w ich codziennym życiu (najsłynniejszym epizodem filmu jest scena budowania igloo). W czasie długiego pobytu w Arktyce Innuici z klanu Nanuka nadali Fleherty`emu imię Kabloonak co oznacza Biały Człowiek. Film był fabularyzowany, a część wydarzeń (np. polowanie na foki) była reżyserowana, np. Flaherty kazał Nanukowi budować dużo większe niż normalnie igloo, z scenie polowania Inuici używają oszczepów, mimo iż już od dawna polowano za pomocą strzelb. Film wszedł na ekrany kin w 1922 roku i cieszył się dużą popularnością.

Filmografia

• Nanuk z Północy, 1922
• The Potterymaker, 1925
• Moana, 1926
• The Twenty-Four-Dollar Island, 1927
• Tabu, 1931
• Art of the English Craftsman, 1933
• The English Potter, 1933
• The Glassmakers of England, 1933
• Industrial Britain, 1933
• Człowiek z Aran (Man of Aran), 1934
• Kala Nag, 1937
• The Land, 1942
• Opowieść z Luizjany (Louisiana Story), 1948
• The Titan: Story of Michelangelo, 1950

Ciekawostki

W 1994 roku Claude Massot nakręcił film biograficzny o Robercie Flahertym pt. Kabloonak. Film kręcony był na Czukotce ale w rolach głównych obsadzono amerykańskich Innuitów, m.in. rolę Nanuka zagrał jego autentyczny wnuk. Film porusza kwestię "pionierskości" dokonań Fleherty`ego, oddaje ducha wielkiej przygody, piękna przyrody i walki człowieka w skrajnie trudnych warunkach. Porusza też sprawę wątpliwych etycznie zabiegów "poprawiania rzeczywistości". Film kończy się w dniu premiery i tryumfu "Nanuka z Północy" sceną gdy Flaherty otrzymuje wiadomość o śmieci Nanuka (zmarł z głodu podczas nieudanego polowania na renifery).