Rusłana Łyżyczko

ukraińska piosenkarka

Rusłana Stepaniwna Łyżyczko (ukr. Руслана Степанівна Лижичко; ur. 24 maja 1973 we Lwowie) – ukraińska piosenkarka, kompozytorka, producentka muzyczna, polityk, z wykształcenia dyrygentka i pianistka. Ambasadorka dobrej woli UNICEF. Zwyciężczyni 49. Konkursu Piosenki Eurowizji (2004) z utworem „Wild Dances”.

Rusłana
Ilustracja
Rusłana Łyżyczko (2015)
Imię i nazwisko

Rusłana Stepaniwna Łyżyczko

Data i miejsce urodzenia

24 maja 1973
Lwów

Instrumenty

gitara, perkusja, pianino

Gatunki

pop, rock, muzyka etniczna, muzyka taneczna

Zawód

piosenkarka, kompozytorka, producentka muzyczna

Aktywność

od 1996

Wydawnictwo

Comp Music, EMI, Warner Music Group (od 2008)

Odznaczenia
Ludowy Artysta Ukrainy
Strona internetowa
Rusłana Łyżyczko podczas 49. Konkursu Piosenki Eurowizji (2004)
Rusłana Łyżyczko po koncercie w Brunszwiku (2007)
Rusłana Łyżyczko podczas koncertu w Baku (2012)

Życiorys edytuj

Kariera zawodowa edytuj

Karierę muzyczną rozpoczęła w 1996, zwyciężając z utworem „Oj, letili dyki husi” na festiwalu Słowiański Bazar w Witebsku. W tym samym roku otrzymała nominację do tytułu ukraińskiej piosenkarki roku, a klip do piosenki „Dzwinkij witer” zdobył tytuł teledysku roku. Jej producentem muzycznym został Ołeksandr Ksenofontow, z którym w 1995 zawarła związek małżeński[1]. W 1997 wzięła udział w świątecznym projekcie L’viv Christmas. W 1998 wydała album pt. Myt’ wesny / Dzwinkyj witer[2], zdobyła tytuł osobowości roku, jej singel „Switanok” otrzymał miano piosenki roku, a nakręcony do tego utworu teledysk wyróżniono tytułem klipu roku. Kilka miesięcy później ukazała się jej pierwsza płyta koncertowa o takim samym tytule[3].

W 1999 pracowała nad świątecznym musicalem Ostanne rizdvo 90-ch, który kilka miesięcy później został mianowany ukraińskim filmem roku. W kolejnych latach wydała także płyty Najkraszcze (2001)[4], Dobryj weczir, tobi… (2002) i Dyki tanci (2003), za którego sprzedaż w nakładzie ponad 100 tys. sprzedanych egzemplarzy otrzymała status platynowej płyty[5].

W 2004 została wybrana na reprezentantkę Ukrainy w 49. Konkursie Piosenki Eurowizji w Stambule (z utworem „Wild Dances”)[6][7][8][9]. Na przełomie kwietnia i maja odbyła europejską trasę promocyjną[10][11][12]. Przed konkursem była jedną z faworytek dziennikarzy i bukmacherów do wygrania konkursu[13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23]. 12 maja wystąpiła w półfinale i z drugiego miejsca awansowała do rozgrywanego trzy dni później finału[24][25][26], w którym zajęła pierwsze miejsce po zdobyciu 280 punktów (w tym najwyższych not 12 punktów z ośmiu krajów)[27]. Po wygranej przekazała wykorzystaną podczas występu trombitę na aukcję charytatywną Lions’ Club we Lwowie[28]. Wkrótce wyruszyła w europejską trasę koncertową[29][30][31][32][33]. Na początku czerwca trafiła do szpitala z powodu przemęczenia, nieregularnego odżywiania się oraz braku odpoczynku; nie zaprzestała jednak dalszych występów[34]. W lipcu wystąpiła w programie rozrywkowym Tien om te zien we Flandrii, w którym zaśpiewała z Xandee[35] oraz wydała swój pierwszy anglojęzyczny album studyjny pt. Wild Dances[36], który niedługo po premierze zdobył status podwójnej platynowej płyty na Ukrainie[5]. Płyta promowana była przez singel „Dance with the Wolves”, inspirowany pomarańczową rewolucją, którą artystka aktywnie wspierała. Materiał na album nagrywany był w Criteris Studios w Miami[37][38]. Również w lipcu została zaproszona przez firmę Samsung Electronics Ukraine do udziału w biegu z olimpijską pochodnią przed Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi w Atenach[39][40]. W sierpniu zagrała koncert we Lwowie z okazji swojego zwycięstwa na Eurowizji[41]. We wrześniu zdobyła nagrodę dla najlepiej sprzedającego się artysty Ukrainy podczas ceremonii World Music Awards w Las Vegas[42][43]. W międzyczasie zagrała kilkanaście koncertów w ramach europejskiej trasy promocyjnej[44][45][46].

W listopadzie 2004 nagrała w Belgii piosenkę „Lutshjee bulo” we współpracy z Helmutem Lottim[47]. Pod koniec miesiąca rozpoczęła trasę koncertową z nowymi występami, premierowy koncert zagrała w Pałacu Sportu w Kijowie[48]. Wcześniej wzięła udział w koncercie charytatywnym Warme Winter[49]. W grudniu wystąpiła m.in. jako gość muzyczny 43. Festivali i Këngës w Albanii[50]. W 2005 wydała kolejny anglojęzyczny album pt. Club’in, promowany m.in. przez singel „The Same Star”[51][52]. Wystąpiła także jako gość w finale andorskich eliminacji eurowizyjnych Desitja’m sort[53]. W lutym pojawiła się na cypryjskich selekcjach, w tym jako członkini komisji jurorskiej[54]. W kwietniu odebrała statuetkę za najlepiej sprzedający się singel zagraniczny („Wild Dances”) na gali rozdania nagród muzycznych Arion w Grecji[55]. Po śmierci papieża Jana Pawła II zawiesiła występy publiczne na kilka tygodni[56]. W maju 2005 powróciła do aktywności zawodowej, grając m.in. charytatywny koncert w Kijowie[57][58]. W marcu 2008 wydała swój szósty ukraińskojęzyczny album studyjny pt. Amazonka[59][60]. We wrześniu zaprezentowała trzecią anglojęzyczną płytę pt. Wild Energy[61], która promowała singlem „Moon of Dreams”. Użyczyła także głosu w grze Grand Theft Auto IV, wcielając się w rolę didżejki stacji radiowej Vladivostok FM. W 2009 była gościem podczas szóstej edycji festiwalu piosenki azjatyckiej w Seulu. W 2011 została jedną z jurorek programu Hołos krajiny. W kwietniu 2012 wydała album Ej-fori-ja, który nagrywała w Stanach Zjednoczonych[62]. W lipcu 2013 ukazała się anglojęzyczna wersja płyty pt. My Boo! (Together!)[63].

W 2014 zawiesiła karierę muzyczną w związku z aktywnością polityczną i społeczną po protestach w Kijowie. W 2017 wydała singel „Ja lublu”, który nagrała też w wersji anglojęzycznej (pt. „It’s Magical”)[64][65]. W maju tegoż roku wystąpiła gościnnie w Kijowie w finale 62. Konkursu Piosenki Eurowizji[66].

Działalność polityczna edytuj

W 2004 została skrytykowana za wsparcie środowiska LGBT oraz za przyjęcie zaproszenia do występu podczas międzynarodowego obozu letniego dla młodych homoseksualistów w Holandii[67]. Po wygraniu 49. Konkursu Piosenki Eurowizji została doradczynią premiera Wiktora Janukowycza do spraw społecznych[68]. Jesienią tego samego roku aktywnie wspierała wydarzenia związane z pomarańczową rewolucją[69]. W 2005 teledysk do piosenki „Dance with the Wolves” został ocenzurowany w Rosji, ponieważ zrealizowano go na placu Niepodległości w Kijowie[70]. W tym czasie artystka ogłosiła kilkudniowy protest głodowy, aby wesprzeć Wiktora Juszczenkę[71][72][73]. Niedługo potem wystosowała specjalny list do byłych uczestników Konkursu Piosenki Eurowizji oraz wszystkich nominowanych do World Music Awards 2004, w którym zwróciła się o wsparcie dla Ukrainy[74]. W listopadzie 2004 wystosowała oświadczenie do mediów, w którym m.in. wyraziła swoje poparcie polityczne dla Wiktora Juszczenki oraz zachęcała obywateli do brania świadomego udziału w wyborach prezydenckich[75]. W grudniu, na zaproszenie Vytautasa Landsbergisa, wzięła udział w posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego[76].

W latach 2006–2007 sprawowała mandat deputowanej do Rady Najwyższej z ramienia Bloku Nasza Ukraina. Podczas wyborów prezydenckich w 2010 popierała kandydaturę Julii Tymoszenko, biorąc aktywny udział w jej kampanii wyborczej. Uczestniczyła także w protestach w Kijowie, zapoczątkowanych w listopadzie 2013. W 2014 otrzymała honorowe obywatelstwo Lwowa[77].

Życie prywatne edytuj

Jest córką Ukraińca Stepana Łyżyczki oraz Rosjanki Niny Arkadiewnej[78]. W 1995 zawarła związek małżeński z Ołeksandrem Ksenofontowem[1].

Dyskografia edytuj

Albumy studyjne edytuj

  • Myt' wesny / Dzwinkyj witer (1998)
  • Ostanne rizdvo 90-ch (1999)
  • Najkraszcze (2001)
  • Dobryj weczir, tobi… (2002)
  • Dyki tanci (2003; reedycja w 2004)
  • Wild Dances (2004; reedycja w 2005)
  • Club'in (2005)
  • Amazonka (2008)
  • Wild Energy (2008)
  • Ej-fori-ja (2012)
  • My Boo (Together!) (2013)

Przypisy edytuj

  1. a b Teo Vatmanidis: Married Ruslana admits her fondness of Sakis!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-23. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  2. Руслана, Ruslana – Дзвінкий Вітер Мить Весни. discogs.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  3. Руслана* – Мить Весни / Дзвінкий Вітер Live. discogs.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  4. Ruslana – Najkrashche (2001). cd-lexikon.de. [dostęp 2014-12-13]. (niem.).
  5. a b Roel Philips: Double platinum for Wild dances album in Ukraine. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-08. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  6. Oliver Rau: Ukraine to rethink their preselection format. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-06-27. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  7. Edwin van Gorp: Ukraine chooses internally, just as last year. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-01-21. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  8. Sietse Bakker: Ukrainians send Ruslana Lyzhicko to 2004 contest. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-01-29. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  9. Deo Grech: Ukraine presents song tonight in… Malta!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-02-14. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  10. Sietse Bakker: Ruslana gives concert on Iceland 9th April. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-04. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  11. Sietse Bakker: Live chat with Ruslana ended!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-03. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  12. Gordon Roxburgh: Ruslana: „Starting to conquer the world”. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-16. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  13. Sietse Bakker: Bet365: Belgium to win Eurovision Song Contest. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-03-27. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  14. Kemal Shahin: William Hill: Belgium to go one better this year!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-08. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  15. Roel Philips: TV1: Belgium 12 points. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-12. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  16. Kemal Shahin: Blue Square bookmakers: Sweden to win. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-20. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  17. Sietse Bakker: William Hill changes betting odds drastically. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-21. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  18. Sietse Bakker: William Hill: Greece first, Ukraine second in bets. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-08. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  19. Roel Philips: Ruslana's Wild dances wins Europrediction. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-11. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  20. Sietse Bakker: William Hill: Greece still favourite to win. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-11. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  21. Sietse Bakker: Many press attention for Belgian rehearsal. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-09. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  22. Roel Philips: Xandee: „I still believe in a victory”. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-15. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  23. Kemal Shahin: Big Poll correctly predicts Ukraine as the winner!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-16. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  24. Gordon Roxburgh: Serbia & Montenegro wins qualifier round. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-16. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  25. Eurovision Song Contest 2004 Semi-Final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  26. Sietse Bakker: Ruslana immediately live on Ukraine television. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-13. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  27. Eurovision Song Contest 2004 Final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  28. Roel Philips: Ruslana's trembita put up for charity auction. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-07-30. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  29. Teo Vatmanidis: Ruslana in Greece and the Netherlands. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-29. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  30. Barry Viniker: Wild dances video released on The Box. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-02. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  31. Sietse Bakker: Ruslana paid quick visit to Amsterdam. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-02. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  32. Edwin van Gorp: Ruslana invites competitiors for concert. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-04. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  33. Roel Philips: Ruslana on a trip to Greece. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-29. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  34. Julia Ostromogilska: Ruslana in hospital: tiredness catches up with her. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-02. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  35. Roel Philips: Ruslana and Xandee to record a duet?. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-26. [dostęp 2022-04-14]. (ang.).
  36. Руслана* – Wild Dances. discogs.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  37. Julia Ostromogilska: Ruslana's new album out in September. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-07-28. [dostęp 2014-12-22]. (ang.).
  38. Roel Philips: Ruslana's new single: Dance with the wolves. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-09-07. [dostęp 2014-12-22]. (ang.).
  39. Roel Philips: Ruslana to carry the Olympic torch. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-07-04. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  40. The Olympic flame reaches Kiev. olympic.cn, 2004-07-07. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  41. Roel Philips: Ruslana's victory concert on 24th August in Lviv. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-08-20. [dostęp 2014-12-22]. (ang.).
  42. Roel Philips: Ruslana to receive a World Music Award/. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-08-11. [dostęp 2014-12-22]. (ang.).
  43. Ruslana among winners at World Music Awards in Las Vegas. ukrweekly.com, 2004-10-17. [dostęp 2014-12-22]. (ang.).
  44. Oliver Rau: Ruslana wants to drink vodka with Stefan Raab. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-10. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  45. Roel Philips: Ruslana on promotional tour through Europe. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-10-14. [dostęp 2014-12-22]. (ang.).
  46. Roel Philips: Ruslana in concert on LRT tonight. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-12-31. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  47. Roel Philips: Second hit for Ruslana in Belgium. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-11-04. [dostęp 2015-04-06]. (ang.).
  48. Roel Philips: Ruslana to present new show in Sports Palace. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-11-17. [dostęp 2015-04-06]. (ang.).
  49. Roel Philips: Ruslana and Urban Trad see for a warm winter. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-10-28. [dostęp 2015-04-06]. (ang.).
  50. Roel Philips: Tose Proeski, Anjeza and Ruslana guests in Albania. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-12-14. [dostęp 2015-02-27]. (ang.).
  51. Ruslana – Club'In. discogs.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  52. Roel Philips: Ruslana releases 'The same star' on 16th May. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-05-11. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
  53. Roel Philips: Ruslana to sing in Andorran final. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-01-13. [dostęp 2016-08-22]. (ang.).
  54. Roel Philips: Evridiki and Ruslana guest stars in Cypriot final. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-01-10. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  55. Roel Philips: Sakis, Helena, Ruslana & Michalis win Greek award. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-04-06. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  56. Sietse Bakker: Ruslana mourns after Pope's death. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-04-05. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  57. Ruslana to give charity concert on 17th May. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-04-30. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  58. Participants invited for Ruslana's charity concert. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-05-16. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  59. Ruslana – Amazonka. allmusic.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  60. Руслана* – Амазонка. discogs.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  61. Ruslana – Wild Energy. discogs.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  62. Руслана* – Ей-форi-Я. discogs.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  63. Ruslana – My Boo! (Together!). discogs.com. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  64. Я люблю – Single by Ruslana. itunes.apple.com. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  65. It's Magical – Single by Ruslana. itunes.apple.com. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  66. Ruslana returns!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2017-05-04. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  67. Sietse Bakker: Ruslana advocates tolerance gay movement Ukraine. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-10. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  68. Jarmo Siim: Ruslana: Prime Minister's new advisor. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-20. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  69. Oliver Rau: Eurovision to celebrate the new Ukraine. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-12-06. [dostęp 2014-12-25]. (ang.).
  70. Paweł Jurczak: Ruslana censored in Russia. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-02-22. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  71. Paweł Jurczak: Ruslana on hunger strike!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-11-24. [dostęp 2014-12-25]. (ang.).
  72. Sietse Bakker: Ruslana ends hunger strike. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-11-28. [dostęp 2014-12-25]. (ang.).
  73. Sietse Bakker: Spiegel Online interviewed Ruslana. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-05-05. [dostęp 2018-04-04]. (ang.).
  74. Sietse Bakker: Ruslana addresses stars in letter. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-12-02. [dostęp 2014-12-25]. (ang.).
  75. Sietse Bakker: Ruslana makes political statement. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-11-19. [dostęp 2015-04-06]. (ang.).
  76. Sietse Bakker: Ruslana goes to European Parliament. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-12-09. [dostęp 2015-02-28]. (ang.).
  77. Співачка Руслана стала «Почесним громадянином Львова». zaxid.net, 2014-05-03. [dostęp 2014-06-18]. (ukr.).
  78. Barry Viniker: Ukraine's joy at Istanbul Victory. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-18. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj