Sadalsuud
Sadalsuud (Beta Aquarii, β Aqr) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wodnika, odległa o około 537 lat świetlnych od Słońca.
| β Aquarii | |||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
21h 31m 33,532s[1] | ||||||||||||||||||
| Deklinacja |
−05° 34′ 16,23″[1] | ||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−8,21 ± 0,21 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
6,28 ± 0,09 km/s[1] | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy |
żółty nadolbrzym | ||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
G0 Ib[1] | ||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
0,01 ± 0,03[2] | ||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
8231[2] pc | ||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,1147[2] | ||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Nazwa edytuj
Gwiazda ta ma nazwę własną Sadalsuud, pochodzącą od arabskiego سعد السعود sa‘d al-su‘ūd, co oznacza „najszczęśliwszą [gwiazdę] szczęśliwego” i odnosi się do jej heliakalnego wschodu przypadającego na początek sezonu łagodnych deszczy, nadchodzących po zimie[4][3]. Dla Persów tworzyła ona wraz z Ksi Aquarii „stację księżycową” Bunda[4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Sadalsuud dla określenia tej gwiazdy[5].
Charakterystyka edytuj
Jest to żółty nadolbrzym, gwiazda należąca do typu widmowego G0, o temperaturze 5600 K i jasnoći 2200 razy większej niż jasność Słońca. Sadalsuud ma średnicę ocenianą na 50 razy większą od słonecznej i masę około 6 razy większą niż masa Słońca[3][6].
Sadalsuud, Sadalmelik (Alfa Aquarii) i Enif (Epsilon Pegasi) są bardzo podobnymi gwiazdami i podejrzewa się, że powstały w tej samej asocjacji gwiazdowej jako gorące, błękitne gwiazdy typu widmowego B, po czym w ciągu kilkudziesięciu milionów lat rozproszyły w Galaktyce. Sadalsuud, podobnie jak dwie pozostałe, prawdopodobnie jest na etapie syntezy helu w węgiel w jądrze; gwiazda umrze jako biały karzeł, po odrzuceniu zewnętrznych warstw[3].
Gwiazda ma dwóch optycznych towarzyszy, niewidoczne gołym okiem gwiazdy o obserwowanej wielkości gwiazdowej 11,0 i 11,6m, które cechuje inny ruch własny[7].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Sadalsuud w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f Anderson E., Francis C.: HIP 106278. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-11-08]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Jim Kaler: Sadalsuud (Beta Aquarii). STARS. [dostęp 2018-11-08]. (ang.).
- ↑ a b Aquarius, the Waterman. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 52. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-11-08].
- ↑ Praca zbiorowa: Kosmos. Buchmann Sp. z o.o., 2012, s. 312. ISBN 978-83-7670-323-7.
- ↑ Mason et al.: WDS J21316-0534A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.