Rusznica

Rusznica (staropolskie ruśnica z czes. ručnice) – dawna ręczna długa broń palna, strzelba początkowo bez zamka, później z zamkiem lontowym albo kołowym. Używana w Europie od połowy XIV do początku XVII wieku.

Strzelanie z rusznicy (kon. XIV w.)

Lufy rusznic wytwarzano przez okuwanie rozżarzonej sztaby wokół okrągłego stalowego pręta. W rezultacie uzyskiwano lufy lekkie, a jednocześnie mocniejsze od odlewanych.

Strzelano z rusznicy trzymając drewniane łoże pod pachą (dokładne celowanie nie było możliwe). Prowadzenie ognia miało przebieg następujący: rota stawała w dziesięciu szeregach, po czym pierwszych dziewięć przyklękało, a ostatni dawał ognia salwą nad głowami kolegów. Po oddaniu salwy przystępował do ponownego nabijania, a w tym czasie kolejne szeregi powstawały i strzelały.

Pierwsze rusznice pojawiły się w wojskach Rzeczypospolitej za czasów panowania Zygmunta Starego – ze względu na to, że odpalenie ładunku odbywało się poprzez przyłożenie lontu lub tlącej się hubki – nazywano je ruśnicami hubczastymi lub brodatymi. W Polsce były bronią częstą w wojskach obrony potocznej .

Nazwą rusznicy przeciwpancernej określano karabiny przeciwpancerne powstałe w XX wieku.

Zobacz też

• arkebuz
• hakownica
• muszkiet
• samopał

Bibliografia

• WłodzimierzW. Kwaśniewicz WłodzimierzW., Leksykon dawnej broni palnej, Warszawa: Bellona, 2004, ISBN 83-11-09874-3, OCLC 69619189 .