Rukwiślad (Erucastrum (DC.) C.Presl) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Obejmuje od 19[5] do 27 gatunków[6]. Występują one w Azji, Afryce i Europie. Rukwiślad francuski (E. gallicum) został zawleczony także do Ameryki Północnej[5]. Gatunek ten należy także do polskiej flory jako zadomowiony antropofit, poza tym spotykany bywa rukwiślad rzepicholistny, r. rukwiolistny (E. nasturtiifolium) jako efemerofit[7].

Rukwiślad
Ilustracja
Erucastrum gallicum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

rukwiślad

Nazwa systematyczna
Erucastrum (DC.) C.Presl
Fl. Sicula 92. 1826
Typ nomenklatoryczny

Erucastrum virgatum K. B. Presl[3]

Synonimy
  • Kibera Adans.[4]

Morfologia edytuj

 
Erucastrum nasturtiifolium
Pokrój
Rośliny jednoroczne i dwuletnie, rzadziej byliny i półkrzewy[5]. Pędy pokryte są szczecinkowatymi, pojedynczymi włoskami[8]. Pędy prosto wzniesione lub podnoszące się, nierozgałęzione lub rozgałęziające się[5].
Liście
Skrętoległe, łodygowe i czasem skupione w rozecie przyziemnej[5]. Dolne liście lirowate, łodygowe pierzastodzielne lub niepodzielone[8], ale wówczas ząbkowane[5].
Kwiaty
Promieniste, obupłciowe, zebrane w wydłużające się podczas owocowania grona. Szypułki kwiatowe cienkie, podnoszące się lub rozpostarte[5]. Działki kielicha prosto wzniesione, podługowate, boczne bez woreczkowatej ostrogi. Płatki korony żółte lub białe. Łatka całobrzega, stopniowo zwężona w paznokieć. Sześć pręcików, czterosilnych (dwa krótsze), z wyraźnymi miodnikami u nasady. Zalążnia górna, z 10–60 zalążkami w każdej z dwóch komór. Znamię główkowate[5].
Owoc
Łuszczyna równowąska, na przekroju spłaszczone, zaokrąglone lub czworoboczne[5], zwykle niemal poziomo odstające od łodygi i zakończone wyraźną, dzióbkowatą szyjką słupka[8]. Nasiona ułożone jednorzędowo, rzadziej w środku w dwóch rzędach, jajowate i mniej lub bardziej spłaszczone[8].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)[2][9].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), rodzaj rukwiślad (Erucastrum (DC.) C.Presl)[10].

Wykaz gatunków[6]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
  5. a b c d e f g h i Suzanne I. Warwick: Erucastrum C. Presl. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-06-15].
  6. a b Erucastrum. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-06-15].
  7. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 78, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. a b c d Adam Jasiewicz (red.): Flora polski. Rośliny naczyniowe. T. IV. Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985, s. 285. ISBN 83-01-05853-6.
  9. List of Genera in BRASSICACEAE (not fully reorganized), [w:] Vascular plant families and genera [online], Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  10. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Erucastrum. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-30]. (ang.).