Roger Chartier (ur. 9 grudnia 1945 w Lyonie) – francuski historyk, przedstawiciel czwartej generacji Szkoły Annales.

Wykłada w École des hautes études en sciences sociales w Paryżu, Collège de France i University of Pennsylvania.

Biografia edytuj

Pochodzi z Lyonu, uczył się w liceum Ampère. W latach 1964-1969 studiował w École normale supérieure de Saint-Cloud, w tym samym czasie uzyskał trzyletni dyplom (francuski licence), a następnie tytuł magistra na Sorbonie (1966-1967). W 1969 r. uzyskał dyplom z Historii.

W latach 1969-1970 uczył jako profesor nadzwyczajny w Lycée Louis-le-Grand w Paryżu. W tym samym roku został asystentem historii współczesnej na Uniwersytecie Paryskim I, a następnie starszym wykładowcą w Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (EHESS). W latach 1978-1983 był wykładowcą, a następnie do 2006 r. dyrektorem studiów w EHESS. W 2006 roku został mianowany profesorem w Collège de France, gdzie prowadzi katedrę "Kultura pisma w nowoczesnej Europie". Prowadzi również audycję Les lundis de l'histoire w programie France Culture, w której rozmawia z historykami publikującymi książki z zakresu historii nowożytnej (XVI-XVIII w.).

Twórczość Rogera Chartiera została opisana przez Dorotheę Kraus w następujący sposób: "Autorzy, teksty, książki i czytelnicy to cztery bieguny, które łączą pracę Rogera Chartiera nad historią kultury piśmiennej; bieguny, między którymi próbuje on nakreślić powiązania poprzez kulturową historię życia społecznego. Koncepcja "zawłaszczenia" ("appropriation") pozwala tej perspektywie nie tylko dać początek tym tematom badawczym, ale także wprowadzić je w kontakt z praktykami czytelniczymi, które determinują zawłaszczenie, a które z kolei zależą od umiejętności czytelniczych wspólnoty czytelników, strategii autorskich i formatów tekstów"[1].

W latach 2009-10 był Weidenfeld Visiting Professor of European Comparative Literature w St Anne's College na Oxfordzie[2].

Wybrane publikacje edytuj

  • "Review: Text, Symbols, and Frenchness," Journal of Modern History Vol. 57, No. 4 (Dec., 1985), pp. 682-695 in JSTOR
  • Cultural History: Between Practices and Representations (Cornell U.P., 1989).
  • "Le monde comme représentation," Annales. Histoire, Sciences Sociales 44e Année, No. 6 (Nov. - Dec., 1989), pp. 1505-1520 in JSTOR
  • "Les arts de mourir, 1450-1600," Annales. Histoire, Sciences Sociales 31e Année, No. 1 (Jan. - Feb., 1976), pp. 51-75 in JSTOR
  • "Espace social et imaginaire social: les intellectuels frustrés au XVIIe siècle," Annales. Histoire, Sciences Sociales 37e Année, No. 2 (Mar. - April 1982), pp. 389-400 in JSTOR
  • "Review: L'ancien régime typographique: réflexions sur quelques travaux récents," Annales. Histoire, Sciences Sociales 36e Année, No. 2 (Mar. - Apr., 1981), pp. 191-209 in JSTOR

Publikacje w języku polskim edytuj

  • Historia życia prywatnego, t. 3: Od renesansu do oświecenia, pod red. Rogera Chartiera, red. t. 1-5 Philippe Ariès, Georges Duby, red. t. 1-5 wyd. pol. Andrzej Łoś, przeł. z fr. Małgorzata Zięba, Krystyna Osińska-Boska, Małgorzata Cebo-Foniok, red. nauk. przekładu Jerzy Maroń, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1999 (wyd. 2 - 2005).
  • Paweł Rodak, Pismo, książka, lektura. Rozmowy: Le Goff, Chartier, Hébrard, Fabre, Lejeune, przedmowa Krzysztof Pomian, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2009.

Przypisy edytuj

  1. Dorothea Kraus, Appropriation et pratiques de la lecture. Les fondements méthodologiques et théoriques de l’approche de l’histoire culturelle de Roger Chartier, „Labyrinthe” (3), 1999, s. 13–25, DOI10.4000/labyrinthe.56, ISSN 1950-6031 [dostęp 2021-01-22] (fr.).
  2. Weidenfeld Visiting Professorship in Comparative European Literature [online], St Anne's College, Oxford [dostęp 2021-01-22] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj