Rubel tadżycki

waluta w Tadżykistanie (1995–2000)

Rubel tadżycki (tadż. Рубл тоҷикӣ) – waluta obowiązująca w Tadżykistanie od 10 maja 1995 do 29 października 2000 roku, zastąpiona przez somoni w stosunku 1000 do 1. Dzieliła się na 100 tanga[2], lecz ze względów na wysoką inflację, jednostka zdawkowa nigdy się nie pojawiła w obiegu w żadnej formie.

Rubel tadżycki
Ilustracja
Rewers banknotu 500-rublowego
Kod ISO 4217

TJR

Symbol

Tjr

Państwo

 Tadżykistan

Bank centralny

Narodowy Bank Tadżykistanu

Poziom inflacji

33% w 2000[1]

Podział

1 rubel = 100 tanga

Banknoty

1, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000 rubli

Historia edytuj

Po rozpadzie Związku Radzieckiego w Tadżykistanie obowiązywał rubel radziecki, nawet po uzyskaniu niepodległości 9 września 1991. 26 lipca 1993 r. wydano nową serię banknotów rosyjskich, a sowieckie pieniądze przestały być środkiem płatniczym[3]. W Tadżykistanie pieniądze te krążyły do 8 stycznia 1994 r.

1 stycznia 1994 r. rubel rosyjski został uznany za środek płatniczy[3]. W listopadzie tego samego roku rozważano możliwość wprowadzenia zmodyfikowanych rosyjskich banknotów z nadrukiem w formie narodowego ornamentu tadżyckiego, jednak zrezygnowano z pomysłu[4].

10 maja 1995 r. rubel rosyjski został zastąpiony tadżyckim w stosunku: 100 rubli rosyjskich = 1 rubel tadżycki. Środki bankowe wymieniano w innym stosunku: 1200 rubli rosyjskich = 1 rubel tadżycki[5]. Nowe tadżyckie banknoty zostały zaprojektowane i wydrukowane w Moskiewskiej drukarni papierów wartościowych Goznak. Projekty banknotów były bardzo podobne do wzoru rubli radzieckich z emisji 1961 i 1991 roku, jak i banknotów rosyjskich z 1992 r.[6]

30 października 2000 r. rubel tadżycki został zastąpiony nową walutą narodową somoni. Ustalono kurs: 1000 rubli tadżyckich do 1 somoni. W tym okresie obie waluty były równolegle w obiegu. Wymiana rubla trwała do 1 kwietnia 2001 r.[7]

Banknoty edytuj

Banknoty występowały w 9 nominałach: 1, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500 i 1000 rubli. Rozważano również wprowadzenie 2 wyższych nominałów banknotów: 5000 i 10000 rubli. Ostatecznie oba nominały zostały wydrukowane, ale z niewyjaśnionych przyczyn nigdy nie zostały one wprowadzone do obiegu[8].

Seria 1994[9]
Wizerunek Nominał Wymiary Kolor główny Opis Znak wodny Druk Data
Awers Rewers Awers Rewers druku wprowadzenia wycofania ostateczna

wymiana

    1 rubel 102 × 55 mm Żółto-zielony Godło Tadżykistanu Budynek parlamentu Tadżykistanu, flaga Tadżykistanu Gwiazdy "Goznak" - Federalne Przedsiębiorstwo Unitarne, Rosja 1994 10 maja 1995 30 października 2000 1 kwietnia 2001
    5 rubli Niebieski
    10 rubli Różowo-czerwony
    20 rubli Fioletowo-jasnozielony
    50 rubli Jasnozielony
    100 rubli 120 × 60 mm Oliwkowo-brązowy
    200 rubli Różowy
    500 rubli Czerwony
    1000 rubli 143 × 71 mm Jasnozielony
    5000 rubli Jasnoniebieski Nie wprowadzony Nie wprowadzony Nie wprowadzony
    10 000 rubli Wielokolorowy

Przypisy edytuj

  1. Inflacja według CIA. [dostęp 2017-01-30]. (ang.).
  2. Tajikistan [online], www.umsl.edu [dostęp 2019-10-31].
  3. a b Super User, Национальная валюта [online], Генеральная прокуратура Республики Таджикистан [dostęp 2020-10-17] (ros.).
  4. Бонистика. [online], www.bonistikaweb.ru [dostęp 2019-10-31].
  5. Таджикский рубл: переходная валюта, спасшая экономику, tj.moy.su [zarchiwizowane 2013-04-18] (ros.).
  6. Таджикский рубль. Каталог [online], www.russian-money.ru [dostęp 2020-08-19].
  7. Валюта Таджикский рубль, ее описание. Государства, использующие в обращении валюту [online], web.archive.org, 4 grudnia 2013 [dostęp 2020-10-17] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-04].
  8. Бонистика. [online], www.bonistikaweb.ru [dostęp 2020-09-27].
  9. Таджикский рубль. Каталог [online], www.russian-money.ru [dostęp 2020-09-28].