Rudolf I Askańczyk
Rudolf I (ur. ok. 1284, zm. 12 marca 1356) – od 1298 książę Saksonii, arcymarszałek i elektor Rzeszy z dynastii askańskiej.
| ||
![]() | ||
książę Saksonii | ||
Okres | od 1298 do 12 marca 1356 | |
Dane biograficzne | ||
Dynastia | askańska | |
Data urodzenia | ok. 1284 | |
Data śmierci | 12 marca 1356 | |
Ojciec | Albrecht II Askańczyk | |
Matka | Agnieszka | |
Żona | 1. Jutta, 2. Kunegunda Łokietkówna, 3. Agnieszka | |
Dzieci | z Juttą: Albert, Jan, Anna, Rudolf II, Elżbieta, Agnieszka, Otto, Beatrycze; z Kunegundą: Mieszko; z Agnieszką: William, Wacław, Helena |
PanowanieEdytuj
Był najstarszym synem księcia saskiego Albrechta II oraz Agnieszki, córki króla Niemiec Rudolfa I Habsburga. Po śmierci ojca w 1298 objął księstwo Saksonii-Wittenbergii, początkowo jednak wobec jego niepełnoletności rządy sprawowała matka. Osobiste rządy objął dopiero po 1302. Zapewnił sobie godność elektora Rzeszy kończąc spór z księciem Saksonii-Lauenburga Erykiem I z innej linii dynastii askańskiej (ostatecznie w 1356). Uczestnicząc w kolejnych elekcjach królewskich od początku XIV w. Rudolf stał po stronie Habsburgów, co wplątało go w długotrwały konflikt pomiędzy nimi a Ludwikiem IV Bawarskim. Od 1320 próbował objąć Marchię Brandenburską w związku z wygaśnięciem tamtejszej linii dynastii askańskiej, musiał jednak mimo początkowych sukcesów uznać wyższość Ludwika Bawarskiego w 1324. Od 1346 popierał Karola Luksemburskiego licząc ponownie na uzyskanie Brandenburgii, jednak bez powodzenia. Nie odniósł też sukcesu w próbach pozyskania palatynatu saskiego oraz księstwa Brunszwik-Lüneburg.
W okresie swego panowania przeniósł centrum władzy do Wittenbergi, gdzie zbudował zamek i umieścił wiele instytucji państwowych. Został pochowany w kościele franciszkanów w Wittenberdze (w XVI w. przeniesiono jego szczątki do kościoła zamkowego).
RodzinaEdytuj
Ok. 1298–1300 poślubił Juttę, córkę margrabiego brandenburskiego Ottona V Długiego, zmarłą w 1328. W tym samym roku ożenił się z Kunegundą, córką króla polskiego Władysława I Łokietka i wdową po księciu świdnickim Bernardzie, zmarłą w 1333. Wówczas ożenił się po raz trzeci, z Agnieszką, córką Ulryka, hrabiego Lindow-Ruppin (dwukrotnie wcześniej owdowiałą). Z wszystkimi trzema żonami miał liczne dzieci, m.in.:
BibliografiaEdytuj
- Lorenz Friedrich Beck: Rudolf I., Kurfürst, Herzog von Sachsen(-Wittenberg). W: Neue Deutsche Biographie. T. 22. Berlin: Duncker & Humblot, 2005, s. 184–185. [dostęp 18 grudnia 2009 r.]. (niem.)
- Otto von Heinemann: Rudolf I., Herzog von Sachsen-Wittenberg. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 29. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1889, s. 554–555. [dostęp 18 grudnia 2009 r.]. (niem.)
Linki zewnętrzneEdytuj
- Rudolf I.: Herzog von Sachsen-Wittenberg (1298-1356) (niem.). W: Genealogie Mittelalter: Mittelalterliche Genealogie im Deutschen Reich bis zum Ende der Staufer: Materialsammlung [on-line]. [dostęp 2016-06-24].