Sidney B. Sperry
Sidney Branton Sperry (ur. 26 grudnia 1895 w Salt Lake City, zm. 4 września 1977[1]) – amerykański biblista, jeden z pionierów systematycznych badań nad Księgą Mormona.
| Data i miejsce urodzenia |
26 grudnia 1895 |
|---|---|
| Data śmierci |
4 września 1977 |
| Zawód, zajęcie |
biblista, badacz Księgi Mormona |
Życiorys edytuj
Urodził się w Salt Lake City[1], stolicy ówczesnego Terytorium Utah, jako syn Harrisona Sperry'ego oraz Josephine Titcomb[1]. Ukończył L.D.S. High School w rodzinnym mieście[1]. Studiował początkowo na Uniwersytecie Utah, uzyskał licencjat z zakresu chemii i geologii (1917)[1]. Podjął następnie pracę w United States Bureau of Metallurgical Research[1]. Służbę misjonarską, w kulturze mormońskiej tradycyjnie podejmowaną wówczas przez młodych mężczyzn, odbył na południu Stanów Zjednoczonych (1919–1921). Zaniepokojony brakiem poważniejszych opracowań naukowych poświęconych pismom świętym należącym do mormońskiego kanonu podjął studia z zakresu Starego Testamentu na Uniwersytecie w Chicago[2]. Magisterium uzyskał w 1926[2], doktorat, na tej samej uczelni, obronił w 1931[3]. Był pierwszym mormonem z doktoratem z zakresu języków biblijnych[4]. Kształcił się również w zakresie archeologii w Jerozolimie (1931–1932)[1]. Po powrocie do kraju podjął pracę na nowo utworzonym wydziale religii Uniwersytetu Brighama Younga (BYU)[5]. Specjalista w zakresie Starego Testamentu, w swej karierze dydaktycznej wykładał także przedmioty związane z Nowym Testamentem, Księgą Mormona czy historią starożytnego Rzymu[6]. Kierował wydziałem religii BYU (1948–1954), był jednym z inicjatorów utworzenia wydziału archeologii na tym samym uniwersytecie[7]. Wyróżniony Karl G. Maeser Distinguished Teaching Award (1962)[1] oraz doktoratem honorowym BYU (1976)[1]. Na emeryturę przeszedł w 1971[1].
Mimo swej starotestamentalnej specjalizacji Sperry znany był prawdopodobnie najlepiej z badań nad Księgą Mormona[4]. Jego szeroka działalność na tym polu starała się czerpać z aparatu naukowego biblistyki w gruntownej, wielowymiarowej analizie mormońskiej świętej księgi[5]. Był jednym z pierwszych badaczy sugerujących, że należy ją uznać za arcydzieło literackie[4]. Jako pierwszy podjął systematyczne badania nad wielogatunkowością tego świętego dla mormonów tekstu, wyodrębniając w nim szesnaście współistniejących gatunków literackich[4]. Przypisuje mu się również ukucie terminu „Psalm Nefiego”, używanego na określenie wersetów 16-35 czwartego rozdziału 2. Księgi Nefiego[8]. Bronił historyczności Księgi Mormona[9] oraz jej semickiego pochodzenia[5]. Wskazywał na obecność elementów typowych dla hebrajskiej poezji na kartach tego tekstu[4].
Pozostawił po sobie 18 publikacji książkowych[10], w tym opracowania poświęcone kolejno Naukom i Przymierzom oraz Perle Wielkiej Wartości[4]. 3. Księgę Nefiego określał mianem amerykańskiej ewangelii[4], podkreślając, że stanowi ona samo sedno przesłania zawartego w Księdze Mormona[4].
We wrześniu 1921, wkrótce po powrocie z misji, poślubił Evę Lilę Braithwaite[1]. Para doczekała się 8 dzieci[1]. Publikował na łamach rozmaitych związanych z Kościołem periodyków, w tym „Liahony”, „Improvement Era” i „Instructor”[1]. Był również uzdolniony muzycznie, ceniono go zwłaszcza jako organistę[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n BYU Library - Special Collections: Biographical History. [w:] Sidney B. Sperry papers [on-line]. lib.byu.edu. [dostęp 2021-03-17]. (ang.).
- ↑ a b Dennis L. Largey, Andrew H. Hedges, John Hilton III, and Kerry Hull (red.): The Coming Forth of the Book of Mormon A Marvelous Work and a Wonder. Salt Lake City: Religious Studies Center Brigham Young University, 2015, s. 211. ISBN 978-1-62972-114-9.
- ↑ Sperry 1995 ↓, s. xiv.
- ↑ a b c d e f g h Ellis T. Rasmussen: Sidney B. Sperry: Student of the Book of Mormon. [w:] Ensign [on-line]. churchofjesuschrist.org, July 1986. [dostęp 2021-03-17]. (ang.).
- ↑ a b c Dennis L. Largey, Andrew H. Hedges, John Hilton III, and Kerry Hull (red.): The Coming Forth of the Book of Mormon A Marvelous Work and a Wonder. Salt Lake City: Religious Studies Center Brigham Young University, 2015, s. 212. ISBN 978-1-62972-114-9.
- ↑ Sidney 1995 ↓, s. x.
- ↑ Sperry 1995 ↓, s. xv-xvi.
- ↑ Sondrup 1981 ↓, s. 358.
- ↑ Anderson 1995 ↓, s. xxi.
- ↑ Sidney 1995 ↓, s. xi.
Bibliografia edytuj
- Sidney B. Sperry. „Journal of Book of Mormon Studies”. 4 (1), s. IX–XI, 1995. Brigham Young University. ISSN 2168-3158.
- Sidney B. Sperry: The Man, Scholar, and Teacher. „Journal of Book of Mormon Studies”. 4 (1), s. XII–XVI, 1995. Brigham Young University. ISSN 2168-3158.
- Richard Lloyd Anderson. Sidney B. Sperry: Steadfast Scholar. „Journal of Book of Mormon Studies”. 4 (1), s. XXI–XXIII, 1995. Brigham Young University. ISSN 2168-3158.
- V. Wallace McCarlie. Teaching Legacy: Sidney B. Sperry Father of Religious Education at BYU. „BYU Religious Education Review”. 2 (2), s. 10–13, 2009. Brigham Young University.
- Steven P. Sondrup. The Psalm of Nephi: A Lyric Reading. „Brigham Young University Studies Quarterly”. 21 (3), s. 357–372, 1981. Brigham Young University. ISSN 2167-8472.
- Clyde D. Ford. THE SIDNEY SPERRY/HEBER SNELL DEBATES: CRITICAL BIBLICAL SCHOLARSHIP AND MORMON TRADITION. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 55 (2), s. 1–35, 2022. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Casey P. Griffiths. The Chicago Experiment: Finding the Voice and Charting the Course of Religious Education in the Church. „Brigham Young University Studies Quarterly”. 49 (4), s. 91–130, 2010. Brigham Young University. ISSN 2167-8472.