Rue McClanahan

aktorka z USA

Eddi–Rue McClanahan (ur. 21 lutego 1934 w Healdton, zm. 3 czerwca 2010 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka. Odtwórczyni roli Blanche Devereaux w sitcomie NBC Złotka (ang. The Golden Girls, 1985–1992), za którą w 1987 otrzymała nagrodę Emmy w kategorii najlepsza aktorka pierwszoplanowa w serialu komediowym[1], i spin-off Złoty pałac (The Golden Palace, 1992–1993).

Rue McClanahan
Ilustracja
Imię i nazwisko

Eddi–Rue McClanahan

Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1934
Healdton

Data i miejsce śmierci

3 czerwca 2010
Nowy Jork

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Tom Bish
(1958–1959; rozwód)
Norman Hartweg
(1959–1961; rozwód)
Peter DeMaio
(1964–1971; rozwód)
Gus Fisher
(1976–1981; rozwód)
Tom Keel
(1985–1986; rozwód)}
Morrow Wilson
(1997–2009; separacja)

Lata aktywności

1957–2009

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodziła się w Healdton w stanie Oklahoma jako córka Dredy Rheua–Nell (z domu Medaris), kosmetyczki, i Williama Edwina „Billa” McClanahana, wykonawcy robót budowlanych[2]. Jej rodzina była pochodzenia angielskiego, irlandzkiego, walijskiego i niemieckiego, a także miała przodków rdzennych Czoktawów, francusko–kanadyjskich, holenderskich i portugalskich[3]. Wychowywała się jako metodystka[4]. Dorastała w Ardmore, gdzie uczęszczała do Ardmore High School, gdzie występowała w szkolnych przedstawieniach i zdobyła złoty medal w oracji[5]. Była członkiem National Honor Society, w 1954 uzyskała tytuł Bakalaureata z cum laude na Uniwersytecie w Tulsie, gdzie studiowała zarówno język niemiecki, jak i teatr, i dołączyła do stowarzyszenia Kappa Alpha Theta, pełniąc funkcję wiceprezesa[6]. Studiowała aktorstwo u Uty Hagen oraz w szkole Perry–Mansfield[7]. Pracowała jako kelnerka, stenografka i sprzedawała bluzki[7].

Kariera

edytuj

Należała do nowojorskiego Actors Studio[8]. W 1957 zadebiutowała na profesjonalnej scenie w Erie w Erie Playhouse w Pensylwanii w sztuce Kto sieje wiatr[6]. Grała w produkcjach off-broadwayowskich: Sekretne życie Waltera Mitty Jamesa Thurbera (1964) jako Hazel, MacBird! (1967) w roli Lady MacBird z Williamem Devane i Crystal i Fox (1973)[9] jako Crystal z Bradem Davisem i Barrym Corbinem. W 1966 trafiła na Broadway w komedii Niezawodny plan[10]. W 1968 wystąpiła w roli Sally Weber w spektaklu broadwayowskim Jimmy Shine u boku Dustina Hoffmana[4]. W 1970 za rolę Faye Precious w off-broadwayowskiej produkcji Kto jest teraz szczęśliwy? zdobyła nagrodę Obie za wybitny występ[9].

Na ekranie wystąpiła jako mieszkająca na złomowisku Poochie w dramacie Pięć minut dla miłości (Five Minutes to Love, 1963) z Paulem Lederem. Od lipca 1970 do września 1971 grała rolę Caroline Johnson w operze mydlanej NBC Inny świat. Następnie dołączyła do obsady opery mydlanej CBS Where the Heart Is (1971–1972), w której została obsadzona w roli Margaret Jardin. Od 12 września 1972 do 22 kwietnia 1978 grała postać Vivian Cavender Harmon, najlepszej przyjaciółki tytułowej bohaterki (Bea Arthur) w sitcomie CBS Maude (1972–1978)[11]. Od 21 września 1985 do 9 maja 1992 występowała w roli przesadnie kochliwej pracownicy muzeum[7] Blanche Devereaux w sitcomie NBC Złotka (The Golden Girls). Wcieliła się w postać Frances Dutton we współczesnej telewizyjnej wersji baśni Hansa Christiana Andersena Dziewczynka z zapałkami (The Little Match Girl, 1987)[12] z Jimem Metzlerem i Johnem Rhysem-Daviesem.

Życie osobiste

edytuj

Rue McClanahan miała sześciu mężów. W latach 1958–1959 tworzyła związek małżeński z Tomem Bishem[2], z którym miała syna Marka Thomasa (ur. 2 października 1958)[13]. W latach 1959–1961 jej mężem był Norman Hartweg[2]. W latach 1964–1971 była żoną Petera DeMaio[2]. 6 listopada 1976 zawarła związek małżeński z Gussie Samem Fisherem[2]. Rozwiedli się 4 sierpnia 1979[2]. W latach 1984–1985 jej mężem był Tom Keel[2]. 25 grudnia 1997 wyszła za mąż za Morrowa Wilsona[2], z którym rozstała się w 2009[14].

W czerwcu 1997 u McClanahan zdiagnozowano raka piersi, z którego została skutecznie wyleczona[15].

Śmierć

edytuj

Zmarła 3 czerwca 2010 w szpitalu New York-Presbyterian w wieku 76 lat po tym, jak doznała wylewu krwi do mózgu[16].

Filmografia

edytuj

Seriale TV

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rue McClanahan Awards. AllMovie. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  2. a b c d e f g h Rue McClanahan Biography (1934–2010). FilmReference.com. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  3. Rue McClanahan Ethnicity of Celebs. EthniCelebs.com, 2010-06-03. [dostęp 2023-08-05]. (ang.).
  4. a b Aiden Mason: Five Fun Facts You Never Knew About a Young Rue Mcclanahan. TVovermind, 2020-04-08. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  5. 32 Facts About Rue McClanahan. FactSnippet. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  6. a b Rue McClanahan Biography. „TV Guide”. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  7. a b c Rue McClanahan Biography. AllMovie. [dostęp 2023-08-05]. (ang.).
  8. David Garfield: Appendix: Life Members of The Actors Studio as of January 1980. A Player’s Place: The Story of The Actors Studio. MacMillan Publishing Co., Inc., 1980, s. 279. ISBN 0-02-542650-8.
  9. a b Rue McClanahan. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  10. Rue McClanahan. Internet Broadway Database. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  11. Rue McClanahan. Rotten Tomatoes. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  12. The Little Match Girl (1987) w bazie IMDb (ang.)
  13. Mark Bish w bazie IMDb (ang.)
  14. McClanahan separated from husband before health crisis. „Daily Express”, 2010-06-15. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  15. Douglas Martin: Rue McClanahan, 76, Actress and Golden Girl, Dies. „The New York Times”, 2010-06-03. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
  16. Rue McClanahan nie żyje. Onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-16)].

Bibliografia

edytuj
  • Rue McClanahan: My First Five Husbands..And the Ones Who Got Away. Crown Archetype, 2007. ISBN 0-7679-2676-5.
  • Michael D. Craig: Thank You for Being a Friend: A Golden Girls Trivia Book. CreateSpace Independent Publishing Platform, 2013. ISBN 978-1491012086.
  • Emma Lewis: Thank You For Being A Friend: Life, according to the Golden Girls. Smith Street, 2017. ISBN 978-1925418569.
  • Bernadette Giacomazzo: The Golden Girls: A Cultural History. Rowman & Littlefield Publishers, 2023. ISBN 978-1538166550.

Linki zewnętrzne

edytuj