SG-28
SG-28 – polski szybowiec wyczynowy zbudowany w dwudziestoleciu międzywojennym[1].
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | |
Konstruktor | |
Typ | |
Konstrukcja |
drewniana |
Załoga |
1 |
Historia | |
Data oblotu | |
Wycofanie ze służby | |
Liczba egz. |
2 |
Liczba wypadków • w tym katastrof |
2 |
Dane techniczne | |
Wymiary | |
Rozpiętość |
17,6 m |
Wydłużenie |
17,4 |
Długość |
6,92 m |
Wysokość |
1,8 m |
Powierzchnia nośna |
17,8 m² |
Masa | |
Własna |
132 kg |
Użyteczna |
90 kg |
Startowa |
222 kg |
Osiągi | |
Prędkość minimalna |
47 km/h |
Prędkość ekonomiczna |
51 km/h |
Prędkość optymalna |
54 km/h |
Prędkość min. opadania |
0,61 m/s przy 54 km/h |
Doskonałość maks. |
22,5 (przy 54 km/h) |
Dane operacyjne | |
Użytkownicy | |
Polska |
Historia
edytujSzczepan Grzeszczyk opracował rozwinięcie swej pierwszej konstrukcji - SG-21 Lwów. Nowy szybowiec od pierwowzoru różnił się zmianami w konstrukcji osłony kabiny, przekonstruowaną tylną częścią kadłuba oraz zwiększoną o 1,2 metra rozpiętością skrzydeł. Został nazwany SG-28, od imienia i nazwiska konstruktora oraz spodziewanej doskonałości[2].
W kwietniu 1932 roku w zakładach PZL w Warszawie rozpoczęto budowę prototypu, która była finansowana ze środków Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Model szybowca został poddany badaniom w tunelu aerodynamicznym Instytutu Aerodynamicznego w Warszawie. Prototyp szybowca otrzymał znaki rejestracyjne SP-012[3] i został oblatany przez konstruktora 9 lipca 1932 roku na lotnisku mokotowskim, a już dzień później został wysłany na Międzynarodowe Zawody Szybowcowe w Rhön rozgrywane na górze Wasserkuppe[4][5].
W dniach 17-31 lipca 1932 roku Szczepan Grzeszczyk startował na tym szybowcu w grupie rekordowej, jednak nie odniósł sukcesów[6].
SG-28 został przekazany do szkoły szybowcowej w Bezmiechowej. 21 października 1932 roku Zygmunt Laskowski wykonywał na nim lot w celu pobicia rekordu Polski w długotrwałości lotu. Nagła zmiana pogody doprowadziła do rozbicia szybowca i śmierci pilota[7].
W 1933 roku został zbudowany w zakładach PZL drugi egzemplarz szybowca. W stosunku do prototypu wprowadzono w nim zmiany konstrukcyjne obejmujące modyfikację centralnej części płata, zmniejszenie rozpiętości lotek, powiększenie statecznika pionowego oraz osłonięcie kabiny pilota stałym wiatrochronem i odejmowaną osłoną. Tak zmodyfikowany szybowiec otrzymał oznaczenie SG-28bis i został przekazany do użytkowania w szkole szybowcowej w Bezmiechowej[3].
Ustanowiono na nim kilka rekordów Polski. W październiku 1934 roku Stanisław Piątkowski rozbił go podczas kolejnego lotu i nie został już odbudowany[7].
Ustanowione rekordy
edytujNa szybowcu SG-28bis ustanowiono cztery szybowcowe rekordy Polski[8]:
- 17 czerwca 1933 roku Włodzimierz Polny ustanowił rekord wysokości wynikiem 910 m,
- 21 lipca 1933 roku Bolesław Baranowski ustanowił rekord długotrwałości lotu wynikiem 10 godz. 40 min oraz nowy rekord wysokości - 1270 m,
- 22 lipca 1933 roku Bolesław Baranowski ustanowił rekord odległości wynikiem 106,5 km.
Konstrukcja
edytujJednomiejscowy szybowiec wyczynowy w układzie wolnonośnego górnopłatu o konstrukcji drewnianej.
Kadłub o przekroju owalnym i konstrukcji półskorupowej, kryty całkowicie sklejką. Kabina pilota osłonięta osłoną ze sklejki. Fotel pilota dostosowany do spadochronu plecowego. Statecznik pionowy stanowił integralną całość z kadłubem. Na kadłubie był zamontowany hak do startu z lin gumowych i zaczep lotu na holu[3].
Płat dwudzielny, o obrysie prostokątno-trapezowym. W części centralnej miał profil IAW-192 przechodzący w części trapezowej w IAW-248 a w strefie lotkowej w IAW-289. Jednodźwigarowy, do dźwigara kryty sklejką, dalej płótnem; wyposażony w lotki wychylane różnicowo, o napędzie linkowym[7].
Usterzenie klasyczne, krzyżowe. Statecznik poziomy płytowy, napęd sterów linkowy[9].
Podwozie jednotorowe złożone z drewnianej, amortyzowanej krążkami gumowymi płozy podkadłubowej oraz amortyzowanej stalowej płozy ogonowej[7].
Przypisy
edytuj- ↑ Szydłowski (red.) 1986 ↓, s. 144-145.
- ↑ Glass 1976 ↓, s. 410.
- ↑ a b c SG-28. piotrp.de. [dostęp 2019-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-12)]. (pol.).
- ↑ Simons 2014 ↓, s. 209.
- ↑ Udział Polski w Międzynarodowym Konkursie Szybowców w Rhön. „Skrzydlata Polska”. 7/1932, s. 136, lipiec 1932. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- ↑ Pierwsza polska wyprawa szybowcowa zagranicę. „Skrzydlata Polska”. 8/1932, s. 159-160, sierpień 1932. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- ↑ a b c d Glass 1976 ↓, s. 411.
- ↑ Cynk 1971 ↓, s. 712.
- ↑ Cynk 1971 ↓, s. 713.
Bibliografia
edytuj- Jerzy B. Cynk: Polish aircraft 1893-1939. London: Putman & Company, 1971. ISBN 0-370-00085-4. OCLC 831346721.
- Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1976. OCLC 830596725.
- Martin Simons: Sailplanes. Königswinter: EQIP Werbung & Verlag GmgH, 2014. ISBN 3-9806773-4-6. OCLC 57596076.
- Henryk Szydłowski (red.): Polskie lotnictwo sportowe. Kraków: KAW, 1986. ISBN 83-03-01157-X. OCLC 803064028.