Skansen Leśnej Kolei Wąskotorowej w Pionkach
Skansen Leśnej Kolei Wąskotorowej im. Jana Szweda w Pionkach – muzeum (skansen techniki) z siedzibą w Pionkach, działające w latach 2005-2010. Skansen prezentował zabytki techniki, związane z funkcjonowaniem Kolei Leśnej Pionki oraz innych przemysłowych kolei wąskotorowych.
![]() Parowozownia (listopad 2017) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. Partyzantów 1 |
Data założenia |
2005 |
Data likwidacji |
2010 |
Zakres zbiorów |
zabytki techniki |
Położenie na mapie Pionek ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu radomskiego ![]() | |
![]() |
Historia
edytujPlacówka powstała z inicjatywy Fundacji Polskich Kolei Wąskotorowych[1], która wydzierżawiła halę dawnej lokomotywowni od Nadleśnictwa Kozienice, a jej otwarcie miało miejsce 18 czerwca 2005 roku[2][3]. W ramach skansenu odremontowano parowozownię oraz ułożono kilkudziesięciometrowy odcinek torów, przy udziale wolontariuszy. Zgromadzono również tabor, poddany renowacji (częściowo kupowany przez FPKW, osobiście jej prezesa Pawła Szweda i osoby prywatne)[4]. Lokomotywa Lyd2-63 (z Witaszyckiej KD) została uratowana przed złomowaniem w Ostrowie Wielkopolskim[5]. Na terenie skansenu zgromadzono tabor:
- lokomotywy spalinowe: LKM V10C z 1973[6], WLs40[6], Lyd2-63[4], Gmeinder z 1940[6] (depozyt)[4] i Deutz z ok. 1927 (depozyt)[4][6],
- wagony osobowe, typu "towos", barowy, bagażowy oraz towarowe: typu kłonicowego (z 1952)[6], platformy, koleby, węglarki oraz wagon kryty z 1940[6],
- drezyny: motorowa i ręczna, wózki torowe oraz lokomobilę parową,
- normalnotorowy wózek motorowy WM5[4][6].
Od stycznia 2010 roku Fundacja zaprzestała finansowania skansenu i przeszedł on na własny rozrachunek, prowadzony przez byłego prezesa FPKW Pawła Szweda, jako niezależna inicjatywa. W lokomotywowni otwarto pizzerię, lecz działalność skansenu przynosiła straty i umowa dzierżawy lokomotywowni została wypowiedziana, a skansen został zlikwidowany[4]. W październiku tegoż roku tabor został w większości zakupiony przez prywatną osobę i wywieziony do Zabytkowej Stacji Kolejki Wąskotorowej w Rudach[4]. Podczas likwidacji złomowano lokomotywę LKM V10C[4]. Nieruchomość, na której położone było muzeum została przejęta przez właściciela - Nadleśnictwo Kozienice, który w 2013 roku zbył ją na rzecz prywatnego nabywcy[7]. W 2020 historyczny budynek parowozowni wyburzono[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Kolej leśna Puszczy Kozienickiej - Pionki
- ↑ Kolejka na bocznicy?!
- ↑ Ludzie mniej lub bardziej związani z Garbatką i mniej lub bardziej zasłużeni dla Garbatki. mojagarbatka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-08)].
- ↑ a b c d e f g h M. Malczewski, Kolej..., s.36-38
- ↑ Marek Malczewski (opr.): Witaszyckie „Lidki”, „Świat Kolei” nr 3/2006, s.31
- ↑ a b c d e f g G. Findler Tabor w Pionkach, Świat Kolei nr 9/2005, s. 6
- ↑ Roman Fido: Dobra nieruchomość i jest na sprzedaż. www.nadzagozdzonka.pl, 2015-02-20. [dostęp 2015-09-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-09)]. (pol.).
- ↑ Koniec marzeń o odbudowie kolejki wąskotorowej w Pionkach. Stara parowozownia w gruzach
Bibliografia
edytuj- Roman Fido: Lokomotywa nie odjechała. www.nadzagozdzonka.pl, 2012-04-12. [dostęp 2015-09-04]. (pol.).
- Judyta Kurowska-Ciechańska, Ariel Ciechański: Skansen Kolei Leśnej w Pionkach. www.wste.pl. [dostęp 2015-09-04]. (pol.).
- Marek Malczewski, Kolej Puszczy Kozienickiej w Pionkach. Nadzieja i ponowny upadek., "Świat Kolei" nr 1/2011
Linki zewnętrzne
edytuj- Skansen w Pionkach na stronie FPKW. fpkw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-20)].