Sąd Okręgowy w Warszawie
Sąd Okręgowy w Warszawie – organ wymiaru sprawiedliwości powołany do rozstrzygania spraw sądowych I instancji i II instancji, mieszczący się w Warszawie w budynku przy al. „Solidarności” 127[1][2] (adres przedwojenny ulica Leszno 53/55).
![]() Gmach Sądu Okręgowego przy al. „Solidarności” 127 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
al. „Solidarności” 127 |
Architekt | |
Rozpoczęcie budowy |
1934 |
Ukończenie budowy |
1938 |
Położenie na mapie Warszawy ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() | |
![]() |
Status prawnyEdytuj
Sąd Okręgowy w Warszawie obejmuje obszar właściwości sądów rejonowych w Grodzisku Mazowieckim, Pruszkowie, Piasecznie oraz dla Warszawy-Mokotowa, Warszawy-Śródmieścia, Warszawy-Woli, Warszawy-Żoliborza, dla m. st. Warszawy w Warszawie dla dzielnic: Ochota, Ursus i Włochy[3].
Historia gmachuEdytuj
Wzniesienie reprezentacyjnego gmachu sądów grodzkich na Lesznie (nazywanego zwyczajowo Sądami na Lesznie) powierzono prof. inż. arch. Bohdanowi Pniewskiemu. Budowę rozpoczęto w 1934 roku, trwała ona niespełna 4 lata i w 1938 została zakończona. Wiązała się ona z licznymi uwagami krytycznymi ze strony palestry, która utyskiwała na znaczne oddalenie gmachu od Sądu Okręgowego, Sądu Apelacyjnego i Sądu Najwyższego, które mieściły się przy placu Krasińskich. Gmach zaczął służyć warszawskiemu sądownictwu 30 czerwca 1939. Dostojność, monumentalne ukształtowanie bryły, staranne opracowanie detali to elementy charakteryzujące ten budynek. W charakterze dekoracji umieszczono nad wejściem głównym maksymę Sprawiedliwość jest ostoją mocy i trwałości Rzeczypospolitej, sformułowaną przez Andrzeja Frycza Modrzewskiego[4].
Mimo wybuchu II wojny światowej, Sądy Grodzkie nadal służyły polskiemu wymiarowi sprawiedliwości. Ich pracę przerwały dopiero naloty niemieckiego lotnictwa. W miarę upływu czasu życie okupowanej Warszawy wróciło do normy. 11 grudnia 1939 Sądy ponownie rozpoczęły swoją działalność, jednakże już pod ścisłą kontrolą i nadzorem niemieckim. Zajmowały część budynku od strony ul. Leszno, w pozostałej części Niemcy zorganizowali swój szpital. W Sądach Grodzkich sprawy rozpatrywali polscy sędziowie, jednak każdy wyrok musiał być zatwierdzony przez władze niemieckie. Spod kompetencji sądów polskich wyłączone były sprawy kryminalne, w których oskarżonym był Niemiec, jak również sprawy cywilne między Polakami a Niemcami.
Z uwagi na spełniane funkcje gmach Sądów nie został w listopadzie 1940 włączony do getta warszawskiego. Stał się miejscem spotkań ludzi z obu stron muru getta – dostęp do budynku mieli zarówno Żydzi (od strony ulicy Leszno), jak i Polacy (od strony ulicy Białej)[5]. Te wydarzenia od 2008 upamiętnia jeden z pomników granic getta u zbiegu ulic Chłodnej i Elektoralnej.
Po zakończeniu wojny przystąpiono do odbudowy budynku Sądów. Gmach ocalał, ale piętra V i VI zostały spalone. Odbudowany gmach oddano do użytku w lipcu 1949[6].
W 1950 do budynku przeniósł się z Łodzi Sąd Najwyższy[7].
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 grudnia 1998 roku (Dz.U. z 1998 r. nr 166, poz. 1253) w sprawie utworzenia sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości, z dniem 1 stycznia 1999 z Sądu Wojewódzkiego został utworzony Sąd Okręgowy w Warszawie. Ostatnie zmiany miały miejsce 1 maja 2005, kiedy to na mocy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 2004 rozpoczął działalność Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z siedzibą w gmachu przy al. „Solidarności” 127.
Struktury organizacyjneEdytuj
Sądy Okręgowe funkcjonują w strukturach sądów powszechnych, które rozstrzygają wszelkie sprawy z zakresu prawa karnego, cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, które nie są zastrzeżone dla innych sądów.
W Sądzie Okręgowym w Warszawie utworzone zostały następujące wydziały[8]:
- I Wydział Cywilny
- II Wydział Cywilny
- III Wydział Cywilny
- IV Wydział Cywilny
- V Wydział Cywilny Odwoławczy
- VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy
- VII Wydział Cywilny Rejestrowy
- VIII Wydział Karny
- IX Wydział Karny Odwoławczy
- X Wydział Karny Odwoławczy
- XI Wydział Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych
- XII Wydział Karny
- XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych
- XIV Wydział Ubezpieczeń Społecznych
- XV Wydział Wykonywania Orzeczeń
- XVI Wydział Gospodarczy
- XVII Wydział – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
- XVIII Wydział Karny
- XIX Wydział Wizytacyjny
- XX Wydział Gospodarczy
- XXI Wydział Pracy
- XXII Wydział Wspólnotowych Znaków Towarowych i Wzorów Przemysłowych
- XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy
- XXIV Wydział Cywilny
- XXV Wydział Cywilny
- XXVI Wydział Gospodarczy
- XXVII Wydział Cywilny Odwoławczy
Prezesi SąduEdytuj
- sędzia sądu okręgowego Beata Waś – od 8 sierpnia 2005 do 7 sierpnia 2011[9]
- sędzia sądu okręgowego Małgorzata Kluziak – od 12 września 2011 do 11 września 2017[10][11]
- sędzia sądu okręgowego Joanna Bitner – od 12 września 2017 do 16 listopada 2020 (rezygnacja)[12][13]
- sędzia sądu apelacyjnego Piotr Schab – od 17 listopada 2020[14][15]
Zobacz teżEdytuj
GaleriaEdytuj
Jeden z symboli sprawiedliwości – Temida z opaską na oczach – na fasadzie gmachu (dziedziniec wewnętrzny) Siedziba wydziałów gospodarczych Sądu Okręgowego w Warszawie przy ulicy Czerniakowskiej 100
PrzypisyEdytuj
- ↑ Strona Sądu Okręgowego w Warszawie.
- ↑ Lokalizacja siedzib Sądu Okręgowego w Warszawie.
- ↑ Lokalizacja Sądów Rejonowych w okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie.
- ↑ Kamila Piętka-Rakowiecka , Warszawa – miasto sądów, „Architectus”, nr 3 (51), Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2017 .
- ↑ Irena Birnbaum: Non omnis moriar. Pamiętnik z getta warszawskiego. Warszawa: Czytelnik, 1982, s. 52. ISBN 83-07-00745-3.
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1945−1958. „Warszawskie Kalendarz Ilustrowany 1959”, s. 52, 1958. Wydawnictwo Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”.
- ↑ Sąd Najwyższy Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Zespół Prasowy Sądu Najwyższego, 2014, s. 56.
- ↑ Wydziały Sądu Okręgowego w Warszawie.
- ↑ Powołanie Prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie – Biuletyn Informacji Publicznej Sąd Okręgowy w Warszawie, bip.warszawa.so.gov.pl [dostęp 2020-11-17] .
- ↑ Zapytanie nr 4419 – tekst odpowiedzi, www.sejm.gov.pl [dostęp 2020-11-17] .
- ↑ Zakończenie kadencji Prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie – Biuletyn Informacji Publicznej Sąd Okręgowy w Warszawie, bip.warszawa.so.gov.pl [dostęp 2020-11-16] .
- ↑ l, Joanna Bitner nowym prezesem Sądu Okręgowego w Warszawie, Prawo.pl, 14 września 2017 [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Joanna Bitner złożyła rezygnację z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie, www.rp.pl [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Rzecznik dyscyplinarny Piotr Schab prezesem Sądu Okręgowego w Warszawie, www.rp.pl [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Sędzia Piotr Schab powołany na prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie, www.rmf24.pl [dostęp 2020-11-16] (pol.).