Shimogamo-jinja

Chram shintō w Kioto

Shimogamo-jinja (jap. 下鴨神社, formalnie: 賀茂御祖神社 Kamo-mioya-jinja)chram shintō w Kioto, w Japonii, usytuowany w dzielnicy Sakyō-ku u zbiegu rzek Kamo i Takano.

Shimogamo-jinja
下鴨神社
Ilustracja
Shimogamo-jinja, pawilon Maidono
Państwo

 Japonia

Miejscowość

Kioto

Data budowy

VII w.

Położenie na mapie Kioto
Mapa konturowa Kioto, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Shimogamo-jinja”
Położenie na mapie Japonii
Mapa konturowa Japonii, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Shimogamo-jinja”
Położenie na mapie prefektury Kioto
Mapa konturowa prefektury Kioto, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Shimogamo-jinja”
Ziemia35°02′20″N 135°46′21″E/35,038889 135,772500
Strona internetowa

Opis edytuj

Shimogamo-jinja jest jednym z dwóch najważniejszych chramów shintō w Kioto. Drugim jest Kamigamo-jinja. W przeszłości tworzyły jeden organizm. Obecnie są rozdzielone geograficznie, ale występują pod wspólną nazwą chramów Kamo. Według dawnych przypowieści ludowych oba sanktuaria zostały wzniesione w regionie znanym jako „brama diabła” (鬼門 kimon), aby zapobiec w tym miejscu wejściu demonów, zła i nieszczęść do miasta z północno-wschodniego kierunku[1].

Chram Shimogamo otoczony jest pierwotnym lasem o nazwie Tadasu no Mori, uznawanym za święty. Zajmuje powierzchnię około 12,4 ha, na której znajdują się drzewa mające do 600 lat[2][3]. Nazwa lasu jest bardzo stara i wieloznaczna, a jej historia niepewna. Z tego powodu tłumaczona jest w tak różny sposób, że należy ją przyjąć w oryginale.

Budynki kompleksu zostały uznane za skarby narodowe Japonii, a całość jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO od grudnia 1994 jako jeden z obiektów Zespołu zabytkowego dawnego Kioto, Uji i Ōtsu[4][5].

Historia chramu edytuj

Według wierzeń shintō założyciel rodu Kamo kami Kamotaketsunomi-no-mikoto zstąpił z niebios na ziemię na terenie góry Mikage na wschód od Kioto. Przekształcił się w trójnogiego kruka Yatagarasu, posłańca bogini słońca Amaterasu i został przewodnikiem pierwszego cesarza Japonii Jimmu. Osiadł we wschodniej części Kioto – w miejscu, gdzie istnieje chram Shimogamo. Jego córka Tamayorihime-no-mikoto pewnego dnia brała kąpiel w pobliskiej rzece Kamo. Spostrzegła płynącą rzeką strzałę, którą wyłowiła i położyła na brzegu rzeki. Na jej oczach strzała zamieniła się w pięknego boga, którego poślubiła i wkrótce zaszła w ciążę. Jej syn przeobraził się w boga piorunów Wakeikazuchi, czczonego w bliźniaczej świątyni Kamigamo[6]. Kamotaketsunomi-no-mikoto i jego córka Tamayorihime-no-mikoto są bóstwami strażniczymi, czczonymi w chramie Shimogamo[6].

W czasie panowania cesarza Tenmu (675–686 n.e.) wzniesiono pierwsze pawilony kompleksu chramów. Według zapisków z połowy VIII wieku teren ten miał powierzchnię jednego chō (około hektara), trzysta lat później chram posiadał 689 chō gruntów na terenie całej Japonii[6]. W 794 roku stolica została przeniesiona do Kioto. Cesarz Kammu odwiedził wówczas chram, modląc się o pomyślność. Od tego czasu związki chramu z kolejnymi władcami Japonii ulegały ciągłemu zacieśnianiu[7]. Największe znaczenie chramu przypada na okres panowania cesarza Saga. Z okresu jego panowania (809–823 n.e.) pochodzi wiele projektów budynków chramu oraz zachowanych do dzisiaj tradycji. Najsłynniejszym jest odbywający się co roku Aoi Matsuri (jap. 葵祭)[6][8]. Wzorując się na wcześniejszym zwyczaju praktykowanym w chramie Ise Jingū, cesarz Saga ofiarował jedną ze swych córek jako saiō (wysokiej rangi kapłankę chramu). Służyła ona jako najważniejsza kapłanka w Shimogamo-jinja i Kamigamo-jinja. Obecnie rolę saiō pełni wybierana każdego roku inna, niezamężna kobieta, która przed główną paradą musi przejść rytuały oczyszczenia[9].

Według filozofii shintō obiekty chramu Shimogamo powinny być odbudowywane co 21 lat. Poprzez fizyczną rekonstrukcję, ponowne zbudowanie pawilonów w identycznej formie i w identyczny sposób oraz ceremonialne wprowadzenie bóstwa opiekuńczego do nowego chramu (shikinen-sengū) ma prowadzić do duchowej odnowy[10]. Obecnie ten zwyczaj jest wciąż praktykowany w różnym stopniu tylko w około dziesięciu chramach shintō[6]. Ponieważ wszystkie 53 budynki chramu są wpisane na japońską listę zabytków (Important Cultural Properties)[7], odbudowa budynków została zastąpiona ich cykliczną renowacją. W 2013 roku miało miejsce 34 shikinen-sengū[6].

Najważniejsze obiekty chramu edytuj

Najważniejszymi budowlami kompleksu są dwa pawilony (sanktuaria): wschodni i zachodni. Zachodni poświęcony jest Kamotaketsunumi-no-mikoto, a wschodni Tamayorihime-no-mikoto. Ich główne wejścia skierowane są na południe zgodnie z tradycją, która narodziła się w okresie Heian. Oba budynki są jednymi z najbardziej reprezentatywnych przykładów stylu nagare-zukuri[11]. Zostały one odbudowane w 1863 roku[6]. W ich sąsiedztwie znajduje się siedem mini-chramów koto-sha (kapliczek) poświęconych Ōkuninushi-no-mikoto dawcy zdobyczy cywilizacji, Panu Wielkiej Ziemi. W shintō jest uważany m.in. za boga ziemi (Japonii, Krainy Trzcinowych Równin) i odpowiedzialny za jej tworzenie, a także budowanie narodu, handel, medycynę i rolnictwo. Każda z kapliczek poświęcona jest innemu imieniu boga Ōkuninushi. Służą one modlitwie do niego jako bóstwu dwunastu znaków chińskiego zodiaku i powodzenia w interesach[12].

Pochodzący z 1628 roku budynek maidono[13] był miejscem, które gościło wszystkich odwiedzających chram cesarzy. Maidono obecnie służy jako miejsce, gdzie odbywają się rytualne tańce w hołdzie bogom w czasie świąt i festiwali[6].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Shimogamo & Kamigamo Jinja – Twin Shrines Protecting Kyoto. Wanderlust Inc, 2018. [dostęp 2019-07-13]. (ang.).
  2. Japan-Wireless: Kamo Shrines Two of Kyoto’s most important shrines. Japan Visitor Your Tourist and Resident Guide to Japan, 2019. [dostęp 2019-06-20]. (ang.).
  3. Chris Rowthorn i inni: Japan. Santa Barbara, California: Lonely Planet Publications Pty Ltd, 2015, s. 299. ISBN 978-1-74321-674-3. (ang.).
  4. Historic Monuments of Ancient Kyoto (Kyoto, Uji and Otsu Cities). WWW.UNESCO.ORG. [dostęp 2019-05-02]. (ang.).
  5. Advisory Body Evaluation (ICOMOS): Historic Monuments of Ancient Kyoto (Kyoto, Uji and Otsu Cities). WWW.UNESCO.ORG, 1994. [dostęp 2019-05-29]. (ang.).
  6. a b c d e f g h Shimogamo-jinja: English. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).
  7. a b ROHM Co., Ltd: The Oldest Shrine in Kyoto, Surrounded by Greenery. [dostęp 2019-06-08]. (ang.).
  8. Japan-Wireless: Aoi Matsuri Historical parade from the Heian Period. Japan Visitor Your Tourist and Resident Guide to Japan, 2019. [dostęp 2019-07-05]. (ang.).
  9. Japan National Tourism Organization: Festivals & Events, Aoi Festival 葵祭. JW Web Magazine. [dostęp 2019-06-07]. (ang.).
  10. Basic Terms of Shinto. Tokyo: Kokugauin University, 1985, s. 51, 53.
  11. Mary Neighbour Parent: nagare-zukuri (流造). Japanese Architecture and Art Net Users System, Tokio, 2001. [dostęp 2019-07-06]. (ang.).
  12. ROHM Co., Ltd: Main Hall and Kotosha (affiliated shrine). [dostęp 2019-07-07]. (ang.).
  13. Mary Neighbour Parent: maidono (舞殿). Japanese Architecture and Art Net Users System, Tokio, 2001. [dostęp 2019-07-06]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Chris Rowthorn i inni: Japan. Santa Barbara, California: Lonely Planet Publications Pty Ltd, 2015, s. 292–293. ISBN 978-1-74321-674-3. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj