Rybożer białosterny

Rybożer białosterny[4] (Icthyophaga ichthyaetus) – gatunek dużego ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Zamieszkuje Azję Południową i Południowo-Wschodnią. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Rybożer białosterny
Icthyophaga ichthyaetus[1]
(Horsfield, 1821)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Accipitrini

Rodzaj

Icthyophaga

Gatunek

rybożer białosterny

Synonimy
  • Falco Ichthyaetus Horsfield, 1821[2]
  • Ichtchyophaga ichthyaetus (Horsfield, 1821)[2]
  • Haliaeetus ichthyaetus (Horsfield, 1821)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 NT pl.svg

SystematykaEdytuj

Niektórzy autorzy umieszczają ten gatunek w rodzaju Haliaeetus[5]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5]. Niekiedy wydzielano populację ze Sri Lanki do podgatunku plumbeiceps, jednak nie jest on obecnie akceptowany[2].

MorfologiaEdytuj

Rybożer białosterny mierzy od 70 do 75 cm. Dorosłe osobniki mają ciemnobrązowe upierzenie skrzydeł, karku oraz większej części brzucha. Jedynie głowa jest szara, a dolna część brzucha biała. Brak jest wyraźnego dymorfizmu płciowego, ale młode osobniki mają nieco jaśniejsze upierzenie wokół głowy.

Zasięg występowaniaEdytuj

Rybożer białosterny występuje od Indii, Sri Lanki i Nepalu przez Indochiny i Półwysep Malajski po Wielkie Wyspy Sundajskie (na wschodzie po Celebes) oraz północne i wschodnie Filipiny[2]. Nie migruje, jedynie osobniki młodociane opuszczają swe rodzinne tereny i rozpraszają się[6].

Ekologia i zachowanieEdytuj

 
Rybożer białosterny ze złowioną rybą z rodzaju Tilapia

Jest ptakiem leśnym. Występuje w pobliżu wolno płynących rzek i strumieni, jezior, zbiorników wodnych, bagien, estuariów i lagun pływowych, zwykle na nizinach, ale lokalnie do 1525 m n.p.m.[6][7]

Buduje gniazdo na drzewach w pobliżu wody. Składa od dwóch do czterech jaj (zwykle dwa[6]).

Żywi się rybami, które chwyta spod powierzchni wody, skacząc z gałęzi lub pikując z powietrza[6]. Populacja znad jeziora Tonle Sap w Kambodży oprócz ryb żywi się też wężami wodnymi[7].

StatusEdytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje rybożera białosternego za gatunek bliski zagrożenia (NT – near threatened) nieprzerwanie od 1994 roku. Ocenia się, że liczebność światowej populacji mieści się w przedziale 10–100 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy. Najpoważniejszymi zagrożeniami dla tego gatunku są: utrata dziewiczych terenów podmokłych, przełowienie, zamulenie i zanieczyszczenie wód oraz prześladowania ze strony ludzi[3][7].

PrzypisyEdytuj

  1. Icthyophaga ichthyaetus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c d e Grey-headed Fishing-eagle (Ichthyophaga ichthyaetus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  3. a b Icthyophaga ichthyaetus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-14].
  5. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-14]. (ang.).
  6. a b c d Species account: Grey-headed Fish Eagle Ichthyophaga ichthyaetus. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-14]. (ang.).
  7. a b c Species factsheet: Icthyophaga ichthyaetus. BirdLife International. [dostęp 2020-11-14]. (ang.).

BibliografiaEdytuj

  • Richard Grimmett, Carol Inskipp, Tim Inskipp, Clive Byers: Birds of India, Pakistan, Nepal, Bangladesh, Bhutan, Sri Lanka, and the Maldives. Princeton, N. J.: Princeton University Press, 1999. ISBN 0-691-04910-6. (ang.).

Linki zewnętrzneEdytuj