Skrzynka pocztowa

punkt odbioru poczty

Skrzynka pocztowa, nadawcza skrzynka pocztowa[1] – zamykane pudło, najczęściej o kształcie zbliżonym do prostopadłościanu, choć poczty niektórych krajów używają także innych konstrukcji – obecnie najczęściej wykonane ze stali w celu zapobieżenia wandalizmom i kradzieży, w którego górnej części jednego lub dwóch boków umieszczone są szczeliny umożliwiające wrzucanie do środka listów i kartek pocztowych. Skrzynki takie są przez pracowników poczty regularnie opróżniane (w małych miejscowościach co kilka dni, w większych skupiskach ludzkich codzienne) z wrzuconych do nich przesyłek (pracownicy poczty dysponują specjalnymi kluczami, umożliwiającymi im otwieranie zamknięć skrzynek), które następnie przewożone są do pocztowych sortowni i dalej do adresatów.

Skrzynka pocztowa w Polsce (2007)
Skrzynka pocztowa w Irlandii (2009)

Pierwsze publiczne skrzynki pocztowe w Polsce zainstalowano w Warszawie w 1842 (tylko na listy wysyłane na koszt odbiorcy), W 1860 w Królestwie Polskim wprowadzono do obiegu pierwsze polskie znaczki pocztowe. W 1872 skrzynki pocztowe zainstalowano w Kaliszu (malowane na żółto)[2]. W Polsce do końca XX w. w użyciu były trzy rodzaje skrzynek pocztowych: do przesyłek zamiejscowych (malowane na czerwono), do przesyłek miejscowych (malowane na zielono), do przesyłek lotniczych (malowane na granatowo)[3].

Skrzynki pocztowe zawieszane są trwale na ścianach budynków lub ustawiane na chodnikach. Oznaczane są zazwyczaj w sposób standardowy w całym kraju – kształtem, kolorem i symbolami poczty (np. w Polsce i Wielkiej Brytanii – na czerwono, w Szwecji, Szwajcarii i Niemczech – na żółto, w Estonii – na pomarańczowo). Za czasów Cesarstwa Niemieckiego skrzynki pocztowe poczty niemieckiej były niebieskie. W Stanach Zjednoczonych, gdzie państwo nie ma monopolu pocztowego, kształt i kolor skrzynek pocztowych jest zróżnicowany. Ze względu na odmienności konstrukcyjne skrzynek w Wielkiej Brytanii w brytyjskiej odmianie języka angielskiego różne rodzaje skrzynek poczty Zjednoczonego Królestwa mają różne nazwy: wolno stojące w kształcie słupków – pillar box, montowane do ściany – wall box, montowane do latarni – lamp box.

Zazwyczaj na skrzynce znajduje się informacja, jak często skrzynka jest opróżniana lub kiedy będzie opróżniona najbliższym razem. Czasem jest to w formie tabliczki z nazwą dnia tygodnia, w którym przewiduje się następne opróżnienie skrzynki (jeśli odbywa się to nie częściej niż raz dziennie o stałej porze). W Niemczech informacja o terminach opróżniania skrzynek znajduje się zazwyczaj w specjalnej tabelce przytwierdzonej do skrzynki, przy czym dużym, z daleka widocznym czerwonym kółkiem oznaczane są skrzynki opróżniane także w niedziele.

Według danych z 31 grudnia 2009 w Polsce było 47,6 tys. czynnych nadawczych skrzynek pocztowych, z czego 61,6% na obszarach wiejskich[4].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 14 marca 2014 r. w sprawie nadawczych skrzynek pocztowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 381).
  2. Władysław Kościelniak, Krzysztof Walczak: Kronika miasta Kalisza. Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2002, s. 139. ISBN 83-85638-43-1.
  3. Tadeusz Hampel (red.): Encyklopedia filatelistyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 509. ISBN 83-01-11373-1.
  4. Łączność - wyniki działalności w 2009 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-09-16, s. 40. ISSN 1506-798X.