Rozyglitazon

Rozyglitazon – organiczny związek chemiczny, lek stosowany w leczeniu cukrzycy, należący do doustnych leków hipoglikemizujących (grupa tiazolidinedionów).

Rozyglitazon

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C18H19N3O3S
Masa molowa	357,428 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	122320-73-4
PubChem	77999
DrugBank	DB00412
InChI InChI=1S/C18H19N3O3S/c1-21(16-4-2-3-9-19-16)10-11-24-14-7-5-13(6-8-14)12-15-17(22)20-18(23)25-15/h2-9,15H,10-12H2,1H3,(H,20,22,23) InChIKey YASAKCUCGLMORW-UHFFFAOYSA-N
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2023-08-31] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS.
Klasyfikacja medyczna
ATC	A10BG02
Stosowanie w ciąży	kategoria C
Farmakokinetyka Biodostępność 99% Okres półtrwania 3–4 godziny Wiązanie z białkami osocza i tkanek 99,8% Metabolizm wątroba (CYP2C8) Wydalanie z moczem (64%) i z kałem (23%)
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Mechanizm działania

Rozyglitazon jest wybiórczym agonistą jądrowego receptora aktywowanego przez proliferatory peroksysomów typu γ (PPAR-γ, peroxisome proliferator-activated recetor), zlokalizowanego na granicy jądra komórkowego i cytoplazmy. Aktywacja receptora PPAR-γ prowadzi do transkrypcji genów biorących udział w procesach syntezy, transportu i wykorzystania glukozy oraz regulujących metabolizm kwasów tłuszczowych.

Działając na receptory PPAR-γ rozyglitazon zmniejsza insulinooporność w adipocytach, miocytach mięśni szkieletowych i hepatocytach. Lek zmniejsza insulinemię, zapotrzebowanie na insulinę endogenną, stężenie wolnych kwasów tłuszczowych i glukozy we krwi.

Farmakokinetyka

Dostępność biologiczna rozyglitazonu po podaniu doustnym wynosi blisko 100%. Lek niemal całkowicie (99,8%) wiąże się z białkami osocza. Metabolizm leku zachodzi głównie przy udziale izoenzymu cytochromu P450 CYP2C8, w małym stopniu CYP2C9; polega na N-demetylacji i hydroksylacji, a następnie koniugacji z kwasem siarkowym i glukuronowym. Głównym metabolitem jest para-hydroksysiarczan rozyglitazonu. Wydalanie leku zachodzi głównie po zmetabolizowaniu, jest powolne i w przypadku długotrwałego leczenia lek może ulegać kumulacji w organizmie.

Wskazania

W Polsce lek zarejestrowany jest do skojarzonego leczenia cukrzycy typu 2. Inne wskazania to:

• monoterapia cukrzycy typu 2 u chorych, u których nie uzyskano zadowalającej kontroli glikemii za pomocą diety i ćwiczeń fizycznych i u których nie można zastosować metforminy ze względu na nietolerancję albo przeciwwskazania, zwłaszcza jeśli występuje u nich nadwaga.
• leczenie skojarzone z pochodną sulfonylomocznika chorych na cukrzycę typu 2, u których podczas monoterapii za pomocą największych tolerowanych dawek pochodnej sulfonylomocznika nie uzyskano właściwej kontroli glikemii w przypadku nietolerancji metforminy lub przeciwwskazań do jej stosowania. Leczenie skojarzone z metforminą i pochodną sulfonylomocznika chorych na cukrzycę typu 2 (szczególnie chorych z nadwagą) w przypadku niewystarczającej kontroli glikemii podczas leczenia skojarzonego za pomocą metforminy i pochodnej sulfonylomocznika.

Przeciwwskazania

• Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu
• niewydolność krążenia lub niewydolność krążenia w wywiadzie (I–IV stopnia według NYHA)
• niewydolność wątroby

Działania niepożądane

Działania niepożądane występujące w monoterapii:

• niedokrwistość (często)
• hipercholesterolemia (często)
• hiperlipidemia (niezbyt często)
• hipertriglicerydemia (niezbyt często)
• zwiększenie masy ciała (niezbyt często)
• zwiększony apetyt (niezbyt często)
• parestezje (niezbyt często)
• wzdęcia (niezbyt często)
• glukozuria (niezbyt często)

Działania niepożądane występujące w terapii skojarzonej z metforminą:

• niedokrwistość (często)
• hipoglikemia (często)
• wzdęcia (często)
• nudności i wymioty (często)
• zapalenie błony śluzowej żołądka (często)
• hiperlipidemia (niezbyt często)
• zaostrzenie przebiegu cukrzycy (niezbyt często)
• hipercholesterolemia (niezbyt często)
• zwiększenie masy ciała (niezbyt często)
• anoreksja (niezbyt często)
• zaparcia (niezbyt często)
• obrzęki (niezbyt często)

Działania niepożądane występujące w terapii skojarzonej z pochodną sulfonylomocznika:

• małopłytkowość (często)
• niedokrwistość (często)
• hipoglikemia (często)
• zwiększenie masy ciała (często)
• hiperlipidemia (często)
• zawroty głowy (często)
• obrzęki (często)
• leukopenia (niezbyt często)
• hipercholesterolemia (niezbyt często)
• hipertriglicerydemia (niezbyt często)
• zwiększony apetyt (niezbyt często)
• duszność (niezbyt często)
• wzdęcia (niezbyt często)
• zaburzenia czynności wątroby (niezbyt często)
• obrzęk twarzy (niezbyt często)
• uczucie zmęczenia (niezbyt często)

Stosowanie w okresie ciąży i laktacji

Kategoria C. Nie stosować w ciąży i okresie karmienia piersią. Cukrzyca ciężarnych jest wskazaniem do leczenia insuliną.

Dawkowanie

Lek podaje się doustnie. Początkowa dawka wynosi zwykle 4 mg na dobę, po 2 miesiącach w razie potrzeby można zwiększyć dawkę do 8 mg. Lek stosuje się 1 lub 2 razy na dobę, niezależnie od posiłków. Nie ma konieczności modyfikowania dawki u pacjentów w podeszłym wieku i u pacjentów z łagodnym lub umiarkowanym upośledzeniem czynności nerek.

Preparaty

• Avandia – tabletki powlekane po 4 i 8 mg (wycofany ze sprzedaży w Europie w 2010 r.).

Bibliografia

• Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, ISBN 83-7430-060-4 .brak strony (książka)
• W.W. Kostowski W.W., Z.S.Z.S. Herman Z.S.Z.S., Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, ISBN 83-200-3350-0 .brak strony (książka)

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.