Sankcje w prawie międzynarodowym

Sankcje w prawie międzynarodowym – negatywna reakcja społeczności międzynarodowej wobec państwa naruszającego normy prawa międzynarodowego. Zasadniczym kryterium klasyfikacji sankcji jest ich stopień zorganizowania.

Sankcje zorganizowane edytuj

Sankcje zorganizowane są wyraźnie przewidziane w zawieranych umowach międzynarodowych[1]. Stosuje się je w razie niewywiązywania się stron umów z podjętych zobowiązań[1]. Wyróżnia się:

  • sankcje organizacyjne – dotyczą dalszego uczestnictwa państwa we współpracy międzynarodowej. Sankcje te przyjmują postać ostrzeżenia, wezwania do przestrzegania zobowiązań, zawieszenia lub wykluczenia[1];
  • sankcje korygujące – służą zniwelowaniu bądź likwidacji skutków naruszenia danego postanowienia. Obejmują m.in. nałożenie kary lub wycofanie pomocy[1];
  • środki przymusu bezpośredniego – grupa sankcji stosowana wobec państw naruszających normy zakazujące uciekania się do groźby lub użycia siły, popełniania przestępstw lub zbrodni międzynarodowych. Po raz pierwszy przewidziano je w Pakcie Ligi Narodów[1]. Obecnie możliwość ich stosowania zakłada Karta Narodów Zjednoczonych – podporządkowuje ona system sankcji Radzie Bezpieczeństwa[2].

Sankcje niezorganizowane edytuj

Sankcje niezorganizowane nie są przewidziane umowami międzynarodowymi, jednak strony liczą się z ich występowaniem. Wyróżnia się[2]:

Kontrowersje edytuj

W nauce prawa międzynarodowego istnieją spory dotyczące kwestii wpływu sankcji na stosunki wewnątrz społeczności międzynarodowej[3]. Część szkół wręcz podważało samo istnienie sankcji w prawie międzynarodowym[3]. Do najbardziej znanych negatorów zalicza się m.in. G.W.F. Hegla oraz J. Austina[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Remigiusz Bierzanek, Janusz Symonides: Prawo międzynarodowe publiczne. Wyd. 8. Warszawa: LexisNexis, 2008, s. 24. ISBN 978-83-7334-294-1.
  2. a b Remigiusz Bierzanek, Janusz Symonides: Prawo międzynarodowe publiczne. Wyd. 8. Warszawa: LexisNexis, 2008, s. 25. ISBN 978-83-7334-294-1.
  3. a b c Remigiusz Bierzanek, Janusz Symonides: Prawo międzynarodowe publiczne. Wyd. 8. Warszawa: LexisNexis, 2008, s. 23. ISBN 978-83-7334-294-1.

Bibliografia edytuj