Sempachersee (fr. Lac de Sempach) – jezioro w środkowej Szwajcarii, w kantonie Lucerna.

Sempachersee
Ilustracja
Jezioro Sempach
Położenie
Państwo

 Szwajcaria

Miejscowości nadbrzeżne

Sursee

Wysokość lustra

503,8 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

14,36 km²

Wymiary
• max długość


7,5 km

Głębokość
• maksymalna


87 m

Długość linii brzegowej

19,7 km

Objętość

0,66 km³

Hydrologia
Rzeki zasilające

Grosse Aa

Rzeki wypływające

Suhre

Położenie na mapie Szwajcarii
Mapa konturowa Szwajcarii, blisko centrum u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Sempachersee”
Ziemia47°08′40″N 8°09′10″E/47,144444 8,152778
Mapka jeziora
Mapa jeziora Sempach

Położenie edytuj

Jezioro leży we wschodniej części Wyżyny Szwajcarskiej, ok. 15 km na północny zachód od Lucerny. Przy północnym krańcu jeziora leży miasto Sursee. Z jeziorem Sempach graniczy siedem gmin: Sursee, Sempach, Oberkirch, Nottwil, Eich, Schenkon i Neuenkirch[1]. Mieszka w nich łącznie około 30 000 osób.

Charakterystyka edytuj

Jezioro ma kształt wydłużony w linii północny zachód – południowy wschód. Jego długość to 7,5 km, obwód 19,7 km, a głębokość jeziora wynosi 87 m. Ma powierzchnię 14,36 km², poziom jego wody znajduje się średnio na wysokości 503,8 m n.p.m., a objętość wody w jeziorze wynosi 0,66 km³.

Do jeziora uchodzi szereg niewielkich cieków wodnych. Jednym z największych jest rzeka Grosse Aa, płynąca z położonej dalej na południe gminy Neuenkirch i wpadająca do jeziora w miejscowości Seesatz. Na północnym krańcu Sempachersee bierze swój początek rzeka Suhre (dopływ Aare), będąca jedynym odpływem wód jeziora[1]. Jej średni przepływ w tym miejscu wynosi 1,28 m³/s.

Historia edytuj

Jezioro Sempach jest zbiornikiem wodnym o pochodzeniu polodowcowym. Lodowiec Reuss, który cofał się pod koniec zlodowacenia Würm, około 12 000 lat temu, pozostawił po sobie szereg moren, w tym tę z okolic dzisiejszej kaplicy Mariazell w gminie Sursee, która ogranicza jezioro Sempach na północnym krańcu. Pozostałości kilku domów na palach znalezionych podczas badań archeologicznych wokół jeziora wskazują na osadnictwo z neolitu i epoki brązu.

W 1386 r. na południowym brzegu jeziora, w pobliżu miasta Sempach, miała miejsce decydująca dla późniejszych dziejów Konfederacji Szwajcarskiej bitwa pod Sempach, w której Szwajcarzy rozbili austriackie wojska Habsburgów.

W 1806 r. dzięki pracom melioracyjnym poziom wody w jeziorze obniżono o około 1,7 metra, co zmniejszyło ryzyko powodzi, a jednocześnie dostarczyło znacznych terenów ziemi uprawnej dla rolnictwa. Od tego czasu poziom lustra wody u wylotu Suhre (w Aargau Suhre) w Oberkirch jest sztucznie regulowany.

Zagospodarowanie edytuj

W przeciwieństwie do większości jezior szwajcarskich, duża część brzegów jeziora stanowi własność prywatną – jest ogrodzona i nie jest dostępna dla zwiedzających. Zakaz kąpieli dla całej promenady w Sempach sięga lat 60. XX w. Z wyjątkiem Oberkirch, każda gmina nad jeziorem Sempach posiada jednak wyznaczone kąpielisko (lok. Badi). W Oberkirch cały dostęp do jeziora objęty jest rezerwatem przyrody lub stanowi własność prywatną. Jezioro jest wykorzystywane do uprawiania sportów wodnych (żeglarstwo, windsurfing) przez kilka miejscowych klubów.

Przypisy edytuj

  1. a b Carte La Suisse Mobile. [dostęp 2023-10-14].