Samuel Ammon
Medalier gdański szwajcarskiego pochodzenia
Samuel Ammon (ur. ok. 1590 - zm. 27 marca 1622) — medalier gdański szwajcarskiego pochodzenia, twórca najdroższej polskiej monety, złotego dukata koronnego Zygmunta III Wazy z 1621.
Życiorys edytuj
Urodził się ok. 1590 roku w wolnym mieście Szafuzie w Szwajcarii. Między 1611 a 1613 trafił do Gdańska, gdzie pracował w mennicy miejskiej jako rytownik stempli. Mieszkał w domu wdowy po Erazmie Krügerze[1].
Mimo śmierci w wieku zaledwie 32 lat udało mu się zostawić po sobie uczniów w gdańskiej mennicy[2].
Twórczość edytuj
Jest autorem następujących monet wybitych dla Zygmunta III:
- złota 100-dukatowa donatywa (1621) – 70 mm średnicy, waga 349,49 grama[3] bita w mennicy bydgoskiej[4] najprawdopodobniej dla upamiętnienia zwycięstwa hetmana Chodkiewicza w bitwie chocimskiej[5][3]. Zachowało się 6 egzemplarzy[3]. Jeden znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowym w Krakowie[5]. W 2018 na aukcji w USA sprzedano jeden egzemplarz za 2,16 mln USD, co wówczas czyniło ją 5. lub 6. najdrożej wycenioną monetą[3].
- złota 50-dukatowa donatywa (1621) – 68,2 mm średnicy, waga 174,9 gram[5]. Uchodzi za najlepsze dzieło Ammona, którego kunszt docenił sam król zapraszając na audiencję i obdarowując złotym łańcuchem[5].
- złota 40-dukatowa donatywa koronna[6],
- złota 6-dukatowa donatywa gdańska[6],
- złota 5-dukatowa donatywa gdańska[6],
- srebrna donatywa gdańska[6],
Prócz wzorców monet Ammon tworzył także wzorce medalierskie, m.in.:
- medali portretowych Zygmunta III i królowej Konstancji (1619),
- Zygmunta III z przedstawieniem obleganego Smoleńska na rewersie (1619),
- Zygmunta III z widokiem Gdańska na rewersie (1620)[5].
Zobacz też edytuj
Linki zewnętrzne edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ William Montis: Cultural Exchange in Modern Europe. Vol. 2. Cambridge University Press 2007. s. 149
- ↑ Ammon Samuel. Gedanopedia. [dostęp 2020-11-17]. (pol.).
- ↑ a b c d Gold Polish 100 ducat brings over $2 million. Numismatic News. [dostęp 2020-11-17]. (ang.).
- ↑ Michael Kurt Sonntag: Polen: Eine Münzgeschichte auf einer Münze. Muenzen Online: Das Online-Magazin für Münzensammler, 2018-09-14. [dostęp 2020-11-17]. (niem.).
- ↑ a b c d e Igor Rakowski-Kłos: Najdroższa moneta w Polsce wystawiona na sprzedaż. Nie wiadomo, dlaczego powstała. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2020-11-17]. (pol.).
- ↑ a b c d Kolekcja numizmatyczna Samuela Ammona na Zamku Królewskim w Warszawie. Zamek Królewski Online. [dostęp 2020-11-17]. (pol.).