Scheat

gwiazda w gwiazdozbiorze Pegaza

Scheat (Beta Pegasi, β Peg) – druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Pegaza (wielkość gwiazdowa: 2,44m), jej odległość od Słońca to ok. 196 lat świetlnych[2]

Scheat
β Pegasi
Ilustracja
Gwiazdozbiór Pegaza z zaznaczoną gwiazdą Beta Pegasi
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Pegaz

Rektascensja

23h 03m 46,457s[1]

Deklinacja

+28° 04′ 58,03″[1]

Paralaksa (π)

0,01664 ± 0,00015[1]

Odległość

196,0 ± 1,8 ly
60,10 ± 0,55[1][2] pc

Wielkość obserwowana

2,44m[2]

Rozmiar kątowy

0,015″[3]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

czerwony olbrzym lub jasny olbrzym

Typ widmowy

M2,5 II-IIIe[1] lub M3 III[2]

Promień

95 R[3]

Wielkość absolutna

−1,45m[2]

Jasność

1500 L[3]

Temperatura

3700 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

10 028[2] pc

Mimośród

0,3415[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 53 Peg
2MASS: J23034644+2804580
Bonner Durchmusterung: BD+27°4480
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 870
Boss General Catalogue: GC 32135
Katalog Henry’ego Drapera: HD 217906
Katalog Hipparcosa: HIP 113881
Katalog jasnych gwiazd: HR 8775
SAO Star Catalog: SAO 90981
Seat Alpheras, Menkib

Nazwa edytuj

Gwiazda ma tradycyjną nazwę Scheat, która wywodzi się od arabskiego ‏ساعد‎ sāʿid, „przedramię”; arabscy astronomowie znali ją też pod nazwą ‏منكب الفرس‎ Mankib al Faras, „ramię konia”, co odnosi się do figury Pegaza. Razem z α i γ Pegasi oraz α Andromedae tworzy na niebie tzw. Wielki Kwadrat Pegaza[4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Scheat dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka edytuj

Scheat jest gwiazdą z pogranicza olbrzymów i jasnych olbrzymów o typie widmowym M2,5[1], jego absolutna wielkość gwiazdowa to −1,45m[2]. Gwiazda ta ma temperaturę powierzchniową sięgającą 3700 K, jej jasność jest 1500 razy większa od słonecznej (w świetle widzialnym 340 razy)[3]. Masa tej gwiazdy jest około 2,1 razy większa od masy Słońca[6], promień zaś jest ok. 95 razy większy od słonecznego[3].

Scheat jest gwiazdą zmienną półregularną, której jasność waha się w przedziale od 2,31m do 2,74m[7]. Gwiazda ma dwóch optycznych towarzyszy, składnik B o wielkości gwiazdowej 12,00m odległy o 129,6″ oraz składnik C o wielkości gwiazdowej 10,54m odległy o 264,1″ (pomiary z 2015 roku)[8].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Scheat w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h Anderson E., Francis C.: HIP 113881. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-19]. (ang.).
  3. a b c d e f Jim Kaler: SCHEAT (Beta Pegasi). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2017-01-29]. (ang.).
  4. Pegasus. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 325. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-08-19].
  6. Takashi Tsuji. Isotopic abundances of Carbon and Oxygen in Oxygen-rich giant stars. „Proceedings of the International Astronomical Union”. 2 (Symposium S239), s. 307-310, 2007. DOI: 10.1017/S1743921307000622. (ang.). 
  7. bet Peg. [w:] The International Variable Star Index [on-line]. AAVSO, 2009-08-25. [dostęp 2014-05-14]. (ang.).
  8. Mason et al.: WDS J23038+2805A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.