STS-133 (ang. Space Transportation System) – sto trzydziesta trzecia misja w programie lotów wahadłowców i ostatnia trzydziesta dziewiąta misja wahadłowca Discovery. Celem lotu było dostarczenie na Międzynarodową Stację Kosmiczną modułu PMM Leonardo, platformy ExPRESS Logistics Carrier-4 oraz humanoidalnego robota Robonaut R2.

STS-133
Emblemat STS-133
Dane misji
Indeks COSPAR

2011-008A

Zaangażowani

Stany Zjednoczone NASA

Oznaczenie kodowe

STS-133

Pojazd
Wahadłowiec

Discovery

Załoga
Zdjęcie STS-133
Od lewej: Alvin Drew, Nicole Stott, Eric Boe, Steve Lindsey, Michael Barratt, Steve Bowen
Dowódca

Steven Lindsey

Start
Miejsce startu

Stany Zjednoczone, KSC, LC39-A

Początek misji

24 lutego 2011
21:53:24 UTC

Orbita okołoziemska
Apogeum

355[1] km

Perygeum

318[1] km

Okres orbitalny

91,3[1] min

Inklinacja orbity

51,6[1]°

Lądowanie
Miejsce lądowania

KSC, pas startowy 15

Lądowanie

9 marca 2011
16:57:15 UTC

Czas trwania misji

12 dni 19 godzin 3 minuty 51 sekund

Przebyta odległość

8 536 186 km
(5 304 140 mil)[2]

Liczba okrążeń Ziemi

202[2]

Program lotów wahadłowców
Discovery z otwartą ładownią podchodzi do stacji – widoczny moduł Leonardo i paleta ExPRESS Logistics Carrier-4
Discovery zacumowany do stacji orbitalnej

Załoga edytuj

źródło[3]
*W nawiasach liczba odbytych przez astronautę lotów kosmicznych, wliczając tę misję

Pierwotnie zamiast Stephena Bowena, w załodze był Timothy Kopra. Doznał on jednak obrażeń w wypadku rowerowym 15 stycznia 2011 r. i musiał zostać zastąpiony przez Bowena.

Plan misji edytuj

Przebieg misji edytuj

  • 01.07.2010 – start został przesunięty z 16.09.2010 na 01.11.2010.
  • 08.09.2010 – z powodu niesprawności systemu gaśniczego na KSC rollover został opóźniony o dobę.
  • 09.09.2010 – o 10:55 rozpoczęto operację przesuwania orbitera z OPF-3 do VAB (budynek w Centrum Lotów Kosmicznych im. Johna F. Kennedy’ego). Zakończyła się ona o 14:50.
  • 20.09.2010 – o 23:24 rozpoczęto operację wywozu promu z VAB na stanowisko startowe LC-39A.
  • 29.10.2010 – stwierdzono wyciek helu i azotu w prawym OMS, start przełożony na 02.11.2010.
  • 30.10.2010 – przesunięto start na 03.11.2010.
  • 02.11.2010 – z powodu awarii zapasowego kontrolera SSME nr 3 start został przesunięty na 04.11.2010.
  • 03.11.2010 – pomimo skrajnie niekorzystnych warunków atmosferycznych utrzymano odliczanie do startu w dniu 04.11.2010.
  • 04.11.2010 – zdecydowano o odłożeniu startu na 05.11.2010.
  • 05.11.2010 – start przesunięty na 30.11.2010 z powodu problemów ze szczelnością przewodów wentylujących zbiorniki z ciekłym tlenem.
  • 08.11.2010 – ujawniono 17-centymetrowy fragment oderwanej od ET pianki termoizolacyjnej. Podczas dalszej inspekcji ujawniono jeszcze trzy przypadki odseparowanej pianki w rejonie międzyzbiornikowym ET.
  • 18.11.2010 – podjęto decyzję, że start nastąpi nie wcześniej niż 03.12.2010.
  • 23.11.2010 – zakończono prace związane z reperowaniem pianki termoizolacyjnej na ET.
  • 24.11.2010 – start promu odłożony na nie wcześniej niż 18 grudnia 2010 roku, ze względu na konieczność wykonania dodatkowych ekspertyz pęknięć, które pojawiły się na łukowych zawiasach zewnętrznego zbiornika[4].
  • 03.12.2010 – ponownie podjęto decyzję o przesunięciu startu o dwa miesiące, na 03.02.2011.
  • 12.12.2010 – podjęto decyzję o powrocie promu do Vehicle Assembly Building.
  • 17.12.2010 – przeprowadzono test tankowania, który zakończył się pomyślnie.
  • 22.12.2010 – wahadłowiec przetransportowano do VAB.
  • 15.01.2011 – Timothy Kopra odnosi kontuzję w wypadku rowerowym i zostaje wyłączony z załogi.
  • 01.02.2011 – ponownie przetransportowano prom z VAB na stanowisko startowe LC-39A.
  • 20.02.2011 – na KSC przybyła załoga.
  • 21.02.2011 – o 20:00 rozpoczęto odliczanie.
  • 24.02.2011 – godzina 21:53:24 UTC – start misji STS-133.
  • 26.02.2011 – 19:14:19 UTC dokowanie do stacji ISS.
  • 27.02.2011 – wyjęta z ładowni promu paleta ExPRESS Logistics Carrier-4 została zamontowana na stacji.
  • 28.02.2011 – EVA-1 (Bowen, Drew), trwała 6 godzin 34 minuty.
  • 01.03.2011 – o 13:46 UTC moduł Leonardo został wyjęty z ładowni promu, a o 14:50 na stałe przymocowany do węzła modułu Harmony.
  • 02.03.2011 – EVA-2 (Bowen, Drew), trwała 6 godzin 14 minut.
  • 03.03.2011 – podwyższenie orbity stacji kosmicznej o 1,75 km za pomocą silników RCS promu.
  • 07.03.2011 – 12:00:10 UTC oddokowanie od stacji ISS.
  • 09.03.2011 – 16:57:15 UTC lądowanie na bieżni SLF15 w KSC, zakończenie misji.

Dokowanie do ISS edytuj

  • Połączenie z ISS: 26 lutego 2011, 19:14:19 UTC
  • Odłączenie od ISS: 7 marca, 12:00:10 UTC
  • Łączny czas dokowania: 8 dni 16 godzin 45 minut 51 sekund

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Mark Wade: STS-133. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2017-07-17]. (ang.).
  2. a b Adam Chen, William Wallack, George Gonzales: Celebrating 30 Years of the Space Shuttle program. NASA, 2012. ISBN 978-0-16-090202-4.
  3. Robert Godwin: Space Shuttle. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o., 2003, s. 94, seria: Historia podboju Kosmosu. ISBN 978-83-7648-973-5.
  4. NASA – STS 133 Mission Updates. nasa.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-03)]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • STS-133. Loty kosmiczne. [dostęp 2014-06-24].

Linki zewnętrzne edytuj