Gołąbek prążkowany
Gołąbek prążkowany (Russula nauseosa (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gołąbek prążkowany |
| Nazwa systematyczna | |
| Russula nauseosa (Pers.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 363 (1838) | |
| Zasięg | |
 Zasięg występowania w Europie | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Persoon nadając mu nazwę Agaricus nauseosus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Russula[1]. Synonimy łacińskie[2]:
- Agaricus nauseosus Pers. 1801
- Russula nauseosa var. fusca J.E. Lange 1940
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1999 r., Alina Skirgiełło w 1991 r. podawała nazwę gołąbek ckliwy[3].
Morfologia edytuj
Średnicy od 2 do 5 cm, u młodych okazów półkulisty, u starszych płaski z płytko wklęśniętym środkiem i pofalowanymi brzegami. Podczas suchej pogody powierzchnia matowa, a w czasie wilgotnej śliska, lepka i błyszcząca. Kolor od delikatnie różowego poprzez oliwkowobrązowy do jasnożółtego[4].
Szeroko przyrośnięte, u młodych okazów kremowe, u starszych w kolorze od jasnoochrowego do żółtawego. Ostrza blaszek jednolite[4].
O wysokości od 2 do 6 cm i grubości 0,5–1,2 cm. Jest walcowaty, u młodych okazów pełny, u starszych pusty. Biały, podłużnie pokryty delikatnymi włókienkami, u starszych okazów siwiejący[4].
Kruchy i niezmiennie biały, bez smaku i zapachu[4].
Ochrowy lub żółty[5].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki jajowate lub eliptyczne, pokryte brodawkami o wysokości do 1,2 μm. Rozmiar zarodników: 7–11 × 6–9 μm. Cystydy duże, co najwyżej z dwoma przegrodami[6].
- Gatunki podobne
- gołąbek skromny (Russula puellaris), ale ma żółknący trzon[4]
- gołąbek turecki (Russula turci), ale ma wyraźny zapach jodoformu[4].
Występowanie i siedlisko edytuj
Występuje w Ameryce Północnej i w Europie[6].
Rośnie głównie na pogórzu i w górach, w lasach iglastych i mieszanych na kwaśnych glebach, głównie pod świerkami i sosnami. Owocniki pojawiają się od lipca do października[4].
Znaczenie edytuj
Grzyb jadalny. Naziemny grzyb mykoryzowy żyjący w symbiozie z niektórymi gatunkami drzew[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.
- ↑ a b Rogers Mushrooms. ''Russula nauseosa'' [zarchiwizowane 2016-03-04].