Sakizō Yai
Sakizō Yai (jap. 屋井 先蔵 Yai Sakizō; ur. 13 stycznia 1864 r. w Nagaoce, zm. 1 czerwca 1927 r.) – japoński przedsiębiorca i wynalazca.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
Życiorys edytuj
Urodził się w 1864 r. w domenie Nagaoka, w ówczesnej prowincji Echigo (obecnie miasto Nagaoka w prefekturze Niigata). W wieku 13 lat został uczniem w sklepie z zegarami w Tokio. Mając 23 lata, opracował zegar na baterie, który opatentował w 1891 r. (japoński patent nr 1205)[2]. Był to pierwszy japoński patent związany z elektrycznością, jednakże zastosowana w urządzeniu bateria była ogniwem Daniella, które wymagało nadzoru i stawało się bezużyteczne w przypadku zamarznięcia. Z tego powodu Yai podjął się opracowania suchej baterii[3].
Yai prowadził badania nocami, a w dzień pracował w firmie, pozwalając sobie przez trzy lata tylko na trzy godziny snu na dobę. Ponadto podjął pracę w laboratorium uniwersyteckim, stając się prawdopodobnie pionierem we współpracy nauki z przemysłem. W swoich próbach borykał się z licznymi problemami, m.in. korodującym metalem i przeciekami, ale impregnując parafiną węglowy pręt[3], opracował w 1885[4] lub 1887 r. suchą baterię[3], jednak nie opatentował jej do 1892 r. (japoński patent nr 2086)[2]. W związku z czym pierwszy patent na baterię w ogóle uzyskał w Japonii Ichisaburō Takahashi, natomiast na Zachodzie suchą baterię wynaleźli w 1888 r. Carl Gassner w Niemczech[3] i Frederik Hellesen w Danii[2].
W 1893 r. bateria projektu Yai została zainstalowana w sejsmografie budowanym na Tokijskim Uniwersytecie Cesarskim, a następnie zaprezentowana na Światowej Wystawie Kolumbijskiej w Chicago [2] (World's Columbian Exposition EXPO 1893[4]), gdzie przyciągnęła sporą uwagę, po czym urządzenie trafiło do Smithsonian Institution[2].
W czasie wojny chińsko-japońskiej w 1894 r. gazety poświęciły specjalny numer opisom sukcesów japońskich w mroźnej Mandżurii, odnoszonym dzięki suchym bateriom pomysłu Yai[3], które stosowano do zasilania telegrafów[4].
W 1910 r. Sakizō Yai założył fabrykę[5] w Tokio, która w 1921 r. była już największa w Japonii, jednak dwa lata później została całkowicie zniszczona w czasie trzęsienia ziemi. Po tym zdarzeniu Yai odbudował swoją fabrykę w Kawasaki[2]. Produkty Yai pokonały zagraniczną konkurencję i zdominowały japoński rynek suchych baterii, przynosząc mu tytuł króla tej branży[5].
W 1927 r. zachorował na raka żołądka, do którego dołączyło ostre zapalenie płuc. Zmarł w wieku 63 lat, a firma nie przetrwała jego śmierci[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b 屋井先蔵(やいさきぞう). fuhou-shinbun.com. [dostęp 2019-10-25]. (jap.).
- ↑ a b c d e f Kevin Desmond, Innovators in Battery Technology: Profiles of 95 Influential Electrochemists, McFarland, 16 maja 2016, ISBN 978-0-7864-9933-5 [dostęp 2019-10-22] (ang.).
- ↑ a b c d e BAJ Website | The history of the battery : 1) The Yai dry-battery [online], www.baj.or.jp [dostęp 2019-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-01].
- ↑ a b c Milestones:Birth and Growth of Primary and Secondary Battery Industries in Japan, 1893 – ETHW [online], ethw.org [dostęp 2019-10-24].
- ↑ a b c Japan's Contribution to Our Battery World [online], News about Energy Storage, Batteries, Climate Change and the Environment, 12 stycznia 2018 [dostęp 2019-10-24] (ang.).