SS Wisła (1908)

(Przekierowano z SS Wisła (1922))

SS Wisłamasowiec o napędzie parowym o nośności 830 ton (DWT), w polskiej służbie w latach 1922-1926. Był jednym z pierwszych polskich statków handlowych i pierwszym, który zawinął do nowo budowanego portu w Gdyni 12 maja 1926.

Wisła
Ilustracja
Poprzednie nazwy

Ernst (1908-1915)
Edna (1915-1922)

Następne nazwy

Runa (1927-1931)
Lontue (do 1960)

Bandera

 Polska

Armator

"Sarmacja"

Dane podstawowe
Typ

Masowiec

Historia
Stocznia

Göteborg Mek. Verkstad, Göteborg

Data wodowania

1908

Data wycofania ze służby

1926 (jako "Wisła")
1960 (złom.)

Dane techniczne
Nośność (DWT)

850

Liczebność załogi

15

Długość całkowita (L)

51,1 m

Szerokość (B)

8,7 m

Zanurzenie (D)

4,0 m

Pojemność

brutto: 634 RT
netto: 347 RT

Napęd mechaniczny
Silnik

maszyna parowa potrójnego rozprężania 3-cyl.

Moc silnika

400 KM

Liczba śrub napędowych

1

Prędkość maks.

8,5 w.

Historia edytuj

Budowa i początek służby edytuj

Zbudowany w 1908 w Szwecji, służył najpierw u szwedzkiego armatora pod nazwą "Ernst". W lutym 1915 został nabyty przez norweskie przedsiębiorstwo żeglugowe Det Bergenske Damskibsselskab z Bergen, gdzie służył pod nazwą "Edna". Podczas I wojny światowej, w latach 1917-1919 służył pod banderą brytyjską, w brytyjskiej dyspozycji[1]. W 1922 został wniesiony przez Bergenske Damskibsselskab do polsko-norweskiej spółki Towarzystwo Żeglugowe "Sarmacja". Statek podniósł polską banderę i nadano mu nazwę "Wisła" 30 marca 1922 w Gdańsku[2]. Kapitanem "Wisły" był Zdenko Knoetgen.

Pod polską banderą edytuj

W polskiej służbie statek był dość intensywnie używany, eksportowano na nim głównie drewno i zboże z Polski, przywożono m.in. śledzie i węgiel. Pływał do Europy Zachodniej i krajów bałtyckich. Od 1924 szkolili się na nim w roli asystentów pierwsi absolwenci Szkoły Morskiej w Tczewie. 12 maja 1926 jako pierwszy polski statek zawinął do nowego portu w Gdyni[3]. W nocy z 9 na 10 października 1926, płynąc z Rotterdamu z koksem, statek wpadł w silny sztorm, który rozbił przegrody utrzymujące ładunek pokładowy. Doszło do awarii steru, po czym rano statek został wyrzucony na mieliznę koło wyspy Terschelling u wybrzeża Holandii. Utonęli drugi oficer Bolesław Dunin Marcinkiewicz i marynarz Józef Łabuń, będący pierwszymi ofiarami wśród marynarzy polskiej marynarki handlowej (imiennie odnotowanymi), uratowało się 14 marynarzy i będąca na statku żona kapitana. Izba morska orzekła w 1927, że kapitan ani załoga nie ponoszą odpowiedzialności za awarię[4].

Dalsza służba edytuj

Statek został w grudniu 1926 ściągnięty z mielizny, do czego trzeba było specjalnie wykonać kanał. Został zakupiony przez szwedzkiego armatora z Göteborga, po czym wyremontowany w Rotterdamie, przy czym przedłużono kadłub. Otrzymał nazwę "Runa" i pływał do 1931, odwiedzając m.in. polskie porty. Został następnie sprzedany do Chile, gdzie służył pod nazwą "Lontue". Skasowany i oddany na złom dopiero w 1960[5].

Przypisy edytuj

  1. J. Miciński, Księga..., s. 141-142
  2. J. Miciński, Księga..., s. 139
  3. J. Miciński, Księga..., s. 144-145
  4. J. Miciński, Księga..., s. 147-149
  5. J. Miciński, Księga..., s. 150

Bibliografia edytuj