Roman Czarnomski

polski generał

Roman Aleksander Czarnomski herbu Jastrzębiec, niekiedy zwany Czarnocki (ur. 28 lutego 1800 w Tłuchówku koło Lipna, zm. 28 kwietnia 1892 w Paryżu) – oficer Wojska Polskiego i generał Komuny Paryskiej.

Roman Czarnomski
generał
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1800
Tłuchówek koło Lipna

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1892
Paryż

Przebieg służby
Stanowiska

1830 podporucznik

1848 major

1855–1856 pułkownik

1871 generał

Główne wojny i bitwy

Powstanie listopadowe (1830-1831)

Powstanie wielkopolskie (1848)

Powstanie badeńskie (1849)

Wojna krymska (walczył w latach 1855–1856)

Powstanie styczniowe (1863–1864)

Wojna francusko-pruska (1870–1871)

Komuna Paryska (1871)

Roman Czarnomski na karykaturze C.K. Norwida

Był prawdopodobnie bliskim krewnym generała Franciszka Czarnomskiego (1783–1855). W 1830 r. był podporucznikiem Pułku 2 Strzelców Konnych Najjaśniejszej Cesarzowej i Królowej Aleksandry w Łowiczu. Uczestniczył w powstaniu listopadowym, gdzie wyróżnił się w bitwie pod Stoczkiem.

W czasie tzw. Wiosny Ludów uczestniczył w powstaniu wielkopolskim 1848 r. (dosłużył się wtedy stopnia majora)[1] i w zrywie badeńskim 1849 r. Działał potem jako oficer turecki (dowódca pułku kozaków osmańskich) w latach 1855–1856 (został wówczas awansowany przez gen. Wł. Zamoyskiego na stopień pułkownika)[2].

Po wybuchu powstania styczniowego powrócił do Polski i był w latach 1863–1864 generalnym organizatorem województwa płockiego. Po upadku powstania zbiegł do Francji, gdzie zaciągnął się do armii Drugiego Cesarstwa. Jako oficer francuski walczył w wojnie francusko-niemieckiej.

W 1871 r. brał udział w tworzeniu Komuny w Paryżu, od której władz otrzymał stopień generała[3] i zadanie organizowania oddziału kawalerii. Był członkiem sztabu gen. W. Wróblewskiego. Po klęsce Komuny Paryskiej został skazany na galery. Po ogłoszonej w 1883 r. amnestii osiadł w Paryżu, gdzie zmarł w 92. roku życia.

Przypisy edytuj

  1. Z. Miłkowski, Sylwety emigracyjne, „Wirtualna Biblioteka Literatury Polskiej” Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego, s. 77 (PDF).
  2. Z. Miłkowski, op. cit., s. 77 (PDF).
  3. Z. Miłkowski, op. cit., s. 78 (PDF); J. W. Borejsza, Rewolucjonista polski. Szkic do portretu, w: Polska XIX wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura, pod red. St. Kieniewicza, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1982.

Bibliografia edytuj