Rosalind Franklin
Rosalind Elsie Franklin (ur. 25 lipca 1920 w Notting Hill, zm. 16 kwietnia 1958 w Chelsea) – brytyjska biofizyk i specjalistka w dziedzinie rentgenografii strukturalnej, współodkrywczyni podwójnej helisy DNA[1][2], doktor na Uniwersytecie Cambridge.
| ||
![]() Rosalind Franklin (1955) | ||
Imię i nazwisko urodzenia | Rosalind Elsie Franklin | |
Data i miejsce urodzenia | 25 lipca 1920 Londyn | |
Data i miejsce śmierci | 16 kwietnia 1958 Londyn | |
Przyczyna śmierci | rak jajnika | |
Miejsce spoczynku | Cambridge | |
Zawód, zajęcie | chemik, biofizyk, krystalograf | |
Alma Mater | University of Cambridge | |
Rodzice | Ellis Arthur Franklin, Muriel Frances Waley |
ŻyciorysEdytuj
Urodzona w Anglii, w rodzinie żydowskiej. W wieku 21 lat została absolwentką Newnham College Uniwersytetu Cambridge, a w wieku 26 lat obroniła doktorat z dziedziny chemii fizycznej.
Pracowała w Brytyjskim Towarzystwie Badań nad Wykorzystaniem Węgla oraz w paryskim Krajowym Centrum Badań Naukowych, gdzie nauczyła się analizy budowy cząsteczek chemicznych za pomocą rentgenografii strukturalnej, którą to technikę znacznie udoskonaliła. Dokonała tego pracując w King’s College wraz z Maurice’em Wilkinsem.
Jej autorstwa był dokładny rentgenogram sodowej soli DNA, który legł u podstaw pracy Jamesa Deweya Watsona i Francisa Harry’ego Comptona Cricka (laureaci wraz z Maurice’em Hugh Frederickiem Wilkinsem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za rok 1962). Istnieje kontrowersja dotycząca etyki zachowania dyrektora Cavendish Laboratory sir Williama Lawrence’a Bragga i Maurice’a Wilkinsa, którzy udostępnili rentgenogramy Franklin Crickowi i Watsonowi bez jej wiedzy. Mimo iż była ona niewątpliwie współtwórczynią odkrycia struktury DNA, jej nazwisko nie zostało uwzględnione w werdykcie Komitetu Noblowskiego, gdyż nie żyła już w momencie przyznania nagrody Francisowi Crickowi, Jamesowi Watsonowi i Maurice’owi Wilkinsowi, jednak autorzy przyznali - już po otrzymaniu nagrody, że bez jej zdjęć i opisów nie stworzyliby poprawnego modelu. Przenosząc się do Birkbeck College w roku 1953 Franklin porzuciła badania nad DNA i zajęła się badaniem wirusów (konkretnie wirusa mozaiki tytoniowej), gdzie miała dość znaczące dokonania.
Zmarła na raka jajnika w wieku 37 lat. Nowotwór był prawdopodobnie spowodowany ciągłą ekspozycją na promieniowanie rentgenowskie w trakcie prowadzenia przez nią badań naukowych. Ostatnie tygodnie swojego życia, mimo świadomości powagi swojego stanu, spędzała w laboratorium, dokonując ekspertyz mikrobiologicznych.
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Horace Freeland Judson, The eighth day of creation: makers of the revolution in biology, Plainview, N.Y.: CSHL Press, 1996, s. 51–169, ISBN 0-87969-477-7 (ang.).
- ↑ Watson JD , Crick FHC , Molecular Structure of Nucleic Acids: A Structure for Deoxyribose Nucleic Acid, „Nature”, 4356 (171), 1953, s. 737–738, DOI: 10.1038/171737a0 [zarchiwizowane z adresu 2003-08-01] (ang.).c?
BibliografiaEdytuj
- Lynne Elkin: Rosalind Elsie Franklin 1920-1958 (ang.). [dostęp 2012-02-28].
- Stephen Franklin: My aunt, the DNA pioneer (ang.). [dostęp 2012-02-28].
- ISNI: 0000 0000 6679 9514
- VIAF: 5856648, 889159248159204870000
- LCCN: n2001016339
- GND: 12408544X
- NDL: 00620682
- LIBRIS: 0xbfk45j01x4337
- BnF: 14486659t
- SUDOC: 083368078
- NKC: xx0059521
- BNE: XX1305459
- NTA: 073528498
- BIBSYS: 2111890
- PLWABN: 9810629930805606
- OBIN: 37431
- NLI: 000048727
- NSK: 000403274
- CONOR: 137264227
- ΕΒΕ: 325314
- WorldCat: lccn-n2001016339