Salang (tunel)
Salang – tunel drogowy w Afganistanie przecinający Hindukusz w rejonie przełęczy Salang. Tunel Salang stanowi główną oś transportową między stolicą Kabulem a północą kraju.
 Wjazd do tunelu Salang (czerwiec 2009) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Oficjalna nazwa |
pers. تونل سالنگ (Tūnel-e Sālang) |
| Rodzaj |
drogowy |
| Liczba tub |
1 |
| Liczba portali |
2 |
| Data otwarcia |
1964 |
| Zarządzanie | |
| Płatny |
nie |
Położenie na mapie Afganistanu  | |
 35°19′19,91″N 69°01′36,72″E/35,322197 69,026867
| |
Parametry edytuj
Długość tunelu wynosi 2700 metrów i w okresie od otwarcia w 1964 roku do marca 1973 był to najdłuższy tunel drogowy świata. Końce tunelu położone są na wysokości 3360 m n.p.m. i 3363 m n.p.m. i jest to obecnie trzeci co do wysokości położenia tunel drogowy. Szerokość i wysokość tunelu wynosi 7 metrów. Przepustowość 1000 pojazdów dziennie.
Historia edytuj
Decyzja o budowie tunelu podjęta została w 1955 roku. Budowę realizowały przedsiębiorstwa radzieckie. Otwarcie tunelu nastąpiło w 1964 roku. Dzięki tunelowi czas przejazdu przeciętnej ciężarówki ruszającej z Mazar-i Szarif i zmuszonej warunkami do jazdy przez Herat skrócił się z ponad 72 godzin (3 dni) do mniej niż 10 godzin.
Tunel jest punktem strategicznym i w czasie działań wojennych tak w okresie radzieckiej interwencji w Afganistanie jak i późniejszej – NATO-wskiej – był celem ataków strony przeciwnej.
3 listopada 1982 roku w tunelu Salang miał miejsce najkrwawszy incydent w czasie całej wojny. W wyniku eksplozji jednej ciężarówki z wojskowego konwoju, po zderzeniu cysterny z innym wojskowym pojazdem, nastąpiło zatamowanie systemu wentylacyjnego i ogromny pożar. W tunelu uwięzione zostały dziesiątki pojazdów, w tym kilkadziesiąt ciężarówek wypełnionych radzieckimi żołnierzami. Ponadto razem z konwojem przemieszczała się o wiele liczniejsza grupa afgańskich żołnierzy i cywilów. W pożarze według radzieckich źródeł zginęło 176 żołnierzy (radzieckich i afgańskich). Faktycznie ofiar mogło być nawet 2,7 tys. – ok. 700 żołnierzy radzieckich i 2 tys. Afgańczyków[1][2].
Po opuszczeniu Afganistanu przez armię radziecką tunel Salang podupadł pod względem technicznym. Za rządów Talibanu tunel nie był odremontowany, a wręcz przeciwnie, dalej ulegał dewastacji, szczególnie w latach 1997-1998, w trakcie walk między Sojuszem Północnym a talibami[1].
Ruch w tunelu został wznowiony 19 stycznia 2002 roku[3]. Z uwagi na wysokie położenie wejścia i podjazdy do tunelu są w okresie zimowym narażone na częste lawiny. 16 stycznia 2009 w wyniku zejścia zginęło 10 osób, z kolei 8 lutego 2010 roku w wyniku serii lawin ponad 1500 osób utknęło w tunelu[4], z czego 172 zginęły[5].
Na znacznej długości obiekt nie posiada oświetlenia, a także jest pozbawiony systemu wentylacji[6]. Jezdnia na sporych odcinkach jest nieutwardzona[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Pożar w tunelu Salang – najtragiczniejszy epizod interwencji ZSRR w Afganistanie. [dostęp 2012-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-05)].
- ↑ artykuł o tragedii z 1982 roku. [dostęp 2007-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-11)].
- ↑ artykuł z otwarcia tunelu w 2002 roku
- ↑ Afganistan: „Zginęli od spalin”. 1500 osób utknęło w tunelu. Gazeta.pl, 2010-02-09. [dostęp 2014-05-18].
- ↑ Afghanistan reopens Salang Pass after avalanches kill 172. Trend News Agency, 2010-02-13. [dostęp 2010-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-23)]. (ang.).
- ↑ a b Nishant Dahiya: High Up In Afghanistan, A 'Ghostly Ride' Through The Salang Tunnel. NPR, 2010-12-07. [dostęp 2021-08-20]. (ang.).