Ruch Liberalny Republiki Litewskiej

litewska partia polityczna

Ruch Liberalny Republiki Litewskiej (lit. Lietuvos Respublikos Liberalų sąjūdis, LRLS)[1]litewska liberalna[2] partia polityczna, działająca od 2006.

Lietuvos Respublikos Liberalų sąjūdis
Państwo

 Litwa

Skrót

LRLS

Lider

Viktorija Čmilytė-Nielsen

Data założenia

2006

Adres siedziby

Wilno

Ideologia polityczna

liberalizm

Poglądy gospodarcze

liberalizm

Członkostwo
międzynarodowe

Partia Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy

Historia

edytuj

Ugrupowanie powstało na skutek rozłamu w Związku Liberałów i Centrum. Założyli je działacze domagający się ustąpienia przywódcy LiCS Artūrasa Zuokasa, w stosunku do którego od połowy 2005 pojawiły się podejrzenia korupcyjne[3].

Na czele LRLS stanął poseł Petras Auštrevičius, do nowej formacji przeszło około połowy deputowanych liberalnych centrystów, tworząc w Sejmie kadencji 2004–2008 liczącą dziewięć osób frakcję pod przewodnictwem Algisa Kašėty[4]. Partia pozostała w opozycji do nowego rządu Gediminasa Kirkilasa.

Słabe wyniki w wyborach samorządowych w 2007 (liberałowie uzyskali w samorządach tylko 51 mandatów w skali kraju[5]) przyczyniły się do wyboru w 2008 nowego przewodniczącego, którym został Eligijus Masiulis.

W wyborach parlamentarnych w 2008 partia uzyskała 5,73% głosów i zdobyła 11 mandatów (5 z listy wyborczej i 6 w okręgach większościowych)[6]. Weszła następnie w skład czteropartyjnej koalicji rządzącej Litwą, delegując do centroprawicowego rządu Andriusa Kubiliusa trzech ministrów: Gintarasa Steponavičiusa (oświata i nauka), Eligijusa Masiulisa (komunikacja) oraz Remigijusa Šimašiusa (sprawiedliwość)[7]. W wyborach europejskich w 2009 przedstawicielem LRLS w PE został Leonidas Donskis. W wyborach samorządowych w 2011 ugrupowanie uzyskało 98 radnych[8], jako jedyna z partii koalicyjnych notując przyrost mandatów w samorządach. W wyniku wyborów partia uzyskała stanowiska burmistrzów Kłajpedy i Kowna. Jej członek został również starostą rejonu koszedarskiego[9]. Partia odrzuciła ideę fuzji ze Związkiem Liberałów i Centrum[10].

W wyborach do Sejmu w 2012 partia otrzymała 8,57% w okręgu krajowym (7 mandatów)[11], trzech jej przedstawicieli wygrało głosowanie w okręgach jednomandatowych. Po wyborach ugrupowanie znalazło się w opozycji. W 2014 liberałowie, zajmując trzecie miejsce, wprowadzili dwóch swoich przedstawicieli do Europarlamentu VIII kadencji[12]. W 2015 partia uplasowała się na trzecim miejscu w wyborach samorządowych (wprowadziła 208 radnych)[13].

W maju 2016 Eligijus Masiulis zrezygnował z przywództwa w swoim ugrupowaniu. Wiązało się to z wszczęciem przez funkcjonariuszy Służby ds. Badań Specjalnych (STT) postępowania, w którym zarzucono mu przyjęcie łapówki w wysokości 100 tys. euro[14]. Tymczasowe przywództwo w Ruchy Liberalnym objął Antanas Guoga, a kilka dni później zastąpił go Remigijus Šimašius[15]. W czerwcu 2016 formalnie wybrany na tę funkcję[16]. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku liberałowie otrzymali 9,06% głosów, wprowadzając 8 posłów z listy krajowej[17]. Ponadto sześcioro jego przedstawicieli wygrało w okręgach jednomandatowych. W grudniu 2017 nowym prezesem partii został Eugenijus Gentvilas[18].

W 2019 liberałowie wywalczyli 119 mandatów radnych[19]. W tym samym roku utrzymali jednoosobową reprezentację w PE[20]. W tym samym roku część byłych działaczy ugrupowania współtworzyła Partię Wolności[21]. We wrześniu 2019 na czele liberałów stanęła Viktorija Čmilytė-Nielsen[22].

W wyborach w 2020 LRLS dostał 6,79% głosów i uzyskał 13 miejsc w Sejmie (6 z listy krajowej i 7 w okręgach większościowych)[23]. Liberałowie zawarli następnie większościową koalicję ze Związkiem Ojczyzny oraz z Partią Wolności[24], współtworząc rząd Ingridy Šimonytė. W ramach porozumienia otrzymali dwa stanowiska ministerialne, a ich liderka została wybrana na przewodniczącą Sejmu[25]. W wyborach lokalnych w 2023 mandaty radnych z list partii uzyskało 135 osób[26]. W 2024 ruch ponownie wprowadził jednego przedstawiciela do Europarlamentu[27]. W wyborach do Sejmu w tym samym roku otrzymał 7,7% głosów, uzyskując 12 miejsc w krajowym parlamencie (w tym 5 w okręgach jednomandatowych)[28][29].

Przypisy

edytuj
  1. Partia występuje także pod skróconą nazwą Ruch Liberalny (lit. Liberalų sąjūdis, LS).
  2. Parties and Elections in Europe: Lithuania. parties-and-elections.eu. [dostęp 2019-07-07]. (ang.).
  3. „Abonentas”, czyli Zuokas. „Tygodnik Wileńszczyzny”. Nr 49, 2005. [dostęp 2011-04-22]. 
  4. 2004–2008 m. Seimo kadencija: Seimo narių frakcijos, mišrios ir laikinosios grupės. lrs.lt. [dostęp 2011-04-22]. (lit.).
  5. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2007. [dostęp 2011-04-22]. (lit.).
  6. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2008. [dostęp 2011-04-22]. (lit.).
  7. Vyriausybės nariai. liberalai.lt. [dostęp 2011-04-22]. (lit.).
  8. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2011. [dostęp 2011-04-22]. (lit.).
  9. Kaišiadorių meru trečiai kadencijai perrinktas Liberalų sąjūdžio atstovas Urmilevičius. kaisiadorietis.lt, 18 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-22]. (lit.).
  10. G. Babravičius. Laiškas partijos nariams. lics.lt, 12 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-22]. (lit.).
  11. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012. [dostęp 2012-10-28]. (lit.).
  12. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2014. [dostęp 2014-05-26]. (lit.).
  13. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2015. [dostęp 2015-03-04]. (lit.).
  14. Masiulis zrezygnował z mandatu poselskiego. zw.lt, 12 maja 2016. [dostęp 2016-06-02].
  15. Šimašius został tymczasowym szefem liberałów. zw.lt, 18 maja 2016. [dostęp 2016-06-02].
  16. Liberalų sąjūdžio pirmininku išrinktas Remigijus Šimašius. liberalai.lt, 11 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-12]. (lit.).
  17. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2016. [dostęp 2016-10-23]. (lit.).
  18. Litewski Ruch Liberałów ma nowego przewodniczącego. przegladbaltycki.pl, 11 grudnia 2017. [dostęp 2017-12-11].
  19. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019. [dostęp 2019-03-04]. (lit.).
  20. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-27]. (lit.).
  21. Nowa partia liberalna na Litwie. l24.lt, 1 czerwca 2019. [dostęp 2020-10-26].
  22. Liberalų sąjūdžio pirmininke išrinkta Viktorija Čmilytė-Nielsen: turi žinutę atskilusiems. delfi.lt, 21 września 2019. [dostęp 2019-11-16]. (lit.).
  23. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2020. [dostęp 2020-10-26]. (lit.).
  24. Lithuania’s liberal and conservative parties sign coalition agreement. lrt.lt, 9 listopada 2020. [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
  25. Viktorija Čmilytė-Nielsen išrinkta Seimo pirmininke – palaikė 106 parlamentarai. lrt.lt, 13 listopada 2020. [dostęp 2020-12-03]. (lit.).
  26. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2023. [dostęp 2023-03-19]. (lit.).
  27. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-06-10]. (lit.).
  28. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-10-28]. (lit.).
  29. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-10-28]. (lit.).

Bibliografia

edytuj