Robin Wright

amerykańska aktorka

Robin Wright, właśc. Robin Virginia Gayle Wright[1] (ur. 8 kwietnia 1966 w Dallas) – amerykańska aktorka, producentka filmowa i telewizyjna, modelka.

Robin Wright
Ilustracja
Robin Wright (2009)
Imię i nazwisko

Robin Virginia Gayle Wright

Data i miejsce urodzenia

8 kwietnia 1966
Dallas

Zawód

aktorka, producentka filmowa, modelka

Współmałżonek

Dane Witherspoon
(1986-1988; rozwód)
Sean Penn
(1996-2010; rozwód)

Lata aktywności

od 1983

Robin Wright i Sean Penn – drugi mąż aktorki (w latach 1996–2010)

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodziła się w Dallas[2][3] w stanie Teksas jako córka pracownika farmaceutycznego Freda Wrighta i Gayle Wright (z domu Gaston)[4][5], niezależnej wykonawczyni kosmetyków/dyrektor ds. sprzedaży Mary Kay[6]. Ma starszego brata fotografa Richarda (ur. 1962). Kiedy miała dwa lata rodzice rozwiedli się. Wychowywała się w San Diego, w stanie Kalifornia.

Kariera

edytuj

Mając czternaście lat rozpoczęła pracę modelki w Paryżu i Tokio[7]. Uczęszczała do La Jolla High School. W 1984 roku ukończyła William Howard Taft High School w Woodland Hills w stanie Kalifornia[8]. Po raz pierwszy trafiła na mały ekran jako Barbara Anderson w dwóch odcinkach serialu NBC Żółta róża (The Yellow Rose, 1983, 1984) z Cybill Shepherd. Zdobyła sympatię telewidzów rolą Kelly Capwell Perkins w operze mydlanej NBC Santa Barbara (1984–88), za którą była trzykrotnie nominowana do nagrody Emmy i odebrała nagrodę Soap Opera Digest'88. Na dużym ekranie zadebiutowała w czarnej komedii Obyczajówka (Hollywood Vice Squad, 1986), parodii policyjnych widowisk, gdzie towarzyszyła jej Carrie Fisher.

Nominowana do nagrody Saturna; jako księżniczka Buttercup w obrazie fantasy Narzeczona dla księcia (The Princess Bride, 1987)[9] u boku Cary’ego Elwesa, Chrisa Sarandona, Billy’ego Crystala i Petera Falka oraz za postać Gwen Tyler w komedii fantasy Barry’ego Levinsona Zabaweczki (Toys, 1992) z Robinem Williamsem, Michaelem Gambonem i Joan Cusack. Nominację do Złotego Globu otrzymała za rolę zagubionej Jenny Curran, ukochanej tytułowego bohatera w komediodramacie Roberta Zemeckisa Forrest Gump (1994)[10], w którym zagrała u boku Toma Hanksa.

W ekranizacji powieści Daniela Defoe Moll Flanders (1996) z udziałem Morgana Freemana zagrała tytułową dziewczynę z nizin społecznych, zdaną z powodu swojego ubóstwa na łaskę zainteresowanych nią mężczyzn. W komediodramacie Nicka Cassavetesa Jak jej nie kochać (She's so lovely, 1997) wg scenariusza Johna Cassavetesa u boku Seana Penna i Johna Travolty była narkomanką i alkoholiczką, która jest w stanie małżeńskim z chorym umysłowo człowiekiem. W dreszczowcu Niezniszczalny (Unbreakable, 2000)[11] wystąpiła jako Audrey Dunn obok Bruce’a Willisa i Samuela L. Jacksona. Wzięła udział w filmie dokumentalnym Rosanny Arquette W poszukiwaniu Debry Winger (Searching for Debra Winger, 2002), gdzie przedstawione są role kobiet pracujących w przemyśle filmowym. Za postać Diany w dramacie Rodrigo Garcíi Dziewięć kobiet (Nine Lives, 2005) zdobyła Brązowego Leoparda na festiwalu filmowym w Locarno '2005 i nagrodę Sant Jordi '2007. Znalazła się także w obsadzie dwuczęściowego miniserialu Empire Falls (2005) wg powieści Koniec Empire Falls Richarda Russo oraz melodramacie Zakochany Nowy Jork (New York, I Love You, 2008).

Zasiadała w jury konkursu głównego na 62. MFF w Cannes (2009)[12].

W 2013 r. przyjęła rolę Claire Underwood, lojalnej żony ambitnego polityka (w tej roli Kevin Spacey), która używa manipulacji i nieetycznego sposobu działania by odnieść polityczny sukces w serialu Netflix House of Cards wg powieści Michaela Dobbsa. Kreacja ta przyniosła jej w 2014 roku Złoty Glob za najlepszą pierwszoplanową rolę kobiecą w serialu dramatycznym oraz Satellite Award[13][14]. W latach 2015–2016 rola Claire ponownie dała Wright nominację do nagrody Złotego Globu.

Życie prywatne

edytuj

Romansowała z Erikiem Stoltzem (1980) i Charlie Sheenem (1981–1982)[15], zanim w latach 1986–1988 była żoną aktora Dane'a Witherspoona, który grał Joego Perkinsa w operze mydlanej NBC Santa Barbara (1984)[16][17]. Tworzyła parę z Jasonem Patrikiem (1989–1991)[18][19].

W latach 1990–1996 spotykała się z aktorem i reżyserem Seanem Pennem, za którego wyszła za mąż 27 kwietnia 1996 roku. Mają dwoje dzieci – córkę Dylan Frances (ur. 13 kwietnia 1991) i syna Hoppera Jacka (ur. 6 sierpnia 1993). Razem z mężem zagrała w filmach: dramacie kryminalnym Stan łaski (State of Grace, 1990), thrillerze Cena miłości (Loved, 1997) i komedii romantycznej Jak jej nie kochać (She's so lovely, 1997). Spotykała się Colinem Farrellem (2003). Po jedenastu latach małżeństwa, 21 grudnia 2007 roku, Robin Wright złożyła wniosek o rozwód, jego powodem był romans Penna z piosenkarką country Jewel, której reżyserował teledysk. 9 kwietnia 2008 roku wniosek rozwodowy został wycofany, ale 4 sierpnia 2010 roku para jednak się rozwiodła[20]. Od tej pory Robin Wright nie posługuje się nazwiskiem Penn.

Od lutego 2012 do sierpnia 2015 była w związku z aktorem Benem Fosterem[21][22].

Filmografia

edytuj
Rok Tytuł Rola Reżyser
1986 Obyczajówka (Hollywood Vice Squad) Lori Stanton Penelope Spheeris
1987 Narzeczona dla księcia (The Princess Bride) księżniczka Buttercup Rob Reiner
Home (TV) Valerie Kane Sheldon Larry
1990 Numerek na boku (Denial) Sara / Loon Erin Dignam
Stan łaski (State of Grace) Kathleen Flannery Phil Joanou
1992 Wędrowna trupa (The Playboys) Tara Maguire Gillies MacKinnon
Zabaweczki (Toys) Gwen Tyler Barry Levinson
1994 Forrest Gump Jennifer Curan-Gump Robert Zemeckis
1995 Obsesja (The Crossing Guard) Jojo Sean Penn
1996 Moll Flanders Moll Flanders Pen Densham
1997 Cena miłości (Loved) Hedda Amerson Erin Dignam
Jak jej nie kochać (She’s so lovely) Maureen Murphy Quinn Nick Cassavetes
1998 Harmider (Hurlyburly) Darlene Anthony Drazan
1999 List w butelce (Message in a Bottle) Theresa Osborne Luis Mandoki
2000 Jak zabić psa sąsiada? (How to Kill Your Neighbor’s Dog) Melanie McGowan Michael Kalesniko
Niezniszczalny (Unbreakable) Audrey Dunn M. Night Shyamalan
2001 Ostatni bastion (The Last Castle) Rosalie Irwin, córka generała Rod Lurie
Obietnica (The Pledge) Lori Sean Penn
2002 Biały oleander (White Oleander) Starr Thomas Peter Kosminsky
W poszukiwaniu Debry Winger (Searching for Debra Winger) w roli samej siebie Rosanna Arquette
2003 Virgin Pani Reynolds Deborah Kampmeier
Śpiewający detektyw (The Singing Detective) Nicola / Nina / Blonde Keith Gordon
2004 Dom na krańcu świata (A Home at the End of the World) Clare Michael Mayer
2005 Empire Falls Grace Roby Fred Schepisi
Max (film krótkometrażowy) matka Samuel Bayer
Ten dzień powrócił (Sorry, Haters) Phoebe Torrence Jeff Stanzler
Dziewięć żyć (Nine Lives) Diana Rodrigo García
2006 Rozstania i powroty (Breaking and Entering) Liv Ullmann Anthony Minghella
Pokój 10 (Room 10, film krótkometrażowy) Frannie Jennifer Aniston
Andrea Buchanan
2007 Beowulf królowa Wealthow Robert Zemeckis
Hounddog nieznajoma Deborah Kampmeier
2008 Co jest grane? (What Just Happened) Kelly Barry Levinson
Zakochany Nowy Jork (New York, I Love You) Anna Yvan Attal
2009 Opowieść wigilijna (A Christmas Carol) Fan Scrooge / Belle Robert Zemeckis
Prywatne życie Pippy Lee (The Private Lives of Pippa Lee) Pippa Lee Rebecca Miller
Stan gry (State of Play) Anne Collins Kevin Macdonald
2010 Spisek (The Conspirator) Mary Surratt Robert Redford
2011 Dziewczyna z tatuażem (The Girl with the Dragon Tattoo) Erika Berger David Fincher
Moneyball Sharon Beane Bennett Miller
Brudny glina (Rampart) Linda Fentress Oren Moverman
2013 Kongres (The Congress)
ekranizacja powieści Stanisława Lema Kongres futurologiczny
Robin Wright Ari Folman
Idealne matki (Adore) Roz Anne Fontaine
2014 Bardzo poszukiwany człowiek (A Most Wanted Man) Martha Sullivan Anton Corbijn
2015 Everest Peach Weathers Baltasar Kormákur
2017 Wonder Woman generał Antiope Patty Jenkins
Liga Sprawiedliwości Zack Snyder
Blade Runner 2049 porucznik Joshi Denis Villeneuve
2018 André the Giant (telewizyjny film dokumentalny) w roli samej siebie Jason Hehir
2020 Wonder Woman 1984 generał Antiope Patty Jenkins
2021 Land Edee Robin Wright
Liga Sprawiedliwości Zacka Snydera (Zack Snyder's Justice League) Antiope Zack Snyder

Seriale TV

edytuj
Rok Tytuł Rola
1983–1984 The Yellow Rose Barbara Anderson
1984-1988 Santa Barbara Kelly Capwell
1989 TV Dante (A TV Dante) Lucrezia
2005 Empire Falls Grace Roby
2011 Saturday Night Live Jenny Curran
Iluminacja (Enlightened) Sandy
2013-2018 House of Cards Claire Underwood

Przypisy

edytuj
  1. Robin Wright. TV.com. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  2. Robin Wright biography and filmography. Tribute.ca. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  3. Robin Wright. BBC Music. [dostęp 2015-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-25)]. (ang.).
  4. Robin Gayle Wright – Genealogy. Geni. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  5. Robin Wright Penn Biography (1966-). Film Reference. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  6. Robin Wright What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-12-31]. (ang.).
  7. Robin Wright – Biography – Film Actress. Biography.com. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  8. Robin Wright. Famous People. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  9. Robin Wright on House of Cards, Botox and getting married again. The Telegraph. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  10. Robin Wright. „The Guardian”. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  11. Robin Wright-Penn Bio. MTV. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  12. Robin Wright Factsheet. AllMovie. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  13. Satellite Awards: Complete Winners List. TheWrap. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  14. 2014 Golden Globes: Robin Wright wins best actress for online-only 'House of Cards'. NJ.com. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  15. Robin Wright – Who's Dated Who?. FamousFix. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  16. Dane Witherspoon, first husband of Robin Wright, dead at 56. New York Daily News. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  17. Robin Wright's first husband and Santa Barbara co-star Dane Witherspoon. Daily Mail. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  18. Robin Wright Penn reunites with Jason Patric. In Case You Didn't Know. [dostęp 2015-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-22)]. (ang.).
  19. Jason Patric's Ugly Battle Raises One Important Question. refinery29.com. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  20. Sean Penn and Robin Wright Finalize Their Divorce. „People”. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  21. Robin Wright and Ben Foster Get Cozy. „People”. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
  22. Robin Wright, 49, and on/off fiancé Ben Foster, 34. „Daily Mail”. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).

Bibliografia

edytuj