Schlag & Söhne

Schlag & Söhne – niemiecka firma organmistrzowska. Swą siedzibę miała w Świdnicy na Dolnym Śląsku.

Historia edytuj

W roku 1831 Christian Gottlieb Schlag, konstruktor organów, przejął od Gottfrieda Kiesewatter w Jaworze na Dolnym Śląsku zbankrutowaną firmę. Trzy lata później przeprowadził się wraz z nią do Świdnicy. W roku 1869 bracia Christiana Gottlieba, Carl Johann i Heinrich, zrezygnowali z udziałów w firmie. Wskutek tego nazwa jej została zmieniona na „Schlag & Söhne Schweidnitz”. Kierownictwo przejęli synowie Theodor i Oscar. W roku 1877 Christian Gottlieb zakończył pracę. Jego wnukowie Reinhold i Bruno przeistoczyli w roku 1903 firmę dziadka w spółkę komandytową. Z czasem spółka rozwinęła się do najbardziej znaczącej firmy produkującej organy na terenie Śląska przed I wojną światową.

Opus 1000, czyli tysięczny instrument został zbudowany w 1914 roku. Dziewięć lat później, w roku 1923, firma zakończyła swoją działalność.

Historia przedsiębiorstwa cechowana jest licznymi innowacjami. Jej nazwa była znana daleko poza granice Śląska.

Lista instrumentów edytuj

Liczba zbudowanych od podstaw lub przebudowanych już istniejących instrumentów przekracza 1100 sztuk.

Lista edytuj

Lp.	Rok	Miejscowość	Obiekt	Zdjęcie	Manuały	Głos	Opus	Uwagi
1	06.10.1872	Ludwigsdorf koło Görlitz	Kościół ewangelicki
2	1888	Berlin	Filharmonia		III/P	50		zniszczone w 1945 r.^[1]
3	1889	Głogów	Kolegiata pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny		II/P	27		zniszczone w 1944 r.^[2]
4	1890	Spandau, dzielnica Berlina	Kościół garnizonowy w Berlinie		II/P	25		zniszczone wraz z kościołem w latach 1945/49 ^[3]
5	1890	Hochkirch, Saksonia	Kościół		II/P	16		^[4]
6	1890	Bischdorf, Saksonia	Kościół ewangelicki		II/P	16		^[5]
7	1891	Senftenberg, Brandenburgia	Kościół pw. św.św. Piotra i Pawła					zniszczone w latach 1944/45
8	1892	Reinickendorf, dzielnica Berlina	Kościół ewangelicki		II/P	17		^[6]
9	1892	Gröden, Brandenburgia	Kościół ewangelicki		II/P	14
10	1892	Głogów	Synagoga		II/P	16		zniszczone w 1938 r.^[7]
11	1893	Dobbertin	Kościół klasztorny					zniszczone w 1945 r.; w roku 1953 zastąpione instrumentem z warsztatu Schuke Orgelbau; ^[8]
12	1893	Bergen, Norwegia	Kościół p.w. św. Jana		III/P	43		przebudowane w roku 1967, w 1999 r. przywrócenie w większym zakresie stanu oryginalnego przez Christiana Schefflera^[9]
13	1893	Betlejem	Kościół ewangelicki		II/P	8		^[10]
14	1894	Legnica	Katedra pw. św.św. Piotra i Pawła		III/P	53		barokowy prospekt został wykonany w latach 1722-1725 przez Ignatiusa Mentzela, w roku 1928 organy zostały nieznacznie przebudowane przez Gustava Heinze, gruntownie zostały odrestaurowane w 1991 r. przez braci Broszko z Bolesławca
15	1895	Lärz, Meklemburgia-Pomorze Przednie	Kościół ewangelicki		I/P			całkowita odnowa instrumentu w roku 2011 oraz adaptacja nowych piszczałek w prospekcie
16	1896	Chorzów	Kościół p.w. św. Barbary		II/P	37		^[11]
17	1897	Berlin	Kościół p.w. św. Symeona		III/P	43		zniszczone prawdopodobnie w 1945 r.^[12]
18	1898	Travemünde	Kościół p.w. św. Wawrzyńca					w roku 1966 zastąpione nowym instrumentem firmy Beckerath Orgelbau
19	1898	Großschönau, Saksonia	Kościół ewangelicki		II/P	32		w roku 1949 zastąpione nowym instrumentem firmy Schuster-Orgel^[13]^[14]
20	1898	Chemnitz	Synagoga		II/P	20		zniszczone w 1938 r.^[15]
21	1899	Koszalin	Katedra pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny		III/P	50		zachowane
22	1899	Vetschau/Spreewald, Niemcy	"Podwójny" kościół		II/P			odrestaurowane w 1990 r.
23	1900	Zabrze	Kościół p.w. św. Anny		III/P	47	557	częściowo odrestaurowane w latach 2009–2010 przez Henryka Hobera z Olesna
24	1901	Görlitz	Kościół Lutra		II/P	33		w roku 1975 zastąpione nowym instrumentem^[16]
25	1904	Wedding-Gesundbrunnen, Berlin	Ewangelicki kościół św. Stefana		III/P	39	681	^[17]
26	1904	Cottbus	Kościół św. Krzyża					^[18]
27	1904	Ruda Śląska	Kościół p.w. św. Józefa		III/P	52		prawdopodobnie w latach 20. XX w. przebudowane przez firmę Berschdorf z Nysy
28	1905 albo 1906	Zedtlitz koło Lipska	Kościół ewangelicki					prawdopodobnie w roku 1905 przebudowane, później zastąpione przez instrument firmy Vogel^[19]
29	1908	Berlin Tegel	Kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa		II/P	26		w roku 1929 zamontowano w starym prospekcie nowy instrument firmy G. F. Steinmeyer & Co., oryginalne piszczałki zostały zachowane^[20]
30	1908	Bystrzyca Kłodzka	Kościół p.w. św. Michała Archanioła		II/P	34		^[21]
31	1908	Kieritzsch, Saksonia	Kościół ewangelicki		II/P	12	687	w latach 2010-2011 zastąpione instrumentem firmy Bochmann z Kohren-Sahlis^[22]
	1911	Zgorzelec	Kościół p.w. św. Bonifacego		II/P	18	908	1911-1938 własność gminy żydowskiej w Görlitz. Po Nocy Kryształowej sprzedane parafii św. Bonifacego. Zachowane w dobrym stanie.
32	?	Zielona Góra	Kościół p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej		III/P	40	764	zachowane^[23]
33	1912	Zielona Góra	Katedra p.w. św. Jadwigi		II/P	30	957	zachowane
34	1914	Stegna	Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa		II/P	34	1010	zachowane
35	1915	Großräschen, Dolne Łużyce	Kościół p.w. św. Antoniego					w roku 1976 zastąpione instrumentem firmy Jehmlich
36	1916	Daubitz koło Niesky	Kościół ewangelicki św. Jerzego		II/P			zachowane^[24]
37		Wrocław	Kościół p.w. św. Krzysztofa		II/P	12
38	? (przed 1917)	Szczecin	Kościół Świętej Trójcy (Łasztownia)					w roku 1917 instrument sprowadzono z opuszczonej kaplicy w Sobięcinie (Wałbrzych)
39	1917	Inowrocław	Kościół św. Barbary i św. Maurycego w Inowrocławiu		II/P	13	1043	instrument wymaga kompletnego remontu
40		Paszowice koło Jawora	Kościół Świętej Trójcy
41		Łódź	Kościół pw. Zesłania Ducha św.
42		Łódź	Kościół Jezuitów
43		Chełmsko Śląskie	Kościół pw. Świętej Rodziny		II/P	27	555	^[25]
44		Niedoradz	Kościół pw. św. Jakuba
45		Nowa Sól	Kościół pw. św. Barbary
46		Wałbrzych	Kolegiata pw. Najświętszej Maryi Panny Bolesnej i św. Aniołów Stróżów
47		Wałbrzych	Kościół Zmartwychwstania Pańskiego
48		Wałbrzych	Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
49		Wałbrzych	Kościół pw. św. Józefa Oblubieńca
50		Świebodzice	Kościół pw. św.św. Apostołów Piotra i Pawła
51		Lublin	Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
52		Nowa Ruda	Kościół pw. św. Mikołaja
53		Sosnowiec	Kościół ewangelicki
54		Krapkowice	Kościół pw. św. Mikołaja
55		Racławiczki	Kościół pw. św. Marii Magdaleny
56		Latowice	Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej
57		Czarnylas	Poewangelicki kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP
58	1916	Polanica-Zdrój	Kościół pamiątkowy Cesarza Fryderyka					instrument przeniesiony w 1959 r. do kościoła ewangelicko-augsburskiego pw. Świętego Ducha w Koninie
59		Lubliniec	Kościół pw. św. Mikołaja
60		Białystok	Bazylika pw. św. Rocha
61		Drezdenko	Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej
62		Żagań	Pojezuicki kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła
63		Budzów	Kościół pw. św. Wawrzyńca
64		Stoszowice	Kościół pw. św. Barbary
65		Ciepłowody	Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
66		Tarnowskie Góry	Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i Matki Bożej Fatimskiej
67		Kadłub	Kościół pw. Chrystusa Króla
68		Tworóg	Kościół pw. św. Antoniego
69		Chełmce	Kościół pw. św. Narodzenia Najświętszej Maryji Panny
70		Jelenia Góra	Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego				678
71		Swarzędz	Kościół pw. św. Marcina
72		Święte, gmina Środa Śląska	Kościół pw. św. Marcina
73		Szczepanów, gmina Środa Śląska	Kościół pw. św. Szczepana
74		Bytom	Kościół pw. św. Wojciecha
75		Bytom	Kościół pw. św. Jana Nepomucena
76		Baborów	Kościół pw. Narodzenia NMP
77		Księże Pole	Kościół pw. św. Bartłomieja
78		Włocławek	Kościół ewangelicko-augsburski
79		Częstochowa	Kościół ewangelicko-augsburski
80		Jankowice Rybnickie	Sanktuarium Najświętszego Sakramentu				676
81		Kościelec, woj. Małopolskie	Kościół pw. Św. Wojciecha
82		Lewin Kłodzki	Kościół pw. św. Michała Archanioła
83		Poznań	Kościół pw. św. Rocha
84		Wałbrzych	Poewangelicki kościół św. Józefa Robotnika
85		Strzyżewo	Poewangelicki Kościół pw. MB Królowej Polski, (Kościół polskokatolicki)
86		Stare Powązki, Warszawa	Kościół pw. św. Karola Boromeusza	II	14
87		Mogilno	Kościół pw. św. Jakuba Większego Apostoła
88		Koperniki, gm. Nysa	Kościół pw. św. Mikołaja
89		Oleśnica	Bazylika mniejsza pw. św. Jana Apostoła				878	oznaczenie opus po wykonanym remoncie w 1910 r.
90		Rusko, gm. Strzegom	Kościół pw. św.św. Apostołów Piotra i Pawła
91		Warszawa	Kościół ewangelicko-reformowany
92		Wołów	Kościół pw. św. Karola Boromeusza				1061
93	1904	Bolesławiec	Bazylika pw. Wniebostąpienia Najświętszej Marii Panny i Św. Mikołaja		II/P	25
94	1895	Bolków	Kościół pw. św. Jadwigi Ślaskiej		II/P	21
95	1892	Bożków	Kościół pw. św.św. Piotra i Pawła		II/P	16
96	1890	Brzeg	Liceum Ogólnokształcące		II/P	10
97	1890	Brzeg	Zakład Karny		II/P	16
98	1890	Długie, woj. warmińsko-mazurskie	Kościół ewangelicki		II/P	14
99	1890	Doboszowice	Kościół pw. św. Mikołaja		II/P	14
100	1892	Düsseldorf	Zakład Karny		I/P	6
101	1891	Gądkowice	Kościół pw. św. Antoniego Padewskiego		II/P	20
102	1890	Golasowice	Kościół Ewangelicko-Augsburski		II/P	14	444	Od 2006 r. w ewangelickim kościele Świętego Krzyża w Słupsku. Pierwotna lokalizacja - kościół ewangelicki w Heinrichsfelde / Grabie / (woj. opolskie).^[26]
103	1890	Grodziec, gm. Ozimek	Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Wojciecha		II/P	14
104	1889	Grzędzin	Kościół pw. św.św. Piotra i Pawła		II/P	16
105	1888	Kamienna Góra	Kościół pw. św.św. Piotra i Pawła		II/P	21
106	1892	Karłowice	Kościół poewangelicki		II/P	15
107	1906	Katowice	Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego
108	1890	Kłodzko	Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej		II/P	26
109	1891	Kujakowice Dolne	Kościół pw. św. Stanisława Biskupa		II/P	15
110		Kębłowo	Kościół pw. św. Bartłomieja		II/P	16	651	Na kontuarze wyryta data 1928, być może przeniesienia organów.
111	?	Łabędy (Gliwice)	Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny		II/P	11		Instrument sprawny, używany regularnie podczas nabożeństw.
112	?	Pławniowice	Kaplica zamkowa
113		Przeworno	Kościół pw.NMP Królowej Polski		ll/P	16	201	Instrument sprawny, używany regularnie
114		Przeworno	Kościół pw. Trójcy Świętej		ll/P		305	Instrument wymaga remontu / niesprawny