Sobota (wieś w województwie łódzkim)
wieś w województwie łódzkim
Sobota – wieś w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Bielawy. Od 1393 (lub według niektórych źródeł 1451) do 1870 prawa miejskie. W drugiej połowie XVI wieku jako prywatne miasto szlacheckie położone było w powiecie orłowskim województwa łęczyckiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie skierniewickim.
wieś | |
Dwór w Sobocie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
471[2] |
Strefa numeracyjna |
46 |
Kod pocztowy |
99-423[3] |
Tablice rejestracyjne |
ELC |
SIMC |
0724809 |
Położenie na mapie gminy Bielawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu łowickiego | |
52°06′56″N 19°41′34″E/52,115556 19,692778[1] |
Zabytki
edytujWedług rejestru zabytków NID[5] na listę zabytków wpisane są obiekty:
- kościół parafialny pw. świętych Piotra i Pawła, 1518, XIX, nr rej.: 34 z 18.07.1962 oraz 117 z 24.08.1967
- cmentarz rzymskokatolicki, nr rej.: 804 z 20.11.1991
- kościół cmentarny pw. Przemienienia Pańskiego, drewniany, 1 poł. XVII, nr rej.: 871-VI-90 z 1946, 118-V-27 z 18.01.1962 oraz 118 z 24.08.1967
- zespół dworski, XVI, 2 poł. XIX:
- dwór „zameczek”[6] – w parku w Sobocie znajduje się renesansowy dwór murowany Zawiszów, przebudowany na neogotycki w latach międzywojennych. W 1985 w czasie badań archeologicznych w bryle dworu zidentyfikowano pozostałości sześciobocznej wieży o boku długości 4,5 m, opiętej narożnymi przyporami i zbudowanej z cegły gotyckiej. Jest to jedyny dotychczas zidentyfikowany fragment XV-wiecznego zamku, najprawdopodobniej rezydencji obronnej Doliwitów Sobockich. Rodzina ta była dość znacząca w wiekach XIV–XV, wywodzili się z niej dwaj wysocy urzędnicy: wojewoda łęczycki Jan i kasztelan łęczycki Tomasz. Najprawdopodobniej ten ostatni zajmujący wcześniej stanowisko miecznika, a potem sędziego łęczyckiego, podjął się budowy rodowego zamku.
- park z aleją dojazdową, nr rej.: 616 z 24.08.1967 oraz 183 z 16.09.1978
inne:
Ludzie związani z Sobotą
edytuj- Franciszek Wojda – polski rolnik, polityk, minister rolnictwa i dóbr państwowych w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego
- Artur Zawisza – działacz niepodległościowy, uczestnik powstania listopadowego
Galeria
edytuj-
Dwór "Zameczek"
-
Dawna karczma z podcieniami
-
Kościół cmentarny, XVII w.
-
Stalowy nagrobek
-
Uroczystość Bożego Ciała
-
Szczyt w kościele śś. Piotra i Pawła
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126054
- ↑ Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-07-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1184 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-17].
- ↑ nr rej.: 615 z 24.08.1967
Bibliografia
edytuj- Jan Salm, „Zameczek” w Sobocie – wstępne wyniki badań architektonicznych, ZNPŁ nr 553; Budownictwo, z. 42, rok 1991, s. 183-195.
Zobacz też
edytuj- bitwa pod Sobotą (1655) – starcie wojsk polskich ze szwedzkimi podczas potopu szwedzkiego
- Jasne łany
Linki zewnętrzne
edytuj- Pałac (zamek) w Sobocie na stronie Zamki i Pałace województwa łódzkiego
- Sobota 1 (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 953 .