Saragossa

miasto w północno-wschodniej Hiszpanii

Saragossa (hiszp. Zaragoza) – miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, w środkowym biegu Ebro. Stolica Aragonii, znana z mauretańskiego pałacu i barokowej katedry.

Saragossa
Zaragoza
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Hiszpania

Wspólnota autonomiczna

 Aragonia

Prowincja

Saragossa

Comarca

Saragossa

Alkad

Pedro Santisteve

Powierzchnia

973,78 km²

Wysokość

199 m n.p.m.

Populacja (2016)
• liczba ludności
• gęstość


661 108
679 os./km²

Nr kierunkowy

976

Kod pocztowy

50001-50020

Tablice rejestracyjne

Z

Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Saragossa”
Położenie na mapie Aragonii
Mapa konturowa Aragonii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Saragossa”
Położenie na mapie Europy
Mapa konturowa Europy, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Saragossa”
Ziemia41°39′N 0°53′W/41,650000 -0,883333
Strona internetowa
Bazylika Nuestra Señora del Pilar
Katedra „La Seo” nocą
El Palacio de La Aljafería

Etymologia edytuj

Obecna nazwa miasta pochodzi od rzymskiej Caesaraugusta, na cześć Oktawiana Augusta. Następnie po podbojach muzułmańskich nazwa została zniekształcona jako Saraqusta, by w końcu w języku hiszpańskim zostać najpierw Saragosą, a potem Zaragozą[1].

Historia edytuj

Zabytki edytuj

  • Nuestra Señora del Pilar – bazylika o czterech wieżach i jedenastu kopułach, zbudowana na przełomie XVII/XVIII w. We wnętrzu wspaniały ołtarz z ozdobną galeryjką. W kaplicy otoczona wielką czcią figura Najśw. Marii Panny na Kolumnie (El Pilar). Ukazała się podobno św. Jakubowi w 40 r. Na suficie freski Goi. Katedra jest celem wielu pielgrzymek, szczególnie połączonych z Fiesta de la Raza, uroczystościami przypominającymi odkrycie Ameryki (12 października).
  • La Catedral del Salvador (La Seo) – stara katedra, jej budowę rozpoczęto w XII w. a zakończono w XVII w. Wskutek długiego okresu budowy dostrzega się wiele stylów: od gotyku i mauretańskiego do baroku. We wnętrzu piękna krata w prezbiterium oraz gotyckie stalle. Wśród rzeźb głównego ołtarza widnieją postacie Krzyżaków.
  • La Lonja – giełda, renesansowa budowla z XVI w. Wewnątrz wspaniałe reliefy i ornamenty kamienne. W architekturze budynku widać wpływy florenckie.
  • Aljaferíaalkazar z XI wieku, znacznie przebudowany w następnych stuleciach. Zachowały się mauretański dziedziniec, meczet, pałac królów katolickich. Siedziba Las Cortes de Aragón - Kortezów Aragonii (lokalny parlament). Najokazalszy obiekt mauretański poza Andaluzją.
  • Puente de Piedra – siedmiołukowy most nad rzeką Ebro (z XV wieku)
  • ruiny rzymskie - z rzymskiego okresu dziejów miasta zachowały się resztki murów, teatru, łaźni, forum oraz portu rzecznego.
  • Alma Mater Museum – muzeum diecezjalne mieszczące się w pałacu biskupim

Demografia edytuj

Według danych hiszpańskiego Ministerstwa Rozwoju tzw. Wielki Zespół Miejski Zaragozy (hiszp. Grande Área Urbana) ma 746 152 mieszkańców na powierzchni 2295 km², w latach 2001–2011 nastąpił wzrost ludności o 95 031 osób, co stanowi wzrost o 14.6%[3].

Rozwój populacji centrum administracyjnego Saragossy (1842–2011)


Klimat edytuj

Średnia temperatura i opady dla Saragossy (port lotniczy Saragossa, 13 km na zachód od centrum miasta)
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 10.5 13.1 17.3 19.6 24.1 29.3 32.4 31.7 27.1 21.4 14.8 10.8 21,0
Średnie dobowe temperatury [°C] 6.6 8.2 11.6 13.8 18.0 22.6 25.3 25.0 21.2 16.2 10.6 7.0 15,5
Średnie temperatury w nocy [°C] 2.7 3.3 5.8 7.9 11.8 15.8 18.3 18.3 15.2 11.0 6.3 3.2 10,0
Opady [mm] 21 22 19 39 44 26 17 17 30 36 30 21 322
Średnia liczba dni z opadami 4.0 3.9 3.7 5.7 6.4 4.0 2.6 2.3 3.2 5.4 5.1 4.8 51,1
Wilgotność [%] 75 67 59 57 54 49 47 51 57 67 73 76 61
Średnie usłonecznienie [h] 131 165 217 226 274 307 348 315 243 195 148 124 2694
Źródło: Agencia Estatal de Meteorología[4] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, wysokość 249 m n.p.m., 1981–2010)

Gospodarka edytuj

Ośrodek przemysłowy, handlowy, naukowy, kulturalny i turystyczny. Fabryka koncernu Opel zatrudniająca 6700 osób, w której produkowane są modele Corsa, Meriva i Combo.

16 km na zachód od Saragossy znajduje się port lotniczy Saragossa (IATA: ZAZ, ICAO: LEZG), który służy jako lotnisko cywilne i baza Hiszpańskich Sił Powietrznych. Lotnisko było wykorzystywane przez NASA jako lądowisko awaryjne dla promów kosmicznych w przypadku TAL (Transoceanic Abort Landing).

Wystawa Światowa 2008 edytuj

W Saragossie w dniach 14.06.2008–14.09.2008 odbywała się Wystawa Światowa Expo Zaragoza 2008. Dzięki organizacji wystawy Saragossa zyskała nowoczesną infrastrukturę i prestiż[5]. Pojawiły się jednak również głosy krytyki: przed Expo 2008 znacznie wzrosły ceny nieruchomości, a w zakolu rzeki, w którym usytuowano tereny wystawowe, wycięto wiele drzew [1].

Urodzeni w Saragossie edytuj

Miasta partnerskie edytuj

Przypisy edytuj

  1. Jairo J. García Sánchez, Aragón y sus topónimos (I), Centro Virtual Cervantes, 13 grudnia 2002 [dostęp 2024-01-05] (hiszp.).
  2. TAI GABE DIGITALA SL, Año 778, entonces aparecen los nabarros (I), naiz: IRITZIA, 4 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-05] (hiszp.).
  3. Áreas urbanas +50, Ministerio de Fomento de España (pol.) Ministerstwo Rozwoju
  4. Valores climatológicos normales. Zaragoza Aeropuerto – Agencia Estatal de Meteorología.
  5. strona Expo Saragossa [dostęp: 19.08.2015]

Linki zewnętrzne edytuj