Słupno (powiat płocki)
wieś w województwie mazowieckim
Słupno – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Słupno[5][6]. Leży na południowy wschód od Płocka.
| wieś | |
 Kościół Św. Marcina | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
24 |
| Kod pocztowy |
09-472[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WPL |
| SIMC |
0575901[5] |
Położenie na mapie gminy Słupno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu płockiego  | |
 52°29′59″N 19°50′35″E/52,499722 19,843056[1]
| |
| Strona internetowa | |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0575924 | Słupno-Gajówka | część wsi |
| 0575930 | Słupno-Krzelewo | część wsi |
Od 30 grudnia 1999 miejscowość jest siedzibą gminy Słupno (wcześniej Płock).
Wieś duchowna położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie płockim województwa płockiego[7]. W 1729 roku wieś przeszła na własność norbertanek płockich. W XIX wieku przynależała do gminy Bielino[8]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa płockiego.
Miejscowość jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej pw. Świętego Marcina[9].
Historia edytuj
Znaleziska archeologiczne dowodzą, że już w XII wieku istniała tu osada. Na zachód od wsi (po lewej stronie szosy), na północnej krawędzi doliny rzeki Słupianki, znajdują się relikty wczesnośredniowiecznego grodziska, które zbudowano po 924 roku, co stwierdzono na podstawie badania dendrochronologicznego. Oprócz Słupna również w Starym Gulczewie i Szeligach poczyniono odkrycia archeologiczne.
Daty historyczne:
- po 924 r. – budowa grodu obronnego
- XII w. – prawdopodobnie w tym stuleciu zostaje w Słupnie erygowana parafia
- 1185 r. – komes Żyro przekazuje wieś (wtedy Shupno) jako część uposażenia kościoła N. P. Maryi w Płocku na przedmieściu, założonego przez jego babkę Dobromiłę czyli Dobiechnę, drugą żonę Wojsława I[10]
- 1443 r. – biskup Paweł Giżycki nadał ją archidiakonowi Ściborowi
- 1621 r. – zostaje zbudowany kolejny kościół, który w 1630 r. konsekrował biskup sufragan płocki Stanisław Starczewski
- 1729 r. – Słupno przechodzi na własność klasztoru norbertanek płockich i w ich rękach pozostaje do końca XVIII w.
- 1753 r. – z fundacji proboszcza klasztoru norbertanek płockich, ks. Mateusza Kamińskiego (Krzemińskiego), zostaje wzniesiony stojący obecnie drewniany kościół pod wezwaniem św. Marcina
- 1827 r. – we wsi Słupno jest 21 domów i 217 mieszkańców
- 1889 r. – we wsi jest 46 domów i 284 mieszkańców
- 1898 r. – miejscowa parafia należy do dekanatu płockiego diecezji płockiej i liczy 1000 wiernych
- I wojna światowa – częściowe zniszczenie świątyni, wówczas m.in. został spalony cały dach. Po wojnie kościół został gruntownie odremontowany
- Od 28 listopada 1940 r. do 1941 r. Niemcy więzili w Słupnie bł. arcybiskupa Antoniego J. Nowowiejskiego i bł. biskupa Leona Wetmańskiego przed wywiezieniem ich do obozu pracy przymusowej Soldau (KL) w Działdowie, gdzie obaj zginęli
- 1996 r. – został założony piłkarski Gminny Klub Sportowy Delta Słupno, który w sezonie 2018/2019 gra w lidze okręgowej w grupie Płockiej[11]
- 2006 r. – parafia w Słupnie, którą tworzy 7 miejscowości, należy do dekanatu płockiego-wschodniego diecezji płockiej i liczy 1950 wiernych
- 2009 r. – od połowy roku, pod kierunkiem ks. Marka Jarosława Zaborowskiego, trwa remont świątyni (m.in. wymiana szalunku, remont dachu).
Zabytki edytuj
- grodzisko średniowieczne zbudowane po 924 i po 925 roku. Zachowały się ślady wałów ziemnych na planie owalu. Obiekt znajduje się na zachód od ulicy Bocianiej.
- drewniany kościół św. Marcina z połowy XVIII wieku, wewnątrz późnorenesansowy ołtarz główny z pocz. XVIII w. i barokowymi ołtarzami bocznymi[12].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 124989
- ↑ Wieś Słupno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-04-12], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-04-12].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1163 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
- ↑ Słupno (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 859.
- ↑ Strona parafii Św. Marcina w Słupnie. swietymarcin.org.pl. [dostęp 2015-01-18].
- ↑ Dr FRANCISZEK PIEKOSIŃSKI: RYCERSTWO POLSKIE WIEKÓW ŚREDNICH, elektroniczna wersja publikacji w zasobach Google. archive.org. [dostęp 2015-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Strona 90minut.pl
- ↑ Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński "Mazowsze, mały przewodnik" Wyd. Sport i Turystyka Warszawa 1978 s. 239-240
Linki zewnętrzne edytuj
- Słupno (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 859.
- Słupno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 597.