Roman Andrzejewski (duchowny)
Roman Andrzejewski (ur. 19 lutego 1938 w Morzyczynie, zm. 7 lipca 2003 w Klusku) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk humanistycznych w zakresie filologii klasycznej, biskup pomocniczy włocławski w latach 1981–2003.
Biskup tytularny Tullii | ||
| ||
Kraj działania | ||
---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
19 lutego 1938 | |
Data i miejsce śmierci |
7 lipca 2003 | |
Miejsce pochówku |
cmentarz w licheńskim sanktuarium Matki Bożej Bolesnej | |
Biskup pomocniczy włocławski | ||
Okres sprawowania |
1981–2003 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Prezbiterat |
21 maja 1961 | |
Nominacja biskupia |
12 listopada 1981 | |
Sakra biskupia |
20 grudnia 1981 |
Data konsekracji |
20 grudnia 1981 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Włocławek | ||||
Miejsce | |||||
Konsekrator | |||||
Współkonsekratorzy | |||||
|
Życiorys
edytujUrodził się 19 lutego 1938 w Morzyczynie[1]. W latach 1951–1955 uczył się w Liceum św. Piusa X we Włocławku (niższym seminarium duchownym). Maturę państwową zdał eksternistycznie w 1957. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w latach 1955–1961 w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku[2]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 21 maja 1961 w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku biskup pomocniczy włocławski Franciszek Korszyński[2][3]. Od 1961 studiował filologię klasyczną na Wydziale Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, broniąc w 1966 magisterium[2]. W 1973 na Wydziale Filologicznym[4] Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie dysertacji Listy polecające Cycerona uzyskał doktorat z nauk humanistycznych w zakresie filologii klasycznej[2]. W latach 1974–1975 przebywał na półrocznym stypendium w Papieskim Instytucie Altioris Latinitatis przy Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim[4].
W latach 1966–1973 był zatrudniony najpierw jako asystent, a następnie jako starszy asystent, na Wydziale Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, w latach 1975–1982 prowadził wykłady zlecone z literatury łacińskiej i łaciny średniowiecznej na Wydziale Prawa Kanonicznego tego samego uniwersytetu[2]. We włocławskim wyższym seminarium duchownym w latach 1968–1984 prowadził zajęcia z łaciny, a w latach 1972–1983 z patrologii[1], ponadto w latach 1968–1970 pełnił funkcję prefekta ds. wychowania, a w latach 1970–1971 i 1981–1982 prefekta studiów[4].
W czasie studiów w Rzymie był spikerem polskiej sekcji Radia Watykańskiego. W latach 1978–1981 pełnił funkcję spowiednika Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi we Włocławku i kamedułek w Złoczewie[2]. Współtworzył przekład Dziejów Apostolskich do Biblii poznańskiej[5], a także przetłumaczył na łacinę liczącą około 3000 stron dokumentację procesu beatyfikacyjnego biskupa Michała Kozala[6]. Zasiadał w Zarządzie Głównym Towarzystwa Przyjaciół KUL, był też członkiem Bractwa Orląt Lwowskich[2].
14 listopada 1981[4] został mianowany biskupem pomocniczym diecezji włocławskiej ze stolicą tytularną Tullia. Święcenia biskupie otrzymał 20 grudnia 1981 w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku. Konsekrował go miejscowy biskup diecezjalny Jan Zaręba, któremu asystowali biskupi pomocniczy: włocławski – Czesław Lewandowski, łomżyński – Tadeusz Zawistowski i płocki – Jan Wosiński[2]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Humana divinis” (Ludzkie ku Boskiemu)[1]. W 1982 został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji i otrzymał godność archidiakona włocławskiej kapituły katedralnej. W latach 1991–1992 pełnił funkcję wikariusza biskupiego w Kaliszu. W kurii diecezjalnej był przewodniczącym wydziału nauki katolickiej, rady ekonomicznej i nadzorczej, komisji egzaminacyjnej, komisji sztuki kościelnej oraz komisji budownictwa sakralnego i kościelnego[2]. Pełnił funkcję przewodniczącego komisji redakcyjnej II Synodu Włocławskiego[4]. Przewodniczył komitetom wizyt Jana Pawła II we Włocławku w 1991 oraz w Licheniu w 1999[4]. Dwukrotnie – od 22 listopada 1986 do 29 grudnia 1987 po śmierci biskupa Jana Zaręby, a także od 4 do 20 kwietnia 1992 po objęciu arcybiskupstwa gnieźnieńskiego przez biskupa Henryka Muszyńskiego – zarządzał diecezją w charakterze administratora[7]. W czasie pierwszych rządów przygotował diecezję do beatyfikacji biskupa Michała Kozala[8].
W Episkopacie Polski w latach 1988–1996 był przewodniczącym Komisji ds. Duszpasterstwa Rolników[5], po czym do 2001 pełnił funkcję krajowego duszpasterza rolników[9], ponadto należał do Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego, Komisji ds. Liturgii i Komisji Duszpasterstwa Liturgicznego, a także Podkomisji ds. Duszpasterstwa Kobiet[2]. W 2000 uczestniczył jako współkonsekrator w sakrze biskupa pomocniczego włocławskiego Stanisława Gębickiego[10].
Pod koniec lat 80. XX w. jako pierwszy polski biskup odbywał podróże duszpasterskie do ZSRR[11][4]. Ustanowił Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, patronował prasie rolniczej, zainicjował tworzenie katolickich uniwersytetów ludowych, był współfundatorem fundacji „Solidarna Wieś”[9]. Brał udział w negocjacjach rolników z reprezentantami Kopalni Węgla Brunatnego „Konin” (1998) oraz z przedstawicielami rządu Jerzego Buzka (1999)[4]. Współorganizował Klub Inteligencji Katolickiej we Włocławku[2], jako przewodniczący Komisji ds. Gimnazjum i Liceum im. Ks. Jana Długosza we Włocławku przyczynił się do reaktywowania tych szkół[4].
Zmarł 7 lipca 2003 w miejscowości Klusek[11][12] w wyniku zawału serca. 11 lipca 2003 został pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu w licheńskim sanktuarium Matki Bożej Bolesnej[13].
Odznaczenia i upamiętnienie
edytujOtrzymał honorowy tytuł Obrońcy Lwowa i honorowy Krzyż Sybiraka. Został honorowym członkiem Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego 1939–1956 i Związku Sybiraków[1], a także konfratrem zgromadzenia marianów[4].
W 2004 fundacja „Solidarna Wieś” ustanowiła nagrodę jego imienia, przyznawaną za pracę na rzecz środowisk wiejskich i małomiasteczkowych oraz wkład w ich rozwój kulturalny i gospodarczy[14]. W 2017 jego imię nadano Szkole Podstawowej w Morzyczynie[15].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 13. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ a b c d e f g h i j k K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 13–14. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ K.R. Prokop: Sakry i sukcesja święceń biskupich episkopatu Kościoła katolickiego w Polsce w XIX i XX wieku (na tle wcześniejszych okresów dziejowych). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2012, s. 514. ISBN 978-83-7306-593-2.
- ↑ a b c d e f g h i j Kalendarium życia biskupa Romana Andrzejewskiego. „Studia Włocławskie”. T. 6, s. 9–13, 2003. ISSN 1506-5316. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ a b Zmarł bp Roman Andrzejewski. ekai.pl, 2003-07-07. [dostęp 2021-08-01].
- ↑ Być rzetelnym jak łan pszenicy. Rozmowa z Księdzem Biskupem Romanem Andrzejewskim. „Studia Włocławskie”. T. 6, s. 44–45, 2003. ISSN 1506-5316. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ J. Gręźlikowski. Biskup Roman Andrzejewski administratorem diecezji włocławskiej sede vacante (1986–1987 i 1992). „Studia Włocławskie”. T. 6, s. 66–67, 83–84, 2003. ISSN 1506-5316. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ J. Gręźlikowski. Biskup Roman Andrzejewski administratorem diecezji włocławskiej sede vacante (1986–1987 i 1992). „Studia Włocławskie”. T. 6, s. 70–71, 75–76, 79–80, 2003. ISSN 1506-5316. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ a b Warszawa: Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych „Solidarność" otrzymał Nagrodę im. bp. Romana Andrzejewskiego. ekai.pl, 2021-06-17. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ Roman Andrzejewski. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2021-08-01]. (ang.).
- ↑ a b Biskup Roman Andrzejewski. „Ex Cathedra”. Nr 4(134), r. 12, s. 10–11, kwiecień 2014. Parafia Katedralna we Włocławku. [dostęp 2021-08-01].
- ↑ Zmarł duszpasterz rolników. plock.wyborcza.pl, 2003-07-07. [dostęp 2021-08-01].
- ↑ W. Karasiński, B. Sawic. Odszedł do pana bp Roman Andrzejewski (1938-2003) [sic!]. „Niedziela”. 30/2003 (edycja włocławska). ISSN 0208-872X. [dostęp 2021-08-01].
- ↑ Nagroda im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego. solidarnawies.pl. [dostęp 2021-08-08].
- ↑ M. Czaplicki: Biskup Roman Andrzejewski patronem szkoły w Morzyczynie. poznan.uw.gov.pl, 2017-05-23. [dostęp 2023-05-12].
Linki zewnętrzne
edytuj- Ks. bp Roman Andrzejewski (1938–2003). Z dewizą „ludzkie ku boskiemu”. [dostęp 2021-08-08].
- Roman Andrzejewski [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-01-03] (ang.).