Roy Emerson

tenisista australijski

Roy Stanley Emerson (ur. 3 listopada 1936 w Blackbutt) – australijski tenisista, zwycięzca dwudziestu ośmiu turniejów wielkoszlemowych w grze pojedynczej i podwójnej, ośmiokrotny zdobywca Pucharu Davisa.

Roy Emerson
Ilustracja
Państwo

 Australia

Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1936
Blackbutt

Wzrost

183 cm

Gra

praworęczny, jednoręczny bekhend

Status profesjonalny

1968

Zakończenie kariery

1983

Gra pojedyncza
Najwyżej w rankingu

1 (1964)

Australian Open

W (1961, 1963–1967)

Roland Garros

W (1963, 1967)

Wimbledon

W (1964, 1965)

US Open

W (1961, 1964)

Gra podwójna
Australian Open

W (1962, 1966, 1969)

Roland Garros

W (1960–1965)

Wimbledon

W (1959, 1961, 1971)

US Open

W (1959, 1960, 1965–1966)

Kariera tenisowa

edytuj

Emerson urodził się w rodzinie farmera i w gospodarstwie ojca spędził dzieciństwo. Później rodzina przeniosła się do Brisbane, gdzie Emerson uczęszczał do szkoły średniej (Brisbane Grammar School, potem do szkoły w Ipswich). Tam także podjął treningi tenisowe.

Pierwsze znaczące osiągnięcie Emersona to mistrzostwo Wimbledonu 1959 w grze podwójnej, w parze z leworęcznym rodakiem Nealem Fraserem. W tym samym roku po raz pierwszy znalazł się w czołowej dziesiątce światowej, gdzie figurował nieprzerwanie przez kolejne dziewięć lat. Pierwszy tytuł wielkoszlemowy w grze pojedynczej zdobył w 1961, pokonując w finale mistrzostw Australii Roda Lavera. Z tym samym rywalem spotkał się w finale mistrzostw USA kilka miesięcy później i ponownie wygrał, tym razem w trzech setach. W sezonie 1962 Laver pozostawał jednak poza zasięgiem swoich rywali w turniejach amatorskich i wygrał wszystkie imprezy wielkoszlemowe, w trzech finałach rewanżując się Emersonowi za ubiegłoroczne porażki (w mistrzostwach Australii, Francji i USA).

Era największych sukcesów Roya Emersona przypadła na lata 1963–1967. Laver przeszedł już wówczas do grona tenisistów zawodowych, ustępując swojemu rodakowi miejsca na czele rankingu (był on liderem list światowych w latach 1964–1965). W latach 1963–1967 Emerson wygrywał regularnie przynajmniej jeden turniej wielkoszlemowy rocznie, w tym mistrzostwa Australii pięć razy z rzędu. W 1964 triumfował w trzech imprezach, a na drodze do Wielkiego Szlema stanął mu w ćwierćfinale mistrzostw Francji Włoch Nicola Pietrangeli. Z kolei w 1966 był bliski powtórzenia osiągnięcia Freda Perry’ego trzech z rzędu wygranych na Wimbledonie; startował w turnieju jako faworyt, jednak kontuzja odniesiona w trakcie jednego z pojedynków, kiedy biegnąc do piłki wpadł na stołek sędziowski, pozbawiła go możliwości odniesienia końcowego zwycięstwa.

Triumfował łącznie w dwunastu turniejach wielkoszlemowych w grze pojedynczej, co aż do 2000 stanowiło rekord; poprawił ten wynik swoim siódmym triumfem wimbledońskim Pete Sampras, dokładając później jeszcze wygraną na US Open 2002. Jednocześnie Emerson był skutecznym deblistą i dalsze szesnaście tytułów wielkoszlemowych dołożył w grze podwójnej, występując z różnymi partnerami (głównie z Fraserem). Nie udało mu się wygrać żadnego turnieju w grze mieszanej, ale i tak z 28 zwycięstwami pozostaje najbardziej utytułowanym mężczyzną w historii imprez wielkoszlemowych. Jest również jedynym tenisistą, który zdołał wygrać wszystkie turnieje wielkoszlemowe i w singlu i deblu.

W 1968 zdecydował się ostatecznie na przejście na zawodowstwo. Był to już jednak schyłek podziału tenisa na amatorski i zawodowy i niebawem mógł powrócić do rywalizacji wielkoszlemowej, nie odnosząc już jednak takich sukcesów. W 1969, podobnie jak siedem lat wcześniej, stawał kilkakrotnie na drodze Roda Lavera do Wielkiego Szlema, ale przegrał zarówno w Australii (w drugiej rundzie), jak i US Open (w ćwierćfinale). W erze open udało się Emersonowi wygrać dwa turnieje wielkoszlemowe w deblu – Australian Open 1969 i Wimbledonie 1971. Występował w turniejach zawodowych jeszcze w 1978, pod koniec kariery jako grający trener.

Bogatą kartę Emerson zapisał w dziejach Pucharu Davisa. Był najskuteczniejszym graczem w ekipie słynnego trenera Harry’ego Hopmana, wygrywając 22 mecze z 24 w grze pojedynczej i 13 z 15 w deblu. Był kluczowym zawodnikiem w rywalizacji o trofeum, którą Australia rozstrzygała na swoją korzyść w latach 1959–1962 i 1964–1967. W 1963 w finale lepsi okazali się Amerykanie, ale Emerson wygrał swoje oba mecze singlowe z Chuckiem McKinleyem i Dennisem Ralstonem, przegrał natomiast w deblu. Jedynymi graczami, którzy zdołali go pokonać w grze pojedynczej w Pucharze Davisa, byli Włoch Pietrangeli i Hiszpan Santana.

Emerson, praworęczny zawodnik o przydomku Emmo, grał zazwyczaj stylem serwis-wolej, ale potrafił także wytrzymać dłuższe wymiany na kortach ziemnych. Obok umiejętności tenisowych tajemnica jego sukcesów polegała na znakomitym przygotowaniu fizycznym. Mimo niewątpliwych osiągnięć nie jest zazwyczaj wymieniany w gronie najlepszych graczy w historii. Podkreśla się, że tytuły wielkoszlemowe zdobywał wśród amatorów, kiedy brakowało akurat – po odejściu Lavera – wielkich indywidualności, a swoich sukcesów nie był w stanie powtórzyć po dopuszczeniu do rywalizacji graczy zawodowych. Pewnym potwierdzeniem tej teorii jest porażka Emersona w ćwierćfinale mistrzostw Francji w 1968 z legendą tenisa zawodowego Ricardem Gonzálezem, wówczas już 40-letnim. Australijczyk nie zdołał zresztą pokonać Gonzáleza w żadnym z ich dwunastu pojedynków.

W 1978 Emerson wygrał mistrzostwa USA na kortach twardych w kategorii „ojciec i syn” wspólnie z synem Antonym, który przez pewien czas bronił barw University of Southern California w uczelnianych rozgrywkach tenisowych. Po ostatecznym zakończeniu kariery sportowej Emerson osiadł w USA, w Newport Beach. Ma również dom w szwajcarskim Gstaad, gdzie prowadzi zajęcia w akademii tenisowej.

W 1982 został uhonorowany miejscem w Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy, a w 1994 w Australijskiej Tenisowej Galerii Sławy[1].

Finały w turniejach wielkoszlemowych

edytuj

Gra pojedyncza (12–3)

edytuj
Końcowy wynik Nr Data Turniej Nawierzchnia Przeciwnik Wynik finału
Zwycięzca 1. 1961 Australian Championships, Melbourne Trawiasta   Rod Laver 1:6, 6:3, 7:5, 6:4
Zwycięzca 2. 1961 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta   Rod Laver 7:5, 6:3, 6:2
Finalista 1. 1962 Australian Championships, Sydney Trawiasta   Rod Laver 6:8, 6:0, 4:6, 4:6
Finalista 2. 1962 French Championships, Paryż Ceglana   Rod Laver 6:3, 6:2, 3:6, 7:9, 2:6
Finalista 3. 1962 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta   Rod Laver 2:6, 4:6, 7:5, 4:6
Zwycięzca 3. 1963 Australian Championships, Adelaide Trawiasta   Ken Fletcher 6:3, 6:3, 6:1
Zwycięzca 4. 1963 French Championships, Paryż Ceglana   Pierre Darmon 3:6, 6:1, 6:4, 6:4
Zwycięzca 5. 1964 Australian Championships, Brisbane Trawiasta   Fred Stolle 6:3, 6:4, 6:2
Zwycięzca 6. 1964 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Fred Stolle 6:4, 12:10, 4:6, 6:3
Zwycięzca 7. 1964 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta   Fred Stolle 6:4, 6:2, 6:4
Zwycięzca 8. 1965 Australian Championships, Melbourne Trawiasta   Fred Stolle 7:9, 2:6, 6:4, 7:5, 6:1
Zwycięzca 9. 1965 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Fred Stolle 6:2, 6:4, 6:4
Zwycięzca 10. 1966 Australian Championships, Melbourne Trawiasta   Arthur Ashe 6:4, 6:8, 6:2, 6:3
Zwycięzca 11. 1967 Australian Championships, Melbourne Trawiasta   Arthur Ashe 6:4, 6:1, 6:4
Zwycięzca 12. 1967 French Championships, Paryż Ceglana   Tony Roche 6:1, 6:4, 2:6, 6:2

Gra podwójna (16–12)

edytuj
Końcowy wynik Nr Data Turniej Nawierzchnia Partner Przeciwnicy Wynik finału
Finalista 1. 1958 Australian Championships, Sydney Trawiasta   Bob Mark   Ashley Cooper
  Neale Fraser
5:7, 8:6, 6:3, 3:6, 5:7
Finalista 2. 1959 French Championships, Paryż Ceglana   Neale Fraser   Nicola Pietrangeli
  Orlando Sirola
3:6, 2:6, 12:14
Zwycięzca 1. 1959 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Neale Fraser   Rod Laver
  Bob Mark
8:6, 6:3, 14:16, 9:7
Zwycięzca 2. 1959 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta   Neale Fraser   Alex Olmedo
  Butch Buchholz
3:6, 6:3, 5:7, 6:4, 7:5
Finalista 3. 1960 Australian Championships, Brisbane Trawiasta   Neale Fraser   Rod Laver
  Bob Mark
5:7, 8:6, 6:3, 3:6, 5:7
Zwycięzca 3. 1960 French Championships, Paryż Ceglana   Neale Fraser   José Luis Arilla
  Andrés Gimeno
6:2, 8:10, 7:5, 6:4
Zwycięzca 4. 1960 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta   Neale Fraser   Rod Laver
  Bob Mark
9:7, 6:4, 6:2
Finalista 4. 1961 Australian Championships, Melbourne Trawiasta   Martin Mulligan   Rod Laver
  Bob Mark
3:6, 5:7, 6:3, 11:9, 2:6
Zwycięzca 5. 1961 French Championships, Paryż Ceglana   Rod Laver   Robert Howe
  Bob Mark
3:6, 6:1, 6:1, 6:4
Zwycięzca 6. 1961 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Neale Fraser   Bob Hewitt
  Fred Stolle
6:4, 6:8, 6:4, 6:8, 8:6
Zwycięzca 7. 1962 Australian Championships, Sydney Trawiasta   Neale Fraser   Bob Hewitt
  Fred Stolle
4:6, 4:6, 6:1, 6:4, 11:9
Zwycięzca 8. 1962 French Championships, Paryż Ceglana   Neale Fraser   Wilhelm Bungert
  Christian Kuhnke
6:3, 6:4, 7:5
Zwycięzca 9. 1963 French Championships, Paryż Ceglana   Manuel Santana   Gordon Forbes
  Abe Segal
6:2, 6:4, 6:4
Finalista 5. 1964 Australian Championships, Brisbane Trawiasta   Ken Fletcher   Bob Hewitt
  Fred Stolle
4:6, 5:7, 6:3, 6:4, 12:14
Zwycięzca 10. 1964 French Championships, Paryż Ceglana   Ken Fletcher   John Newcombe
  Tony Roche
7:5, 6:3, 3:6, 7:5
Finalista 6. 1964 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Ken Fletcher   Bob Hewitt
  Fred Stolle
5:7, 9:11, 4:6
Finalista 7. 1965 Australian Championships, Melbourne Trawiasta   Fred Stolle   John Newcombe
  Tony Roche
6:3, 6:4, 11:13, 3:6, 4:6
Zwycięzca 11. 1965 French Championships, Paryż Ceglana   Fred Stolle   Ken Fletcher
  Bob Hewitt
6:8, 6:3, 8:6, 6:2
Zwycięzca 12. 1965 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta   Fred Stolle   Frank Froehling
  Charlie Pasarell
6:4, 10:12, 7:5, 6:3
Zwycięzca 13. 1966 Australian Championships, Melbourne Trawiasta   Fred Stolle   John Newcombe
  Tony Roche
7:9, 6:3, 6:8, 14:12, 12:10
Zwycięzca 14. 1966 U.S. National Championships, Nowy Jork Trawiasta   Fred Stolle   Clark Graebner
  Dennis Ralston
6:4, 6:4, 6:4
Finalista 8. 1967 French Championships, Paryż Ceglana   Ken Fletcher   John Newcombe
  Tony Roche
3:6, 7:9, 10:12
Finalista 9. 1967 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Ken Fletcher   Bob Hewitt
  Frew McMillan
2:6, 3:6, 4:6
Finalista 10. 1968 French Open, Paryż Ceglana   Rod Laver   Ken Rosewall
  Fred Stolle
3:6, 4:6, 3:6
Zwycięzca 15. 1969 Australian Open, Melbourne Trawiasta   Rod Laver   Ken Rosewall
  Fred Stolle
4:6, 4:6
Finalista 11. 1969 French Open, Paryż Ceglana   Rod Laver   John Newcombe
  Tony Roche
6:4, 1:6, 6:3, 4:6, 4:6
Finalista 12. 1970 US Open, Nowy Jork Trawiasta   Rod Laver   Pierre Barthès
  Nikola Pilić
3:6, 6:7, 6:4, 6:7
Zwycięzca 16. 1971 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Rod Laver   Arthur Ashe
  Dennis Ralston
4:6, 9:7, 6:8, 6:4, 6:4

Gra mieszana (0–2)

edytuj
Końcowy wynik Nr Data Turniej Nawierzchnia Partnerka Przeciwnicy Wynik finału
Finalista 1. 1958 Australian Championships, Brisbane Trawiasta   Mary Bevis Hawton   Beryl Penrose
  Neale Fraser
2:6, 4:6
Finalista 2. 1960 French Championships, Paryż Ceglana   Ann Haydon-Jones   Maria Bueno
  Robert Howe
6:1, 1:6, 2:6

Przypisy

edytuj
  1. Roy Emerson [online], Tennis Australia [dostęp 2018-06-23] (ang.).

Bibliografia

edytuj