Siphonophorida
Siphonophorida – rząd wijów z gromady dwuparców i podgromady Chilognatha. Obejmuje około 70 opisanych gatunków.
| Siphonophorida | |
| Newport, 1844 | |
_with_618_legs_-_ZooKeys-241-077-SP-6-top.jpg) Illacme plenipes | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| (bez rangi) | Colobognatha |
| Rząd |
Siphonophorida |
Opis edytuj
Krocionogi o bardzo silnie wydłużonym i gęsto oszczecinionym ciele. Dorosłe formy osiągają do 36 mm długości mają do 192 pierścieni zagłowowych. Pierścienie tułowia są wąskie, o tergitach niezrośniętych z pleurytami i pozbawionych paranota i podłużnej bruzdy grzbietowej[1]. Głowa jest dziobiasto wydłużona[1][2], pozbawiona oczu, o silnie zmodyfikowanych żuwaczkach. W gnatochilarium brak podstawowego zestawu sklerytów[1]. Należą tu zwierzęta o największej liczbie odnóży. Rekordzistą jest Illacme plenipes u którego ich liczba przekraczać może 750[3]. Samce mają tylne odnóża siódmego i przednie odnóża ósmego pierścienia tułowia przekształcone w gonopody[4].
Występowanie edytuj
W Amerykach dwuparce te rozsiedlone są od południowych krańców Stanów Zjednoczonych, przez Antyle i Amerykę Centralną po Peru, Boliwię i Brazylię, sięgając w tej ostatniej okolic Zwrotnika Koziorożca. W Afryce stwierdzono je w zachodnim RPA i na Seszelach. Ponadto znane są z północnych Indii, północnego Pakistanu, Sri Lanki, Azji Południowo-Wschodniej, Papui-Nowej Gwinei, Australii, Nowej Zelandii oraz zachodniej Oceanii[5].
Systematyka edytuj
Takson ten wprowadzony został w 1895 przez George’a Newporta. Należy do niego około 70 opisanych gatunków, zgrupowanych w dwóch rodzinach[6]:
- Siphonophoridae Newport, 1844
- Siphonorhinidae Cook, 1895
Według analiz filogenetycznych Enghoffa z 1984 oraz analizy morfologicznej Regiera i innych z 2005 Siphonophorida zajmują pozycję siostrzaną względem Polyzoniida lub Platydesmida[7][8]. Analiza molekularna Regiera i innych z 2005 metodą największej parsymonii umieszcza je jako siostrzane dla kladu obejmującego Platydesmida i Polyzoniida, a analiza metodami bayesowskimi jako siostrzane dla Platydesmida[8].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Descriptions and putative apomorphies of millipede clades. [w:] Milli-PEET: Millipede Systematics [on-line]. Field Museum of Natural History, 26 września 2006. [dostęp 2017-10-10].
- ↑ Jolanta Wytwer: gromada: dwuparce – Diplopoda. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 29–52.
- ↑ Paul E. Marek, Jason E. Bond. Biodiversity hotspots: rediscovery of the world’s leggiest animal. „Nature”. 441 (7094), s. 707, 2006. DOI: 10.1038/441707a.
- ↑ Rowland M. Shelley. Centipedes and Millipedes with Emphasis on North American Fauna. „The Kansas School Naturalist”. 45 (3), s. 1–16, 1999.
- ↑ Rowland M. Shelley, Sergei I. Golovatch. Atlas of myriapod biogeography. I. Indigenous ordinal and supra-ordinal distributions in the Diplopoda: Perspectives on taxon origins and ages, and a hypothesis on the origin and early evolution of the class. „Insecta Mundi”. 158, s. 1–134, 2011.
- ↑ William Shear, Class Diplopoda de Blainville in Gervais, 1844, [w:] Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, 2011, s. 159–164 [dostęp 2017-10-08].
- ↑ H. Enghoff. Phylogeny of millipedes-a cladistic analysis. „Zeitschrift für Zoologische Systematik und Evolutionsforschung”. 22 (1), s. 8-26, 1984.
- ↑ a b J.C. Regier, H.M. Wilson, J.W. Shultz. Phylogenetic analysis of Myriapoda using three nuclear protein-coding genes. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 34, s. 147-158, 2005.