Fablok 1D

SM30
	; SM30-039 w skansenie w Karsznicach
Producent	Fablok Chrzanów
Lata budowy	1957–1970
Układ osi	Bo′Bo′
	Wymiary
Masa służbowa	36 t
Długość	10 140 mm
Szerokość	3130 mm
Wysokość	4300 mm
Średnica kół	850 mm
	Napęd
Trakcja	spalinowa
Typ silników	3DVSRa-350; Wola V-Roka 300
Pojemność zbiorników paliwa	750 l
	Parametry eksploatacyjne
Moc znamionowa	220 kW
Maksymalna siła pociągowa	75 kN
Rodzaj przekładni	elektryczna
Prędkość konstrukcyjna	60 km/h
Nacisk osi na szyny	9 t
System hamulca	samoczynny Knorra
	Parametry użytkowe
Sterowanie wielokrotne	brak
System ogrzewania	brak
	Multimedia w Wikimedia Commons

Fablok 1D (typ fabryczny Ls300, seria PKP SM30) – lokomotywa spalinowa przeznaczona do pracy manewrowej i prowadzenia lekkich pociągów.

Historia edytuj

Lokomotywa została zaprezentowana w 1956 roku na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Zakupem spalinowozu były zainteresowane koleje wschodnioniemieckie, jednak ostatecznie lokomotywa nie została wyeksportowana z powodu nieodpowiedniej konstrukcji. Wyprodukowano ponad 1000 egzemplarzy, z których 293 zostały zakupione przez PKP, zaś pozostałe były eksploatowane w zakładach przemysłowych. Lokomotywa SM30-001 została przydzielona do dyrekcji krakowskiej. Maszyny tej serii były przeznaczone do pracy manewrowej^[1].

Konstrukcja edytuj

W lokomotywie zastosowano szeregowo-równoległe przełączanie silników oraz osłabianie wzbudzenia. Zainstalowana została wymuszona wentylacja zewnętrzna prądnicy pomocniczej i silników trakcyjnych. Do regulacji wzbudzenia wykorzystano oporniki przełączane nastawnikiem. Regulator obrotów był wielozakresowy^[1].

Pierwotnie lokomotywa była napędzana silnikiem spalinowym Wola-V-Roka 300 o mocy 300 KM, w późniejszym okresie zastąpionym przez silnik 2DVSa-350 o mocy 350 KM. W latach 80. XX wieku część lokomotyw zmodernizowano stosując silniki 16H12A (licencja Henschel).

Pudło lokomotywy wspierało się na dwóch dwuosiowych wózkach (układ Bo′Bo′). Siłę pociągową zapewniały cztery elektryczne silniki trakcyjne LT-31 lub Lka-310 zawieszone na osiach w sposób półodsprężynowany – „za nos”, czyli z jednej strony silnik jest osadzony na osi zestawu kołowego za pomocą dwóch łożysk ślizgowych, a z drugiej strony opiera się wspornikiem silnika trakcyjnego na wsporniku wózka poprzez wahacz i podwójne sprężyny (zawieszenie tramwajowe).

Na bazie spalinowozów serii SM30 powstały lokomotywy serii SP30, wyposażone w instalację elektrycznego ogrzewania wagonów (napięcie 500 V, energia elektryczna czerpana z prądnicy głównej).

Galeria edytuj

Lokomotywa SM30-231 w Żabnie
SM30-176 na terenie lokomotywowni Lublin
SM30-550
SM30-1096 spółki Majkoltrans
SM30-195 należąca do PKP PLK
SM30-507 KSK we Wrocławiu podczas manewrów
SM30-211 w skansenie taboru kolejowego w Chabówce
SM30 w malowaniu LHS

Zobacz też edytuj

lista lokomotyw spalinowych eksploatowanych w Polsce

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b Maciej Dobrowolski. Rozwój układów i wyposażenia elektrycznego pojazdów trakcji spalinowej w Polsce. „Technika Transportu Szynowego”. 10/1996, s. 9–20. Łódź: Emi-Press. ISSN 1232-3829. (pol.).

Bibliografia edytuj

Zdzisław Walbiner: Lokomotywa spalinowa serii SM30. Wyd. drugie rozszerzone. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1968. (pol.).

[TTS_10/1996-1] Maciej Dobrowolski. Rozwój układów i wyposażenia elektrycznego pojazdów trakcji spalinowej w Polsce. „Technika Transportu Szynowego”. 10/1996, s. 9–20. Łódź: Emi-Press. ISSN 1232-3829. (pol.).

[1]