Sferisterio w Maceracie

były stadion do gry w piłkę; obecnie teatr na otwartym powietrzu (Macerata, Włochy)

Sferisterio w Maceracie (wł. Sferisterio di Macerata) – teatr na otwartym powietrzu na planie odcinka koła w Maceracie, we Włoszech. Budowę ukończono w 1829 roku, a projektantem był Ireneo Aleandri. Budowla jest w stylu neoklasycystycznym[1].

Sferisterio
ilustracja
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Macerata

Adres

Piazza Mazzini, 10
62100 Macerata

Typ budynku

teatr na otwartym powietrzu

Styl architektoniczny

neoklasycystyczny

Architekt

Ireneo Aleandri (1823)

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

1820

Ukończenie budowy

1829

Położenie na mapie Marche
Mapa konturowa Marche, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Sferisterio”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Sferisterio”
43°17′57,5″N 13°27′22,5″E/43,299306 13,456250
Strona internetowa

Pierwotnym przeznaczeniem budowli były rozgrywki lokalnej drużyny popularnej w XIX-wiecznych Włoszech gry w piłkę, pallone col bracciale. Po przebudowaniu na teatr, na widowni Sferisterio może zasiąść jednocześnie 2800 widzów. Sławę na Półwyspie Apenińskim zdobył dzięki odbywającemu się w nim festiwalowi Sferisterio Opera Festival. Festiwal ten odbył się po raz pierwszy w 1921 roku (początkowo był organizowany pod nazwą Macerata Opera)[2].

W 2005 roku w Sferisterio miała miejsce gala festiwalu muzycznego Musicultura. Do tej pory festiwal ten odbywał się w Recanati.

Historia edytuj

Sferisterio di Macerata, jak większość budowli tego typu wzniesionych na przełomie XVIII i XIX w., powstał z inicjatywy zamożnych mieszczan. Zaproponowano dobrowolny podatek w celu zebrania odpowiedniej sumy. 9 maja 1819 stowarzyszenie sportowe Il Circo ogłosiło konkurs na projekt budowli. Wybrano jurorów z akademii sztuk pięknych w Bolonii i Akademii Świętego Łukasza w Rzymie. Jako pierwszy budową Sferisterio kierował miejscowy architekt Salvatore Innocenzi. Prace rozpoczęto w 1820 roku, następnie wstrzymano je na trzy lata. W 1823 roku innemu architektowi Ireneo Aleandriemu powierzono dokończenie budowli według nowego projektu. Architekt ten w tym samym czasie pracował również przy budowie Teatro Feronia w San Severino Marche. Obiekt oficjalnie otwarto w 1829 roku.

Pierwotnie obiekt służył do rozgrywek miejscowej drużyny sportowej. Odbywały się w nim mecze gry w piłkę pallone col bracciale, która była wówczas sportem narodowym we Włoszech. Urządzano tam też walki byków (wł. la giostra dei tori)[3].

Inskrypcja na budowli głosi:

Dla upiększenia miasta, w darze szanownej publiczności. Dzięki szczodrości stu małżonek wzniesiony. MDCCCXXIX

W 1920 roku przebudowano gmach i odrestaurowano jego wnętrza, aby mógł gościć przedstawienia operowe. Pierwszą operą zaprezentowaną publiczności w 1921 roku była Aida Giuseppe Verdiego, wystawiona dzięki staraniom miejskiego stowarzyszenia, na którego czele stał conte Pieralberto Conti. Arena została wówczas zamieniona w prawdziwą scenę teatralną[2], zbudowano też ogromne podium z miejscem dla orkiestry oraz widownię z ponumerowanymi fotelami. Aida doczekała się wtedy 17 przedstawień.

W 1922 roku przedstawiono La Giocondę Amilcarego Ponchiellego. W następnych latach amfiteatr pozostawał zamknięty. Dopiero w 1927 roku odbył się w nim koncert pochodzącego z pobliskiego Recanati śpiewaka, Beniamino Gigliego.

 
Wejście do Sferisterio

W latach 60. dzięki staraniom Carlo Perucciego powrócono do praktyki organizowania przedstawień operowych. Do 2006 roku wystawiono m.in. Traviatę, Toskę, Oberta, Conte di San Bonifacio i Otella Verdiego (w jednej z ról wystąpił Mario Del Monaco), Madame Butterfly, Cyganerię i Turandot Pucciniego, Don Giovanniego Mozarta, Łucję z Lammermooru Gaetana Donizettiego, czy Fausta Charles’a Gounoda[4].

Na deskach Sferisterio wystąpili m.in. Luciano Pavarotti, Plácido Domingo, Montserrat Caballé, Marilyn Horne, Fiorenza Cossotto, Ruggero Raimondi, Mariella Devia, José Carreras, Katia Ricciarelli, Renato Bruson i Rajna Kabaiwanska.

W 2006 roku zainaugurowano Sferisterio Opera Festival. Dyrektorem festiwalu został Pier Luigi Pizzi. Wystawiono wówczas Czarodziejski flet Mozarta z okazji 250. rocznicy urodzin kompozytora. W następnym roku wystawiono Makbeta Verdiego, Marię Stuart Donizettiego oraz Normę Belliniego. W 2008 roku w czasie festiwalu orkiestrą dyrygował pochodzący z Maceraty trzykrotny zdobywca Oscara, Dante Ferretti. W 2009 roku zaprezentowano m.in. ponownie Don Giovanniego i Madame Butterfly.

Przypisy edytuj

  1. Il Monumento. sferisterio.it. [dostęp 2010-04-08]. (wł.).
  2. a b Antonio di Geronimo (pod redakcją): Macerata. Piccoli itinerari. Macerata: Regione Marche, 2009, s. 104-109.
  3. La Giostra dei Tori. sferisterio.it. [dostęp 2010-04-08]. (wł.).
  4. La riapertura del 1967. sferisterio.it. [dostęp 2010-04-08]. (wł.).