Sianów

Sianów
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Centrum Sianowa
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	koszaliński
Gmina	Sianów
Prawa miejskie	1343
Burmistrz	Maciej Berlicki
Powierzchnia	15,88 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 6621; 416,9 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 94
Kod pocztowy	76-004
Tablice rejestracyjne	ZKO
	Położenie na mapie gminy Sianów Sianów
	Położenie na mapie Polski Sianów
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Sianów
	Położenie na mapie powiatu koszalińskiego Sianów
	54°13′49″N 16°17′51″E/54,230278 16,297500
TERC (TERYT)	3209074
SIMC	0950240
	Urząd miejskiul. Armii Polskiej 30; 76-004 Sianów
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Sianów (tuż po wojnie Canów^[2], niem. Zanow, kaszub. Sanowò) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Sianów. Położone na Równinie Słupskiej nad strugą Polnicą, ok. 10 km od Koszalina, z którym graniczy administracyjnie.

Według danych z 30 czerwca 2009 r. miasto miało 6606 mieszkańców^[3].

Jest ośrodkiem usługowym z drobnym przemysłem spożywczym. Główny towar eksportowy dawniej stanowiły śledzie oraz piwo z lokalnego browaru (założonego w 1787).

PołożenieEdytuj

Sianów (przy współrzędnych 54°13′N 16°18′E/54,216667 16,300000) leży w północno-wschodniej części województwa zachodniopomorskiego, w północnej części powiatu koszalińskiego. Położony jest na Równinie Słupskiej, nad strugą Polnicą. Na południe od miasta płynie rzeka Unieść oraz Struga Sianowska. Sianów leży na północny wschód od Koszalina, z którym graniczy administracyjnie poprzez lasy Góry Chełmskiej.

Według danych z 1 stycznia 2009 r. powierzchnia miasta wynosi 15,88 km²^[4].

Miasto leży na historycznym Pomorzu Zachodnim. Od 1815 r. w rejencji koszalińskiej, w prowincji Pomorze. Po II wojnie światowej Sianów przyłączono do województwa szczecińskiego, a w 1950 roku został włączony do nowo powstałego województwa koszalińskiego.

W pobliżu Sianowa znajduje się rezerwat przyrody "Jodły Karnieszewickie".

HistoriaEdytuj

W 1311 r. przy okazji opisu granic Gorzebądza wspomniano o "villa Sanow", w 1330 r. wzmiankowany był Zamek, który prawdopodobnie znajdował się w widłach Unieści i Polnicy. Sianów prawa miejskie uzyskał z rąk Piotra Święcy z Polanowa w 1343 r. jako własność Święców, a następnie książąt zachodniopomorskich. W XV w. książę Bogusław X miał tu zamek myśliwski, od 1653 miasto stanowiło własność Hohenzollernów brandenburskich (zgermanizowana nazwa Zanow). W 1807 przez Sianów przeszedł pułk polski z Gdańska w drodze do Kołobrzegu, który oblegały wojska napoleońskie. Od XIX w. ośrodek przemysłu zapałczanego. W 1869 r. uzyskał połączenie kolejowe. Podczas ofensywy Armii Czerwonej zniszczenia substancji miejskiej wynosiły ok. 30%^[5].

Po przejęciu miasta przez administrację polską w 1945 r. przejściowo używano nazwy Canów (ew. Cianowo)^[6], zmienionej po konsultacji z naukowcami Instytutu Bałtyckiego^[7] rozporządzeniem rządowym z listopada 1946 r. na Sianowo^[8]. Komisja Ustalania Nazw Miejscowości przyjmując nazwę nawiązała do rzeczownika pospolitego "siano"^[9].

O gospodarce miasta decydował głównie rozwinięty przemysł zapałczany – Zakłady Przemysłu Zapałczanego "Polmatch" w Sianowie zostały zlikwidowane w 2007 r.^[10]

DemografiaEdytuj

Piramida wieku mieszkańców Sianowa w 2014 roku^[1].

ArchitekturaEdytuj

Kościół pw. św. Stanisława Kostki

Zabytki chronione prawnie w Sianowie:

układ urbanistyczny miasta^[11],
kościół pw. św. Stanisława Kostki – szachulcowy kościół parafialny z XVIII w. z wieżą murowaną z 2. poł. XVI w.,
kaplica cmentarna z 1844 r. (ul. Węgorzewska),
Park Miejski im. Powstańców Warszawskich w Sianowie^[12] z alejami dojazdowymi z pocz. XIX w. (ul. Chrobrego).

Obiekty o walorach historycznych:

ratusz z 1879 r.
eklektyczna brama miejska
budynek administracji fabryki zapałek z 1845 r.

TransportEdytuj

Przez miasto przebiega droga krajowa nr 6 (Berlin – Szczecin – Gdańsk – Kaliningrad) i linia kolejowa nr 202 Stargard – Gdańsk. Połączenie z centrum Koszalina umożliwiają prywatni przedsiębiorcy oraz autobusy PKS. Najbliższa stacja kolejowa położona jest w miejscowości Skibno (około 3 km od centrum) – zatrzymują się tam pociągi osobowe. W Skibnie znajduje się duża składnica drewna. Pociągi pospieszne i ekspresowe zatrzymują się w położonym 10 km od Sianowa Koszalinie.

GospodarkaEdytuj

Obecnie w gminie Sianów znajdują się następujące zakłady przemysłowe:

firma i fabryka "Dega" – wyroby garmażeryjne w Karnieszewicach,
palarnia kawy "MK Cafe" w Skibnie,
gospodarstwo rybackie "Dadoń",
Chłodnie i Budownictwo Przemysłowe "Ganz Polska".

EdukacjaEdytuj

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janka Bytnara
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Bohaterów 8. Drezdeńskiej Dywizji Piechoty
Przedszkole Gminne

SportEdytuj

Kluby sportowe w mieście:

UKS Kometa Sianów – Badminton.
UKS Victoria Dega Sianów
klub sportowy "Victoria Sianów" (IV liga, grupa zachodniopomorska).
UKS Victoria SP 2 Sianów (II liga kobiet, grupa kujawsko-pomorska)

AdministracjaEdytuj

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Sianowa wybierają do swojej rady miejskiej 8 radnych (8 z 15). Pozostałych 7 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Sianów. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest ratusz przy ul. Armii Polskiej.

Burmistrzowie Sianowa:

1990–1991 – Mirosław Kamiński
1991–1996 – Jerzy Gałązka
1998–2000 – Andrzej Henryk Matyjaszek
2000–2002 – Andrzej Jankowiak
2002–2006 – Andrzej Henryk Matyjaszek
2006–2010 – Ryszard Stanisław Wątroba
od 2010 – Maciej Berlicki

Gmina Sianów utworzyła w obrębie miasta 3 jednostki pomocnicze, zwane osiedlami (tj. Osiedle Nr 1, 2, 3). Organem uchwałodawczym każdego jest ogólne zebranie mieszkańców, które wybiera zarząd osiedla, składający się z przewodniczącego zarządu, sekretarza oraz od 1 do 3 członków^[13]

Mieszkańcy Sianowa wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Koszalin, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Wspólnoty wyznanioweEdytuj

Kościół rzymskokatolicki:
- parafia Świętego Stanisława Kostki
Świadkowie Jehowy:
- zbór Sianów (Sala Królestwa ul. Łużycka 74)^[14].

Zobacz teżEdytuj

Cmentarz żydowski w Sianowie

PrzypisyEdytuj

↑ ^a ^b Sianów w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11-24. ISSN 1734-6118.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-08-20. ISSN 1505-5507.
↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1980, s. 236-237, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
↑ Słownik współczesnych nazw geograficznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945-1948. Tadeusz Białecki (red.). Szczecin: Książnica Pomorska w Szczecinie, 2002, s. 190. ISBN 83-87879-34-7.
↑ 60 rocznica przybycia pierwszych osadników na Ziemię Sianowską. [dostęp 2011-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-12)].
↑ M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262, s. 8
↑ Małgorzata Żuchowska, Nazwy miejscowości nadbałtyckich, w: Poznaj swój kraj, nr 4/1986, s.13, ISSN 0832-6151
↑ Cezary Sołowij: Zapałki się wypaliły. Serwis Głosu Koszalińskiego. [dostęp 2010-02-18].
↑ zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, nr rej. 557 z dnia 14.02.1966
↑ Nazwa zgodnie z Uchwałą Nr LI/368/2014 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 23 września 2014 r.
↑ Uchwała Nr XXVII/154/2004 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 29 grudnia 2004 r. ws. uchwalenia statutów osiedli Gminy i Miasta Sianów (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2005 r. Nr 26, poz. 549)
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-15] .

Linki zewnętrzneEdytuj

Oficjalna strona miasta i gminy Sianów
Zanów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 393 .

[populacja2016-1] Sianów w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[2] Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945

[Ludność2009-06-3] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11-24. ISSN 1734-6118.

[4] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-08-20. ISSN 1505-5507.

[pomorze-5] CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1980, s. 236-237, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .

[6] Słownik współczesnych nazw geograficznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945-1948. Tadeusz Białecki (red.). Szczecin: Książnica Pomorska w Szczecinie, 2002, s. 190. ISBN 83-87879-34-7.

[7] 60 rocznica przybycia pierwszych osadników na Ziemię Sianowską. [dostęp 2011-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-12)].

[8] M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262, s. 8

[9] Małgorzata Żuchowska, Nazwy miejscowości nadbałtyckich, w: Poznaj swój kraj, nr 4/1986, s.13, ISSN 0832-6151

[10] Cezary Sołowij: Zapałki się wypaliły. Serwis Głosu Koszalińskiego. [dostęp 2010-02-18].

[11] zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, nr rej. 557 z dnia 14.02.1966

[12] Nazwa zgodnie z Uchwałą Nr LI/368/2014 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 23 września 2014 r.

[13] Uchwała Nr XXVII/154/2004 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 29 grudnia 2004 r. ws. uchwalenia statutów osiedli Gminy i Miasta Sianów (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2005 r. Nr 26, poz. 549)

[14] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-15] .

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]