Sensacje XX wieku

Program historyczny

Sensacje XX wiekupolski program telewizyjny dotyczący historii XX wieku, emitowany od września 1983 do sierpnia 2005 na antenie TVP1 i ponownie od 12 kwietnia 2015 roku na National Geographic Channel, którego pomysłodawcą i autorem jest Bogusław Wołoszański.

Sensacje XX wieku
Ilustracja
Bogusław Wołoszański
Rodzaj programu

dokumentalno-historyczny

Kraj produkcji

 Polska

Język

polski

Prowadzący

Bogusław Wołoszański

Data premiery

wrzesień 1983
12 kwietnia 2015

Lata emisji

1983–2005
2015

Liczba odcinków

około 1000

Czas trwania odcinka

ok. 25–60 min

Produkcja
Produkcja

Telewizja Polska
FOX International Channels

Reżyseria

Adek Drabiński (1983–2005)

Stacja telewizyjna

TVP1
National Geographic Channel

Charakterystyka programu edytuj

Program ma na celu ukazanie mało znanych informacji, związanych głównie z II wojną światową, chociaż nie tylko. Powstało około 1000 odcinków[1]. Niektórzy ludzie, pasjonujący się Sensacjami XX wieku, są zrzeszeni w Klubie Sensacji XX wieku.

Powstała też radiowa wersja tego programu[2][3], która w latach 2001–2002 była emitowana na antenie Radia Zet (w formie powtórek w porze nocnej). Postaciom historycznym użyczyli swoich głosów tak znani aktorzy, jak np. Jan Peszek, Jan Machulski, Marek Perepeczko, Krzysztof Kowalewski, Witold Pyrkosz, Wojciech Malajkat, Krzysztof Globisz, Adam Ferency, Radosław Pazura, Marek Kondrat, Olaf Lubaszenko, Piotr Fronczewski.

Czołówka edytuj

W charakterystycznej czołówce programu jako podkład muzyczny wykorzystano kompozycję Irvinga Josepha State's Evidence[4]. Jak wyznał Wołoszański po latach, sam nie wiedział kto był autorem muzyki. Jej fragment zaczerpnął z jednego z filmów dystrybuowanych wówczas przez ONZ. Materiały te były przeznaczone do wolnego wykorzystania, co też miało dla telewizji w latach 80. znaczenie finansowe[5].

Reaktywacja programu edytuj

6 listopada 2014 roku TVP i FOX International Channels podpisały umowę w sprawie wspólnej produkcji kolejnej serii 10 odcinków cyklu, które były emitowane na antenach TVP1 i National Geographic Channel w kwietniu i w maju 2015 roku[6]. Pierwszy odcinek został wyemitowany 12 kwietnia 2015 roku i dotyczył rotmistrza Jerzego Sosnowskiego[7]. Seria ta została później udostępniona w serwisie Netflix[8].

Odcinki edytuj

Seria National Geographic / TVP1[9] edytuj

  • Krew, miłość, zdrada (1 odc. serii) 12 kwietnia 2015 National Geographic
  • Strażnicy skarbów (2 odc. serii) 26 kwietnia 2015 National Geographic
  • Największy wróg Hitlera (3 odc. serii) 10 maja 2015 National Geographic
  • Astrolog (4 odc. serii) 24 maja 2015 National Geographic
  • Szabla polska (5 odc. serii) 18 października 2015 National Geographic
  • Własow (6 odc. serii) 25 października 2015 National Geographic
  • Enigma (1) 1 listopada 2015 National Geographic
  • Enigma (2) 8 listopada 2015 National Geographic
  • Enigma (3) 23 listopada 2015 TVP1
  • Enigma (4) 22 listopada 2015 National Geographic

Przypisy edytuj

  1. Robert Kudelski, Bogusław Wołoszański, Bogusław Wołoszański i tajemnice przeszłości, [w:] Historia jak z książki [online], nagranie 3min 14sek, Youtube, 8 kwietnia 2023 (Na tropie zaginionych hiostrii).
  2. Audycje radiowe. woloszanski.com.
  3. Spis odcinków wraz ze scenariuszami. web.archive.org.
  4. Irving Joseph - Murder Inc. (CD), GAD Records [zarchiwizowane 2018-05-14].
  5. Bogusław Wołoszański: w garniturze trudno się włazi do czołgu [WYWIAD], Onet Kultura, 23 marca 2020 [dostęp 2020-04-13] (pol.).
  6. TVP i National Geographic Channel wyprodukują nowe odcinki "Sensacji XX wieku". Wirtualnemedia.pl, 2014-11-07. [dostęp 2014-11-08]. (pol.).
  7. „Sensacje XX wieku” i Bogusław Wołoszański powracają do telewizji . historia.org.pl.
  8. https://www.netflix.com/title/80134898
  9. Newsroom. woloszanski.com.

Linki zewnętrzne edytuj