Rząd Jana Kucharzewskiego

Rząd Jana Kucharzewskiego – pierwsza Rada Ministrów Królestwa Polskiego, kierowana przez Jana Kucharzewskiego, powołana przez Radę Regencyjną 13 grudnia 1917 r.[1]. Rząd Kucharzewskiego podał się do dymisji 11 lutego 1918 r., zaś Rada Regencyjna dymisję tę przyjęła 27 lutego 1918 r.[2].

W dniu 21 listopada 1917 r. państwa centralne wyraziły zgodę na powołanie Jana Kucharzewskiego na stanowisko Prezydenta Ministrów (premiera)[3]. W dniu 11 grudnia 1917 r. miało miejsce pierwsze posiedzenie rządu[4]. W dniu 13 grudnia Rada Regencyjna zatwierdziła przedstawiony przez Kucharzewskiego skład rządu, przekazując ministrom dokumenty nominacyjne. Uchwałą z 13 grudnia 1917 r. Rada Ministrów upoważniła swoich członków do przejęcia departamentów byłej Tymczasowej Rady Stanu[5]. Na podstawie dekretu Rady Regencyjnej o tymczasowej organizacji Władz Naczelnych w Królestwie Polskiem z 3 stycznia 1918 r.[6] z dniem 2 lutego 1918 r. rząd przejął kompetencje Komisji Przejściowej oraz Wydziału Wykonawczego Tymczasowej Rady Stanu, Prezydent Ministrów przejął kompetencje Marszałka Koronnego i Przewodniczącego Komisji Przejściowej, a departamenty zostały przekształcone w ministerstwa[7].

Rząd Kucharzewskiego nie został dopuszczony do udziału w prowadzonych na przełomie 1917 i 1918 r. w Brześciu rokowaniach pokojowych państw centralnych z Rosją Sowiecką i Ukrainą[8]. W związku z niekorzystnymi dla Polski postanowieniami traktatu pokojowego państw centralnych z Ukrainą z dnia 9 lutego 1918 r., w dniu 11 lutego 1918 r. rząd Kucharzewskiego zgłosił dymisję[2]. W miejsce zdymisjonowanego rządu Rada Regencyjna powołała 27 lutego prowizorium rządowe Antoniego Ponikowskiego.

Skład

edytuj

W dniu przyjęcia dymisji:

Powołani przez Tymczasową Radę Stanu Wojciech Rostworowski, Dyrektor Departamentu Stanu oraz Ludwik Górski, Dyrektor[9] Komisji Wojskowej, formalnie nie będąc członkami Rady Ministrów, zostali jednak zdymisjonowani wraz z wchodzącymi w jej skład ministrami.

Przypisy

edytuj
  1. Organizacja rządu. „Kurjer Warszawski”. Nr 344 (wydanie wieczorne), s. 2, 13 grudnia 1917 r. Warszawa: Hortensja Lewentalowa i Zygmunt Olchowicz. 
  2. a b M. P. Nr 11 z 28 lutego 1918 r.
  3. Notatki polityczne. „Z dokumentów chwili”. LXX, s. 41, 28 listopada 1917 r.. 
  4. Protokuł 1-go posiedzenia Rady Ministrów Królestwa Polskiego w dniu 11 grudnia 1917 roku. Prezydium Rady Ministrów. Polska Biblioteka Internetowa.
  5. Protokuł 2-go posiedzenia Rady Ministrów Królestwa Polskiego w dniu 13 grudnia 1917 roku, pkt 4, Prezydium Rady Ministrów, Polska Biblioteka Internetowa.
  6. Dz.U. z 1918 r. nr 1, poz. 1
  7. Z wyjątkiem Departamentu Spraw Politycznych.
  8. Zgodnie z wolą układających się stron. Formalnie, zgodnie z postanowieniami art. V patentu o ustanowieniu Władzy Państwowej w Królestwie Polskiem z 12 września 1917 r. (Dz. Rozp. c. i k. Zarządu Wojskowego w Polsce z 1917 r., Cz. XVI, poz. 75; Dz. Urz. Departamentu Sprawiedliwości Tymczasowej Rady Stanu Nr 5, Dział II) międzynarodowa reprezentacja Królestwa Polskiego i prawo zawierania umów międzynarodowych mogły być wykonywane przez polską władzę państwową dopiero po ukończeniu okupacji.
  9. Formalnie "Prezes" – por. art. 31 dekretu Rady Regencyjnej o tymczasowej organizacji Władz Naczelnych w Królestwie Polskiem z 3 stycznia 1918 r. (Dz.U. z 1918 r. nr 1, poz. 1).