Ruch oporu w III Rzeszy
Ruch oporu w III Rzeszy[1][2][3] (niem. Deutscher Widerstand[4], Widerstand gegen den Nationalsozialismus[4]; tłum. na pol. „Niemiecki ruch oporu”, „Ruch oporu przeciwko narodowemu socjalizmowi”) był tworzony przez jednostki i grupy wywodzące się ze środowiska cywilnego, wojska oraz duchowieństwa[3], które podczas istnienia w latach 1933-1945 III Rzeszy w różny sposób wyrażały sprzeciw wobec panującego w tym państwie reżimu nazistowskiego.
Najbardziej radykalnym przejawem działalności tego ruchu było siedemnaście zamachów na życie przywódcy III Rzeszy Adolfa Hitlera, jakie w latach 1938–1944 przeprowadzili niektórzy z antynazistowskich opozycjonistów. Ostatnim z nich był zamach w Wilczym Szańcu dokonany 20 lipca 1944 roku, który, tak jak poprzednie zakończył się niepowodzeniem. Jego rezultatem było wytropienie, aresztowanie i skazanie na śmierć około 7 tysięcy osób, na które padło jakiekolwiek podejrzenie o związek z zamachem[3], co doprowadziło do ostatecznego unicestwienia ruchu oporu w Niemczech nazistowskich.
Grupy i spiskiEdytuj
Znani członkowie ruchu oporuEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Witold Biegański, Mieczysław Juchniewicz, Stanisław Okęcki: Polacy w ruchu oporu narodów Europy: 1939-1945 (pol.). W: Strona 543 [on-line]. books.google.pl, 1977. [dostęp 2019-06-18].
- ↑ Zofia Antkiewicz, Jan Burek, Aleksandra Ciecieląg, Anna Dobrowolska, Grzegorz Dumała, Weronika Gońda, Emilia Jankiewicz, Aleksandra Komornicka, Witold Kunicki-Goldfinger, Julia Machnowska, Radosław Micka, Maria Pawlak, Antoni Zakrzewski: Berlin. Miasto pamięci: Przewodnik (pol.). W: Pamięć o oporze formą legitymizacji [on-line]. books.google.pl, 2015. [dostęp 2019-06-19].
- ↑ a b c Kto tworzył ruch oporu w III Rzeszy (pol.). W: Rzecz o historii [on-line]. rp.pl, 2016-11-20. [dostęp 2019-06-19].
- ↑ a b Die Gedenkstätte Deutscher Widerstand (niem.). gdw-berlin.de. [dostęp 2019-06-18].
BibliografiaEdytuj
- Ulrich von Hassell: The Von Hassell Diaries 1938-1944: the Story of the Forces Against Hitler Inside Germany. Doubleday, 1947, ISBN 0-404-16944-9 (ang.).
- Hans Mommsen: Alternative zu Hitler. Studien zur Geschichte des deutschen Widerstandes. Beck, 2000, ISBN 3-406-45913-7 (niem.).
- Gregor Schöllgen: A Conservative Against Hitler: Ulrich von Hassell – Diplomat in Imperial Germany, the Weimar Republic, and the Third Reich, 1881-1944. Palgrave Macmillan, 1991, ISBN 0-312-05784-9 (ang.).
