Sodalit (kamień niebieski) – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do skaleniowców. Należy do minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych rejonach Ziemi.

Sodalit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

kamień niebieski

Skład chemiczny

glinokrzemian sodu (Na8[Cl2(AlSiO4)6])

Twardość w skali Mohsa

5,5–6

Przełam

nierówny, muszlowy

Łupliwość

niewyraźna

Układ krystalograficzny

regularny

Gęstość minerału

2,14–2,40 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

różne odcienie niebieskości, szary, brązowy, żółtawy, bywa bezbarwny, fioletowoniebieska z białymi, zielonymi, czerwonymi, różowymi żyłkami[1]

Rysa

biała, czasami bladoniebieska

Połysk

szklisty, czasem tłusty[1]

Współczynnik załamania

1,483-1,487[1]

Figurka hipopotama z sodalitu

Nazwa pochodzi od „soda”, nawiązuje do sodu, ważnego składnika tego minerału oraz gr. lithos = kamień, skała.

Charakterystyka edytuj

Właściwości edytuj

Rzadko tworzy kryształy, najczęściej izometryczne o pokroju słupkowym, często występują zbliźniaczenia. Jest kruchy, nieprzezroczysty, z widocznymi i nieregularnymi żyłkami i plamami. Wystawiony na działanie światła blednie – staje się biały lub bezbarwny. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych czasami w formie odosobnionych, nieforemnych ziaren. Syntetyczny sodalit znany jest od 1975 r.

Istnieje możliwość pomylenia z azurytem, lapis lazuli, lazulitem, dumortierytem, lazurytem.

Występowanie edytuj

Występuje w skałach magmowych np. fonolitach oraz w sjenitach i trachitach. Jest składnikiem metasomatycznie zmienionych wapieni i innych skał osadowych. Współwystępuje z nefelinem, leucytem, tytanitem.

Miejsca występowania: największe jego zasoby znajdują się w USA, Brazylii, Birmie, Indiach, Kanadzie, Namibii, Tadżykistanie, Rosji, Portugalii, Niemczech, Grenlandii, Rumunii, Włoszech i Boliwii.

Zastosowanie edytuj

  • jest stosowany głównie jako kamień ozdobny, szczególnie jego forma granatowa,
  • ceniony kamień kolekcjonerski,
  • jest stosowany w jubilerstwie,
  • stanowi materiał rzeźbiarski, dekoracyjny, okładzinowy,
  • służy do wyrobu galanterii ozdobnej.

Przypisy edytuj

  1. a b c Jerzy Żaba, Irena V. Żaba, Atlas naturalnych kamieni szlachetnych i ozdobnych. 120 najpiękniejszych minerałów i skał, Warszawa: Wydawnictwo SBM, 2022, ISBN 978-83-8222-429-0, OCLC 1302472519.

Linki zewnętrzne edytuj