Sebastian Fesinger

lwowski rzeźbiarz, architekt

Sebastian Fesinger (data ur. nieznana, zm. po 1 stycznia 1770[3] we Lwowie) – lwowski rzeźbiarz i budowniczy oraz architekt pochodzenia niemieckiego. Jeden z czołowych i najwybitniejszych przedstawicieli lwowskiej rzeźby rokokowej wraz z Janem Jerzym Pinzlem i Antonim Osińskim. Pozostałe prace z przypisywanej mu obszernej spuścizny rzeźbiarskiej są przedmiotem dyskusji.

Sebastian Fesinger
Data i miejsce śmierci

po 1 stycznia 1770
Lwów

Zawód, zajęcie

rzeźbiarz, budowniczy oraz architekt

Miejsce zamieszkania

Lwów

Małżeństwo

Teresa z Nikraszewiczów[1]

Dzieci

Ignacy Oswald Fesinger, Klemens Franciszek Ksawery Fesinger, Franciszka Marianna, Eleonora Kunegunda[2]

Życiorys

edytuj
Dzieła
 
Kościół w Podhorcach, 2012 r.
 
Kościół w Podhorcach, 2012 r.
 
Kościół Franciszkanów w Przemyślu. Św. Idzi.
 
 

Jacek Gajewski twierdził, że zapewne przybył z terenu Górnej Austrii[4]. Sebastian – syn lub brat młodszy Fabiana Fesingera[5]. W źródłach notowany od roku 1741.[6] Należał do Bractwa Św. Barbary, skupiającego lwowian pochodzenia niemieckiego[7]. 30 lipca 1750 został obrany ławnikiem, a 6 lipca 1753[8]wójtem jurydyki p.w. Św. Jana Chrzciciela we Lwowie[5]. Wraz ze swym poprzednikiem Grzegorzem Iwanowskim miał konflikt z miecznikiem kołomyjskim Dymitrem Szumlańskim[8]. Gertruda Barbara, wdowa rzeźbiarza lwowskiego Jerzego Markwarta, w swym testamencie, spisanym ręką świadka, ks. Franciszka Duralskiego, proboszcza kościoła Matki Boskiej Śnieżnej we Lwowie, wyznaczyła jako opiekunów swych dzieci oraz egzekutorami testamentu Sebastiana Fesingera i Michała Wurcera[9]. Także był opiekunem (przynajmniej w 1765) dzieci zmarłego w 1764 architekta lwowskiego Marcina Urbanika, mianowicie Wincentego i córki Antoniny (Antonii[10]), której mężem niebawem został jego syn Klemens[11] Ksawery[10][12].

Jego żoną była Rusinka lwowska Anna z Śnigórskich (Szmigurskich), córka Jana i Anny z Horodeckich. Jako mąż spadkobierczyni po zmarłym teściu miał w 1751 proces z gr.kat. proboszczem na Zniesieniu ks. Janem Wasilewiczem[8]. Oprócz Klemensa Ksawerego miał jeszcze syna Ignacego[13].

Adam Bochnak próbował identyfikować tzw. "mistrza figur dominikańskich" z Sebastianem Fesingerem[14] oraz uważać jego czołową osobistością lwowskiej rzeźby rokokowej[15]. Zbigniew Hornung uważał Fesingera za artystą drugorzędnego[16]. Tadeusz Mańkowski nazywał go "snycarem dominikańskim", ponieważ od 1764 roku pracował z Marcinem Urbanikiem przy budowie obiektów, które należały do dominikanów we Lwowie i Tarnopolu. Także twierdził, iż "w ogromnej większości dzieł Sebastiana Fesingera powtarza się typ twarzy suchej i kościstej o wystających, szeroko rozstawionych kościach policzkowych, krótkiej brodzie a szerokiej czaszce"[17]. Zmarł po 14 lutego 1769 we Lwowie[6]. Prawdopodobnie, w jego warsztacie rozpoczął naukę rzeźbiarz i sztukator lwowski Jan Obrocki[18].

Prace przypisywane

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Dworzak, s. 235.
  2. Dworzak, s. 54–55.
  3. Dworzak, s. 54.
  4. Jakub Sito, Andrzej Betlej, U źródeł twórczości Sebastiana Fesingera, s. 344.
  5. a b c d e Tadeusz Mańkowski, Fesinger Sebastian, t. VI, s. 425.
  6. a b c Fesinger Sebastian, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-12-02].
  7. Jakub Sito, Andrzej Betlej, U źródeł twórczości Sebastiana Fesingera, s. 340.
  8. a b c Zbigniew Hornung, Pierwsi rzeźbiarze lwowscy z okresu rokoka, s. 22.
  9. Zbigniew Hornung, Pierwsi rzeźbiarze lwowscy z okresu rokoka, s. 16-17.
  10. a b Andrzej Betlej, Kilka uwag na temat architekta lwowskiego Marcina Urbanika, [w:] Modus. Prace z Historii sztuki, vol. 3, 2002, s. 15.
  11. Zbigniew Hornung, Pierwsi rzeźbiarze lwowscy z okresu rokoka, s. 25.
  12. Орест Лильо, Львівське середовище скульпторів середини XVIII ст., s. 53. [dostęp 2017-07-21]
  13. Tamże, s. 23.
  14. Paweł Pencakowski, Kościół parafialny p. w. Św. Antoniego we Lwowie (dawniej klasztorny OO. Franciszkanów Konwentualnych) [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, Kraków : Secesja, 1993, t. 1, s. 50. seria: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej; cz. I. ISBN 83-85739-09-2.
  15. Piotr Krasny, Jakub Sito, "Pan Piotr Polejowski snycerz lwowski" i jego dzieła w kościele Franciszkanów w Przemyślu [w:] Sztuka Kresów Wschodnich: materiały sesji naukowej, 2003, nr 5, s. 181. [dostęp 2016-12-18]
  16. Jakub Sito, Andrzej Betlej, U źródeł twórczości Sebastiana Fesingera, s. 339.
  17. Tomasz Zaucha: Kościół parafialny p.w. Narodzenia Najśw. Panny Marii i Św. Szczepana pierwszego męczennika w Potoku Złotym. W: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I : Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 18. Kraków : Antykwa, drukarnia Skleniarz, 2010, s. 213. ISBN 978-83-89273-79-6.
  18. Zbigniew Hornung: Obrocki Jan. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXIII. Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1977, s. 464.
  19. a b Andrzej Betlej, Sibi, deo, posteritati: Jabłonowscy a sztuka w XVIII wieku, Kraków, 2010, s. 125. ISBN|978-83-61033-38-7. [dostęp 2016-12-02].
  20. Katarzyna Brzezina, Materiały do dziejów artystycznych kościoła Trynitarzy p. w. Trójcy Przenajświętszej we Lwowie [w:] Sztuka kresów wschodnich: materiały sesji naukowej, Kraków, 1996, Nr II, s. 199.
  21. Орест Лильо, Львівське середовище скульпторів середини XVIII ст.. s. 55. [dostęp 2017-07-21]
  22. Zbigniew Hornung, Pierwsi rzeźbiarze lwowscy z okresu rokoka, s. 27-28.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj