Shoah (film)

film dokumentalny Claude'a Lanzmanna z 1985

Shoah – dziewięcioipółgodzinny film dokumentalny Claude’a Lanzmanna z 1985 roku o Holokauście (po hebrajsku Szoa).

Shoah
Gatunek

dokumentalny

Kraj produkcji

Francja

Język

polski, angielski, hebrajski, francuski, jidysz, niemiecki

Czas trwania

566 min

Reżyseria

Claude Lanzmann

Scenariusz

Claude Lanzmann

Zdjęcia

Dominique Chapuis
William Lubtchansky
Jimmy Glasberg

Montaż

Anna Ruiz
Ziva Postec

Strona internetowa

Praca nad filmem trwała 11 lat. Dokumentacja była zbierana w 14 krajach, zdjęcia zajęły ok. 350 godzin, montaż 5 lat. W Shoah nie użyto żadnych zdjęć archiwalnych, żadnych fotografii ani kadrów z kronik niemieckich z okresu II wojny światowej. Reżyser przeprowadza wywiady ze świadkami Zagłady – Żydami, Polakami i Niemcami. Ukazane są miejsca związane z Holokaustem – tereny obozów koncentracyjnych i śmierci, tory kolejowe, miejsca, z których odbywały się deportacje. Za film ten Lanzmann otrzymał wiele nagród i 13 doktoratów honoris causa[1].

W Telewizji Polskiej w latach 80. film został wyemitowany w okrojonej wersji (trzygodzinnej), poddanej oficjalnej krytyce ze strony ówczesnej władzy[2], oskarżającej reżysera o antypolonizm[3]. Lanzmann celowo pominął wywiady z Polakami, które problematyzowały kwestię antysemityzmu w okupowanej Polsce (w tym relację Jana Karskiego o nieskutecznej audiencji u Franklina Delano Roosevelta)[4]. Co więcej, Lanzmann uznawał Shoah za jedyny słuszny film poświęcony Zagładzie Żydów, toteż przypuszczał ataki na wszelkie późniejsze produkcje poświęcone zamordowanym Żydom (na przykład Korczaka Andrzeja Wajdy oraz Listę Schindlera Stevena Spielberga)[3][5]. Jerzy Turowicz na łamach „Tygodnika Powszechnego” pisał, że „film jest zdecydowanie nieobiektywny, tendencyjny i w ostatecznej wymowie – antypolski”[4].

Przypisy edytuj

  1. Ewa Likowska: Musiałem dotrzeć do prawdy o Holokauście. tygodnikprzeglad.pl, 2003-02-16. [dostęp 2018-07-08].
  2. Jan Woleński, Symetryzm polsko-żydowski? [online], Miesięcznik Znak, 15 maja 2018 [dostęp 2019-02-22].
  3. a b Janusz Wróblewski, Zmarł Claude Lanzmann, wybitny dokumentalista, autor „Shoah” [online], www.polityka.pl, 2018 [dostęp 2019-02-22].
  4. a b Anna Bikont, A on krzyczał: „Wszyscy jesteście kapo”, „Gazeta Wyborcza”, 4 października 1997.
  5. Peter Lennon, Interview: Claude Lanzmann, „The Guardian”, 27 lipca 2001, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-02-22] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj