Ruch Wolność i Pokój
Ruch Wolność i Pokój (WiP) – niezależne ugrupowanie społeczno-polityczne należące do nurtu „solidarnościowego”, działające, w opozycji wobec władz komunistycznych, w latach 1985–1992 w Polsce. Większość uczestników Ruchu WiP stanowili studenci i przedstawiciele środowisk młodzieżowych (od anarchistów po aktywistów kościelnych). Ruch przeprowadził liczne akcje propagandowe i protestacyjne. Liczył w szczytowym okresie rozwoju kilkuset członków.
Powstanie ruchuEdytuj
Impulsem do powstania ruchu była obrona szczecińskiego działacza Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS) Marka Adamkiewicza, który za odmowę złożenia przysięgi wojskowej został w grudniu 1984 r. skazany i uwięziony w Zakładzie Karnym w Stargardzie. W dniach 17–23 marca 1985 r. w ramach protestu przeprowadzono w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej głodówkę, w której uczestniczyło około dwudziestu osób, przeważnie związanych z NZS. O ideach ruchu pokojowego z protestującymi rozmawiał Jacek Kuroń. Akcja zakończyła się konferencją, na której zapowiedziano powołanie ruchu pokojowego, co formalnie stało się 14 kwietnia w Krakowie[1][2][3].
ProgramEdytuj
- obrona praw człowieka
- poszerzenie swobód obywatelskich
- ochrona praw mniejszości
- zniesienie kary śmierci
- działania proekologiczne (sprzeciw wobec budowy elektrowni atomowej w Żarnowcu i zapory wodnej w Czorsztynie)
- działania pacyfistyczne
- działania zgodne z zasadą biernego oporu
„A cappella” – magazyn ruchuEdytuj
W latach 1986–1989 w Gdańsku wydawano poza cenzurą Nieregularnik Ruchu Wolność i Pokój „A cappella”[4], w którym postulowano idee wolności w świecie bez granic. Wartości ruchu miały być osiągane tylko metodami non violence (bez przemocy i negatywnych emocji wobec przeciwników)[5].
Ośrodki Ruchu Wolność i PokójEdytuj
Główni działaczeEdytuj
.jpg)
- Marek Adamkiewicz
- Marek Bik
- Leszek Budrewicz
- Jacek Czaputowicz
- Zuzanna Dąbrowska
- Jarema Dubiel
- Sławomir Dutkiewicz
- Krzysztof Galiński
- Radosław Gawlik
- Małgorzata Gorczewska
- Radosław Huget
- Adam Jagusiak
- Wojciech Jankowski „Jacob”
- Bogdan Klich
- Roland Kruk
- Marek Krukowski
- Marek Kurzyniec
- Jan Józef Lipski
- Marcin Mamoń
- Mariusz Maszkiewicz
- Konstanty Miodowicz
- Andrzej Miszk
- Piotr Niemczyk
- Konstanty Radziwiłł
- Jan Rojek
- Jan Maria Rokita
- Bartosz Sawicki
- Bartłomiej Sienkiewicz
- Andrzej Stasiuk
- Jacek Szymanderski
- Małgorzata Tarasiewicz
Fundacja Wolność i PokójEdytuj
W lutym 2011 r. powstała Fundacja Wolność i Pokój, KRS 0000377302[8].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Artur Kubaj, Sierpień 1988 roku w Szczecinie (w:) Biuletynie IPN nr. 4 (87) z kwietnia 2008 r., s.52, przypis nr. 8
- ↑ Praca Magisterska Anny Smółki opublikowana w serwisie WiP[martwy link]
- ↑ E. Olszewski, M. Wolski, Organizacje ekstremistyczne i radykalne w Polsce. Wybór, [w:] Doktryny i ruchy współczesnego ekstremizmu politycznego, red. E. Olszewski, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 418. ISBN 83-227-2278-8
- ↑ Czasopisma – 13 grudnia 1981-1989 r., Oprac.: Krzysztof Bronowski
- ↑ Marek Jędrzejewski, Młodzież a subkultury: problematyka edukacyjna, Wydawnictwo Akademickie „Żak”. Warszawa 1999 (ISBN 83-86770-91-0), s. 216
- ↑ Ruch Wolność i Pokój w Rzeszowie – Encyklopedia Solidarności, www.encysol.pl [dostęp 2020-01-08].
- ↑ Monika Litwińska, WiP kontra PRL, Kraków 2015, ISBN 978-83-941434-4-2 s. 77, błędnie podaje wśród sygnatariuszy również Konstantego Miodowicza
- ↑ Fundacja Wolność i Pokój
Linki zewnętrzneEdytuj
- Strona z dokumentami ruchu WiP
- Ruch Wolność i Pokój 1985-1989 – praca magisterska Macieja Śliwy (PDF)
- Portal Tezeusz o ruchu WiP
- Portal WiP