Simone Weil

francuska filozof i myślicielka

Simone Adolphine Weil (wym. [simɔn vɛj]; ur. 3 lutego 1909 w Paryżu, zm. 24 sierpnia 1943 w Ashford w Anglii) – francuska filozofka, mistyczka oraz aktywistka polityczna żydowskiego pochodzenia. Siostra matematyka André Weila.

Simone Weil
Simone Adolphine Weil
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 lutego 1909
Paryż

Data i miejsce śmierci

24 sierpnia 1943
Ashford

Zawód, zajęcie

filozofka, pisarka, aktywistka polityczna

podpis
Simone Weil (1921)

Thomas Merton pisał, że „Simone Weil była gnostyczką i katoliczką, żydówką i albigensem, mediewistką i modernistką, racjonalistką i mistyczką, buntowniczką i świętą”[1].

Życiorys edytuj

Pochodziła z zasymilowanej, zamożnej rodziny żydowskiej, która aktywnie uczestniczyła w życiu kulturalnym Francji. W młodości zdobyła rozległą wiedzę w zakresie między innymi: filozofii, literatury klasycznej, historii i religii. Studiowała w École Normale Supérieure, a po ukończeniu wykładała przez kilka lat filozofię i grekę w liceach.

W czasie światowego kryzysu ekonomicznego, społeczne i polityczne poglądy Weil uległy zdecydowanej radykalizacji. Zaczęła sympatyzować z lewicowymi partiami politycznymi i ruchami związkowymi. Chciała poznać na własnym doświadczeniu życie środowisk robotniczych; w latach 1934–1935 pracowała w zakładach Renault i Alsthom w Paryżu jako robotnica. We francuskim ruchu robotniczym najbliższa jej była tradycja syndykalistyczna. Miała duży dystans w stosunku do Francuskiej Partii Komunistycznej.

W sierpniu 1936 wyjechała do Hiszpanii. Tam też dołączyła do anarchistycznej milicji walczącej z nacjonalistami. Wypadek zmusił Simone Weil do powrotu we wrześniu[2]. Po klęsce Francji podczas II wojny światowej, wyjechała do Nowego Jorku w 1942. Niedługo potem przybyła do Londynu i nawiązała kontakt z Komitetem Wolnych Francuzów. W 1943 przewieziono ją do sanatorium w Ashford, gdzie zmarła.

Nie ma pewności co do faktu przyjęcia chrztu przez Simone Weil. Według relacji Simone Deitz, jej przyjaciółki, dwa tygodnie przed śmiercią została ochrzczona w wierze Kościoła katolickiego. Jednak nie rozstrzygniętą rzeczą jest czy lub w jakim stopniu była tego świadoma[3].

Dzieła edytuj

W języku francuskim (wybór) edytuj

  • La Pesanteur et la grâce, ze wstępem Gustave′a Thibon, seria L′Épi, Plon, Paris 1947
  • L′Enracinement. Prélude à une déclaration des devoirs envers l'être humain, Gallimard, Paris, 1949
  • Attente de Dieu, ze wstępem Josepha-Marie Perrina OP, Éd. du Vieux Colombier, Paris 1950
  • Lettre à un religieux, seria Espoir, Gallimard, Paris 1951
  • Intuitions préchrétiennes, Les Editions de la Colombe, Paris 1951
  • Sur la science, seria Espoir, Gallimard, Paris 1953
  • Oppression et liberté, seria Espoir, Gallimard, Paris 1955

Przekłady na język polski edytuj

  • Wybór pism, przeł. Czesław Miłosz, Biblioteka „Kultury”, Paryż 1958
  • Zakorzenienie i inne fragmenty. Wybór pism, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak; Biblioteka Więzi t. II, Kraków 1961, s. 318
  • Świadomość nadprzyrodzona (wybór myśli), przeł. Aleksandra Olędzka-Frybesowa, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1965, s. 358; wyd. IV rozszerzone 1999, ISBN 83-211-6563-X.
  • Rozważania o przyczynach wolności i ucisku społecznego, Lublin 1979; Kraków 1980
  • Wybór pism (dwa tomy), Krąg, Warszawa 1983, drugi obieg
  • Myśli, wyb. Aleksandra Olędzka-Frybesowa, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1985, s. 236, ISBN 83-211-0706-0.
  • Szaleństwo miłości. Intuicje przedchrześcijańskie, przeł. Maria E. Plecińska, Brama – Książnica Włóczęgów i Uczonych, Poznań 1993, ISBN 83-900255-9-0.
  • Pisma londyńskie i ostatnie listy, przeł. Maria i Jacek Plecińscy, Brama – Książnica Włóczęgów i Uczonych, Poznań 1994, ISBN 83-85990-03-8.
  • Dzieła, przeł. Małgorzata Frankiewicz et al., Brama – Książnica Włóczęgów i Uczonych, Poznań 2004, ISBN 83-914652-4-1.
  • Wenecja ocalona. Notatki do Wenecji ocalonej, przeł. Adam Wodzicki, Wydawnictwo Austeria, Kraków 2007, ISBN 978-83-89129-43-7.

Przypisy edytuj

  1. Jacek Puciato: Simone Weil – między herezją a świętością. Polskie Radio. Dwójka, 2013-08-31. [dostęp 2014-11-09].
  2. Simone Pétrement, La vie de Simone Weil, Fayard, 1997, ISBN 978-2-213-59992-2 (fr.), (I wyd. 1973).
  3. Eric O. Springsted: Simone Weil and Baptism. 2008-12-10. [dostęp 2017-12-05]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • S. Pétrement, La vie de Simone Weil (biografia), Fayard, ISBN 978-2-213-59992-2.
  • B. Skarga (red.), Przewodnik po literaturze filozoficznej XX w., I tom, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994, ISBN 83-01-11332-4.
  • G. Fiori, Simone Weil: kobieta absolutna (biografia), Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów „W drodze”, Poznań 2008, ISBN 978-83-7033-668-4.

Linki zewnętrzne edytuj