Samuel Crell-Spinowski

polski filozof

Samuel Crell-Spinowski (ur. 25 marca 1660 w Kluczborku, zm. 9 czerwca 1747 w Amsterdamie) – filozof i teolog braci polskich, pastor zboru w Lubniewicach i Królowej Woli.

Samuel Crell-Spinowski
Data i miejsce urodzenia

25 marca 1660
Kluczbork

Data i miejsce śmierci

9 czerwca 1747
Amsterdam

Zawód, zajęcie

filozof i teolog

Życiorys edytuj

Syn Krzysztofa i wnuk Jana Crella, który studiował w Anglii.

Jako teolog ariański był kaznodzieją i ministrem zboru w Lubniewicach (od ok. 1706 i od 1718) oraz w Królowej Woli. Na terenie Prus pełnił rolę duchowego przywódcy, podobnie jak wcześniej nimi byli Samuel Przypkowski i Zbigniew Morsztyn. W działalności duszpasterskiej wśród braci osiadłych w Prusach wspierał go rodzony brat Paweł, który był kaznodzieją i ministrem zboru w Kosinowie.

Samuel Crell utrzymywał kontakty z przedstawicielami reformacji w Anglii, Niemczech i Niderlandach m.in.: z Johnem Locke, Lordem Shaftesbury i Newtonem. Crell był autorem ponad 20 prac z zakresu filozofii i teologii. Prace jego pisane łaciną drukowane były w Amsterdamie, Londynie i Królewcu. Pod koniec życia miał się zbliżyć do Braci Morawskich.

Samuel Crell miał dwóch synów, którzy osiedlili się w Stanach Zjednoczonych, w stanie Georgia. Nie ma żadnych źródeł o ich zaangażowaniu religijnym. Córki, po śmierci ojca, przyłączyły się do kościoła braci morawskich w Amsterdamie[1].

Przypisy edytuj

  1. Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme [online], resources.huygens.knaw.nl [dostęp 2022-01-12].

Bibliografia edytuj

  • Tadeusz Oracki, Słownik biograficzny Warmii, Prus Książęcych, Warmii i Ziemi Malborskiej od połowy XV do końca XVIII wieku A-K, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn, 1984.