Skawina (gmina)
Skawina – gmina miejsko-wiejska w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie krakowskim.
gmina miejsko-wiejska | |||||
Ratusz w Skawinie | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
TERC |
1206113 | ||||
Siedziba | |||||
Burmistrz | |||||
Powierzchnia |
100,15 km² | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
433,0 os./km² | ||||
Nr kierunkowy |
12 | ||||
Tablice rejestracyjne |
KRA | ||||
Adres urzędu: Rynek 132-050 Skawina | |||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
49°59′N 19°50′E/49,975000 19,828333 | |||||
Strona internetowa | |||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Siedziba gminy to Skawina.
Według danych z 30 czerwca 2016 r. gminę zamieszkiwało 43 235 osób[3].
Struktura powierzchni
edytujWedług danych z roku 2012 gmina Skawina ma obszar 9984 ha[4], w tym:
- pola uprawne: 51%
- zieleń nieurządzona: 20%
- zabudowa: 16%
- lasy: 11%[5]
Demografia
edytujDane z 30 czerwca 2004:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 41 256 | 100 | 21 263 | 51,5 | 19 993 | 48,5 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
411,9 | 212,3 | 199,6 |
Pierwsza pod względem liczby mieszkańców gmina powiatu krakowskiego.
- Piramida wieku mieszkańców gminy Skawina w 2014 roku[3].
Historia
edytujGmina Skawina powstała 1 czerwca 1941, podczas okupacji hitlerowskiej, z obszaru dotychczasowych gmin[6][7]:
- Radziszów (gromady Borek Szlachecki, Buków, Gołuchowice, Krzęcin, Ochodza, Polanka-Haller, Radziszów, Rzozów i Zelczyna),
- Tyniec (gromady Kopanka, Korabniki, Samborek, Sidzina i Tyniec).
- Sułkowice (gromada Wola Radziszowska).
Po wojnie w powiecie krakowskim w woj. krakowskim w składzie spod okupacji, lecz bez gromady Wola Radziszowska, którą włączono z powrotem do reaktywowanej gminy Sułkowice w reaktywowanym powiecie myślenickim[8].
1 listopada 1946 z części obszaru gromady Gołuchowice w gminie Skawina utworzono nową gromadę Jurczyce, a z części obszaru gromady Buków – nową gromadę Kulerzów[9]. Według stanu z 1 lipca 1952 jednostka składa się zatem z 16 gromad: Borek Szlachecki, Buków, Gołuchowice, Jurczyce, Kopanka, Korabniki, Krzęcin, Kulerzów, Ochodza, Polanka-Haller, Radziszów, Rzozów, Samborek, Sidzina, Tyniec i Zelczyna[10]. 5 października 1954 gromadę Samborek włączono do Skawiny[11].
Gmina Skawina została zniesiona jesienią 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[12].
Reaktywowano ją dopiero 1 stycznia 1973[13]. Tego samego dnia do Skawiny włączono sołectwo Korabniki[14].
Religia
edytuj- Kościół rzymskokatolicki: 10 parafii
- Świadkowie Jehowy: dwa zbory[15]
- Kościół Zielonoświątkowy w RP: Zbór Syloe
Zabytki
edytujObiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[16].
- Facimiech:
- Jurczyce:
- Korabniki:
- Krzęcin:
- Ochodza:
- Polanka Hallera:
- Radziszów:
- Skawina:
- kościół św. Szymona Judy w Skawinie
- kościół Nawiedzenia NMP w Skawinie
- synagoga Chewra Thilim w Skawinie
- ratusz w Skawinie
- zespół zabudowy dworca PKP w Skawinie
- Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”
- park miejski w Skawinie
- dom przy ul. Konopnickiej 2 w Skawinie
- dom w Skawinie-Rynek 17
- dom w Skawinie-Rynek 18
- dom w Skawinie-Rynek 20
- Wielkie Drogi:
- Wola Radziszowska:
Pozostałe zabytki i miejsca pamięci
edytujKultura
edytujNa terenie gminy działają:
- kapela ludowa z Radziszowa,
- chór żeński „Cantica” w Woli Radziszowskiej,
- teatr tańca „IKA” (Zespół Tańca Nowoczesnego),
- orkiestra dęta „Sygnał” z Radziszowa,
- orkiestra dęta z Krzęcina,
- dziecięcy zespół regionalny z Jurczyc,
- zespół wokalno-instrumentalny Amazing z Jaśkowic,
- zespół wokalno-instrumentalny Spiders z Jaśkowic,
- dziecięcy zespół tańca nowoczesnego z Rzozowa,
- zespoły rockowe w Skawinie.
Sołectwa
edytujSąsiednie gminy
edytujBrzeźnica, Czernichów, Kalwaria Zebrzydowska, Kraków, Lanckorona, Liszki, Mogilany, Myślenice, Sułkowice
Galeria
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Urząd Miasta i Gminy w Skawinie: Burmistrz Miasta i Gminy Skawina. gminaskawina.pl. [dostęp 2018-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-12)].
- ↑ Burmistrzem w Skawinie został Norbert Rzepisko. skawina.eu, 2018-10-22. [dostęp 2018-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-12)].
- ↑ a b c Gmina Skawina w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ dane GUS
- ↑ Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Skawina 2009
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 535
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, cz.1-2 (1948). Instytut Wydawniczy "Kolumna", Warszawa.
- ↑ Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1946, nr 21, poz. 102
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 sierpnia 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Uchwała Nr 16/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie zmiany granic niektórych miast w województwie krakowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268).
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2016-01-21] .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .